Đó là quan điểm được nhiều đại biểu đưa ra tại buổi thảo luận “Thúc đẩy vận hành và quản lý giao thông công cộng hiệu quả” do Đại sứ quán Thụy Điển và UBND TP Hà Nội tổ chức hôm đầu tuần.
Ô tô tăng 12%, nhưng hạ tầng giao thông tăng 3,9%
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Lê Đình Thọ cho biết, Hà Nội và TP HCM được chú trọng đầu tư nhiều loại hình vận tải công cộng như đường sắt, xe buýt. Hà Nội hiện có 112 tuyến xe buýt, năm 2017 vận chuyển được hơn 400 triệu khách. “Đây là những con số ấn tượng trong vận tải công cộng”, Thứ trưởng Bộ GTVT nói.
Tuy nhiên, cùng với việc đầu tư các phương tiện giao thông công cộng, ông Thọ cũng chỉ ra thực tế giao thông đô thị Việt Nam đang thiếu sự gắn kết quy hoạch, quỹ đất dành cho giao thông chưa đáp ứng nhu cầu, sự gia tăng nhanh phương tiện giao thông từ 10-15% ảnh hưởng lớn đến thói quen dùng phương tiện cá nhân, kìm nén sự phát triển giao thông vận tải công cộng.
Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Doãn Toản - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội chỉ ra nguyên nhân là do kinh tế tăng trưởng tốt, mức sống người dân cải thiện, nhu cầu mua xe cá nhân tăng lên. Ước tính, hiện Thủ đô có 5,48 triệu xe máy, tăng hàng năm là 6,7%. Ô tô cũng có mức tăng khoảng 12%/năm. Trong khi đó, tốc độ phát triển hạ tầng giao thông đô thị chỉ khoảng 3,9%/năm. Cùng với ý thức tham gia giao thông của một số người chưa cao dẫn đến ùn tắc giao thông nghiêm trọng ở Hà Nội.
Lãnh đạo Hà Nội cho biết thêm, số người nhập cư vào Thủ đô ngày càng gia tăng. Dân số hiện nay khoảng 7,5 triệu người; áp lực giao thông ngày càng nặng. Việc dân số Thủ đô tăng nhanh còn khiến quỹ đất và không gian đô thị ngày càng bị thu hẹp. Đất chật, người đông khiến chi phí xây dựng bị đẩy lên cao, nhất là chi phí giải phóng mặt bằng.
Trước thực trạng này của giao thông đô thị tại Việt Nam, đại diện Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam cho biết, đơn vị này sẽ cung cấp cho Việt Nam một số khoản vay với mục đích hỗ trợ, tăng cường phát triền bền vững cơ sở hạ tầng giao thông như phát triển tàu điện ngầm, đường sắt đô thị...
Hà Nội có giải pháp gì?
Đại diện ADB cho biết, Việt Nam có tốc độ đô thị hóa nhanh, kéo theo các hậu quả về ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn giao thông đô thị. Theo ADB tại Việt Nam, để phát triển giao thông bền vững ở Hà Nội và TP HCM thì không có cách nào khác là phát triển giao thông công cộng. Để hạn chế tác động môi trường, cần đầu tư kỹ thuật phát triển các loại hình giao thông thân thiện với môi trường.
Trước thực trạng giao thông nhốn nháo ở các đô thị lớn tại Việt Nam, nhiều chuyên gia Thụy Điển cho rằng, Việt Nam cần có những giải pháp tổng thể, quy hoạch bài bản; ứng dụng khoa học kỹ thuật để phát triển thành phố thông minh, xanh - sạch.
Nói về giải pháp phát triển giao thông đô thị ở Hà Nội, ông Nguyễn Doãn Toản cho biết, thời gian tới Hà Nội sẽ triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, kết cấu hạ tầng được quan tâm đầu tư, nâng cấp, xây dựng nhiều dự án như cải tạo trục hướng tâm; xây mới trục chính đô thị, nút giao thông, xây đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - Ga Hà Nội…
Ngoài ra, Hà Nội đang thực hiện đồng bộ 6 gói giải pháp gồm đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo đúng quy hoạch của Chính phủ; tổ chức giao thông hợp lý; phát triển đồng bộ hệ thống giao thông công cộng, trong đó phát triển xe buýt và 2 dự án đường sắt đô thị là rất quan trọng; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thành phố thông minh…
