Thậm chí, “tư lệnh” ngành này còn thẳng thắn: “Bộ VHTT&DL chưa thực sự phát huy được vai trò định hướng, đề xuất chính sách”.
Vừa qua, tại TP Hội An (tỉnh Quảng Nam), Bộ VHTT&DL đã tổ chức Hội nghị toàn quốc về phát triển du lịch. Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị.
Du lịch nâng cao hình ảnh, uy tín đất nước
Báo cáo tại Hội nghị, ông Nguyễn Ngọc Thiện, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL cho biết, thời gian qua, ngành Du lịch đã đạt tốc độ tăng trưởng cao cả về lượng khách du lịch, tổng thu từ khách du lịch và cơ sở vật chất, kỹ thuật. Cụ thể, trong giai đoạn 2010-2015, khách quốc tế đến Việt Nam tăng trưởng với mức tăng trung bình hàng năm cao hơn so với giai đoạn 2006 - 2010 (9,48% so với 8,95%), tăng hơn 1,57 lần.
Riêng trong 7 tháng đầu năm 2016, ngành Du lịch đón 5,55 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng 24% so với cùng kỳ 2015, phục vụ 38,2 triệu khách du lịch nội địa, tổng thu từ khách du lịch đạt 235 nghìn tỷ đồng, tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2015.
Về tổng thu du lịch và đóng góp vào GDP, năm 2015, tổng thu từ khách du lịch đạt 338.000 tỷ đồng. Theo báo cáo tác động kinh tế của ngành Du lịch của WTTC, năm 2015, ngành Du lịch Việt Nam đóng góp trực tiếp 6,6% GDP, tổng đóng góp, bao gồm đóng góp trực tiếp, gián tiếp và lan tỏa đạt 13,9% GDP. Về giá trị tuyệt đối, đóng góp của du lịch Việt Nam xếp hạng 40 thế giới; về giá trị tương đối (tỷ lệ đóng góp so với GDP), du lịch Việt Nam xếp hạng 55 trên thế giới.
Năm 2015, ngành Du lịch Việt Nam tạo ra 750.000 việc làm trực tiếp trong tổng số 2,25 triệu việc làm liên quan đến du lịch. Ngoài các kết quả trên, số lượng các doanh nghiệp lữ hành, khách sạn và cơ sở lưu trú phát triển mạnh mẽ. Hiện cả nước có 1.555 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, tăng 1,7 lần so với năm 2010, tốc độ tăng trung bình đạt 11%/năm. Tổng cơ sở lưu trú hơn 20.100 cơ sở với 400.000 buồng, tăng hơn 1,5 lần so với năm 2010, tốc độ tăng trung bình đạt 9%/năm cả về cơ sở lưu trú và số buồng.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2010-2015, số lượng các khách sạn từ 3-5 sao tăng cao hơn mức trung bình chung (tăng 16% đối với khách sạn 5 sao, 14% đối với khách sạn 4 sao và 13% đối với khách sạn 3 sao). Đến tháng 5/2016, cả nước có 101 khách sạn 5 sao, 229 khách sạn 4 sao và 463 khách sạn 3 sao.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện, ngành Du lịch thời gian qua đã góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị di sản, di tích vật thể và phi vật thể ở các địa phương. Thông qua phát triển du lịch, hình ảnh quốc gia và các điểm đến được quảng bá rộng rãi trong và ngoài nước, tạo sự nhìn nhận tích cực về hình ảnh và nâng cao uy tín của đất nước, con người Việt Nam trên trường quốc tế. Du lịch cũng góp phần xóa đói giảm nghèo và chuyển dịch cơ cấu kinh tế.
Ngành Du lịch đã thu hút mạnh mẽ các nguồn lực đầu tư của xã hội, đặc biệt các nhà đầu tư chiến lược vào các khu vực có ý nghĩa trọng điểm quan trọng đối với du lịch Việt Nam như Hạ Long, Đà Nẵng, Phú Quốc, Nha Trang, Quy Nhơn, Quảng Bình và một số địa bàn khác với các dự án có quy mô lớn, tạo động lực, đòn bẩy cho sự phát triển du lịch của cả vùng.
Việc đầu tư phát triển sản phẩm, phát triển hạ tầng, cơ sở vật chất, kỹ thuật theo định hướng tập trung, đồng bộ đã góp phần hình thành rõ hơn các vùng động lực phát triển du lịch Việt Nam. Sự phát triển của hệ thống cơ sở hạ tầng hàng không, đường bộ và các cảng biển cùng với sự phát triển của hệ thống cơ sở vật chất ngành Du lịch đã góp phần kết nối điểm đến du lịch Việt Nam và quốc tế. Du lịch từ chỗ được coi như hoạt động phục vụ nghỉ ngơi đơn thuần, đến nay được xác định là ngành kinh tế có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của đất nước.
 |
Cách nào kết nối chặt hơn?
Dù vậy, bên cạnh các kết quả đạt được, nhiều hạn chế, yếu kém nội tại của ngành Du lịch cũng đã được Bộ VHTT&DL mạnh dạn chỉ ra. Chẳng hạn, việc thiếu điểm đến nổi trội, khác biệt để cạnh tranh với các nước trong khu vực; công tác quản lý điểm đến và môi trường du lịch còn nhiều bất cập; nguồn nhân lực du lịch hạn chế về số lượng, chất lượng; một số giá trị văn hóa, lịch sử, nhất là lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc chưa được khai thác hiệu quả phục vụ phát triển du lịch; định hướng phát triển du lịch có trách nhiệm, du lịch bền vững, dựa vào cộng đồng chưa được thể hiện rõ...
Ở góc độ vĩ mô, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện nêu, hạn chế rõ nhất thời gian qua đối với du lịch là nhận thức giữa các cấp, ngành, địa phương chưa đồng bộ; công tác xã hội hóa phát triển du lịch chưa được đẩy mạnh; mức độ mở cửa quốc tế chưa cao; hệ thống giao thông phục vụ phát triển du lịch còn hạn chế...
Theo ông Thiện, nguyên nhân của các hạn chế, tồn tại trên về mặt chủ quan nằm ở hệ thống thể chế, chính sách về du lịch còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự khuyến khích và thúc đẩy phát triển du lịch; Bộ VHTT&DL chưa thực sự phát huy được vai trò định hướng, đề xuất chính sách. Do đó, du lịch Việt Nam vẫn không khác gì “ngôi sao cô đơn” vì còn thiếu sự kết nối các yếu tố trên.
Với định hướng trong thời gian tới, ngành VHTT&DL đặt ra mục tiêu chung đến năm 2020, du lịch cơ bản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, du lịch chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong GDP, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; có tính chuyên nghiệp, có hệ thống cơ sở vật chất, kỹ thuật tương đối đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đang dạng, có tính thương hiệu, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, cạnh tranh được với các nước trong khu vực.
Để đạt được mục tiêu chung đó, Bộ VHTT&DL đặt ra 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp phát triển du lịch. Trong đó, toàn ngành này sẽ ưu tiên tập trung nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí quan trọng của du lịch, tiếp tục chỉ đạo, tổ chức thực hiện Nghị quyết 92, Chỉ thị 18 và Chỉ thị 14 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển du lịch…
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “Tôi rất ấn tượng khi tất cả đều có tâm huyết phát triển kinh tế thành ngành mũi nhọn của đất nước. Việt Nam chưa có phố đèn đỏ; Việt Nam không biến thành casino tràn lan, phải có quy hoạch, quản lý; dân tộc Việt Nam đi lên không phải bằng những con đường đó, chỉ quy hoạch một số địa điểm chứ không phải tràn lan…”.
Theo Thủ tướng, trong 5 năm tới, Việt Nam chưa thành lập Bộ Du lịch; trước mắt địa phương nào thực sự xem du lịch là kinh tế mũi nhọn, Chính phủ và Thủ tướng sẽ xem xét cho thành lập. Về vấn đề cảnh sát du lịch, Bộ Công an đã có dự án sẽ trình lên Chính phủ thời gian tới...
