Đi tìm hàng Việt cho người Việt:: Cách nào 'chính danh' cho hàng Việt?

Hiện chưa có một khái niệm, định nghĩa rõ ràng về hàng Việt. (Ảnh minh họa)
Hiện chưa có một khái niệm, định nghĩa rõ ràng về hàng Việt. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Số lượng hàng Việt Nam chất lượng cao vẫn nhiều lên từng năm. Danh sách sản phẩm được vinh danh “Thương hiệu Quốc gia”cũng ngày một dài ra, với cả trăm thương hiệu. Ấy thế mà lại rất khó để trả lời một câu hỏi như: “Nhật Bản có Sony, Canon; Hàn Quốc có Samsung, Huyndai; Việt Nam ta thật sự có gì?”. Điều này khó vì ta chưa có khái niệm rõ ràng thế nào là hàng Việt.  

Định nghĩa chỉ có ở một… “Điều lệ”!

Thực ra khái niệm “Made in Vietnam” không đồng nghĩa với việc đó là hàng Việt Nam vì hiện nay có khá nhiều tập đoàn đa quốc gia đặt nhà máy sản xuất ở Việt Nam như Unilever, P&G, Samsung và nhiều thương hiệu dệt may lớn trên thế giới… Tất cả các sản phẩm này đều có xuất xứ là “Made in Vietnam” nhưng chúng không phải là hàng Việt, bởi chúng thuộc về các quốc gia, nơi đã sinh ra những thương hiệu này. 

Do đó, tranh cãi về việc hàng Việt hay hàng “Made in Vietnam” sẽ là một câu chuyện chưa có ngay điểm dừng nếu không rạch ròi về mặt khái niệm. Trao đổi với PLVN về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định, vẫn chưa có một khái niệm, định nghĩa rõ ràng về hàng Việt. Khái niệm hàng Việt xuất khẩu có thể sẽ khác với hàng Việt tiêu thụ tại nội địa vì xuất khẩu cần đến xuất xứ sản phẩm, mà xuất xứ sản phẩm lại tùy định nghĩa của từng quốc gia hoặc từng hiệp định thương mại tự do Việt Nam tham gia.  

Tuy nhiên, khi chúng tôi đề cập đến chương trình “Tự hào hàng Việt” mà Bộ Công Thương vẫn tổ chức thường niên và đặt câu hỏi “hàng Việt của chương trình  này là hàng Việt theo tiêu chí nào?”, Thứ trưởng Hải cho hay, hàng Việt nêu trên là hàng hóa được quy định trong Điều lệ của chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. 

Theo đó, ở tài liệu tuyên truyền về Cuộc vận động “người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, thì hàng Việt Nam được định nghĩa “là sản phẩm hàng hoá được sản xuất, lắp ráp và các dịch vụ được thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam, tuân thủ pháp luật của Nhà nước Việt Nam; không phải hàng hoá, dịch vụ nhập khẩu từ nước ngoài”. 

Chờ Thông tư để “chính danh” cho hàng Việt

Khái niệm trên tuy rõ nhưng nó chỉ được xác lập trong phạm vi một Điều lệ của của một cuộc vận động, khuyến khích dùng hàng nội địa, bởi theo ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), đến nay vẫn chưa có một quy định cụ thể nào về việc như thế nào mới được gọi là hàng hóa sản phẩm của Việt Nam, thế nào là hàng hóa, sản phẩm sản xuất tại Việt Nam. 

Ở Việt Nam, việc ghi xuất xứ trên nhãn hàng hóa được thực hiện theo Nghị định 43 ban hành năm 2017 của Chính phủ. Nghị định này quy định bắt buộc mọi hàng hoá lưu hành tại Việt Nam đều phải dán nhãn. Trên nhãn đó có một số thông tin bắt buộc như tên nhà sản xuất, tên tổ chức cá nhân chịu trách nhiệm lưu thông hàng hóa và xuất xứ hàng hoá. Điều 15, văn bản này cũng quy định các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân lưu thông hàng hoá có trách nhiệm tự xác định thông tin để đưa lên nhãn hàng hóa. 

Tuy nhiên, Việt Nam đã tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do, thương mại khác nhau. Các Hiệp định này có các quy định về hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan nhưng lại chưa có quy định áp dụng với nhãn hàng tại thị trường nội địa. Phó Cục trưởng Hải lấy ví dụ, hiện nay, Việt Nam đang tham gia Khu vực tự do thương mại ASEAN, để cấp Giấy chứng nhận xuất xứ “mẫu D” lưu hành trong thị trường ASEAN thì hàng hóa buộc phải đáp ứng tỷ lệ 40% hàng hóa được sản xuất trong ASEAN (chứ không phải sản xuất trong Việt Nam). Điều này có nghĩa một sản phẩm có thể có 10% Thái Lan, 10% Indonesia, 15% Malaysia và chỉ 5% của Việt Nam… vẫn sẽ phải cấp chứng nhận nguồn gốc xuất xứ “mẫu D” cho sản phẩm này. 

Ông Hải khẳng định: “Như vậy, chúng ta vẫn chưa có quy định rõ ràng về việc xác định tỷ lệ hàng hóa như thế nào thì được coi là hàng hóa có xuất xứ Việt Nam hoặc hàng hóa của Việt Nam. Vì thế, Bộ Công Thương đang soạn thảo một văn bản quy định về việc thế nào hàng hoá sản phẩm của Việt Nam và hàng hóa sản phẩm sản xuất tại Việt Nam để áp dụng đối với hàng hóa lưu thông trong nước”, vị đại diện Cục Xuất nhập khẩu nói. 

Được biết, văn bản trên dự kiến sẽ được xây dựng thành một Thông tư. Khi có dự thảo chính thức, Bộ Công Thương dự kiến sẽ lấy ý kiến rộng rãi các Hiệp hội, doanh nghiệp, người tiêu dùng… để quy định ra đời sát thực với thực tế, ngăn chặn được tình trạng gian lận thương mại và khuyến khích nền sản xuất trong nước phát triển. 

Nếu những nhà làm chính sách sớm hiện thực hóa những điều vừa nói thì cuộc tranh cãi giữa khái niệm hàng Việt hay hàng “đội lốt” hàng Việt mà PLVN từng đề cập trong thời gian gần đây sẽ sớm có hồi kết. Việc người Việt Nam mong muốn được tiêu dùng những sản phẩm đích thực do người Việt làm ra trên chính lãnh thổ của mình là một đòi hỏi chính đáng, thể hiện niềm tự hào dân tộc.

 Để được như vậy, không cách nào khác, chúng ta phải không ngừng thúc đẩy nền sản xuất nội địa, để sản phẩm Việt Nam “hữu xạ tư nhiên hương”, thay đổi dần thói quen tiêu dùng trong nước. Việc này cũng khiến cho doanh nghiệp Việt có ý thức hơn trong việc hình thành các thương hiệu thuần Việt để giao lưu, hội nhập kinh tế quốc tế. 

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Viettel phát triển hạ tầng logistics tại Lạng Sơn: Góp phần giải quyết ách tắc hàng hóa ở cửa khẩu phía Bắc

Những xe hàng đầu tiên vào Công viên Logistics Viettel.
(PLVN) - Khi Công viên logistics Viettel (ở cửa khẩu Đồng Đăng, Lạng Sơn) hoàn thành đầu tư các hạng mục và đi vào hoạt động, hứa hẹn sẽ mang lại hiệu quả tối ưu cho vận tải hàng hóa Việt Nam xuất khẩu, giải quyết tình trạng quá tải tại cửa khẩu, rút ngắn thời gian thông quan.

Tháo gỡ nhiều vướng mắc về thủ tục hải quan cho doanh nghiệp

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: TD)
(PLVN) - Tại Hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2024 do Bộ Tài chính và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp tổ chức ngày 13/12 tại TP Hồ Chí Minh, nhiều vướng mắc về thủ tục hải quan của doanh nghiệp đã được đại diện Tổng cục Hải quan giải đáp thỏa đáng.

AI IoT Platform - Hạ tầng số cho phát triển kinh tế

Quang cảnh hội thảo.
(PLVN) - Chiều 13/12, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Bình Định, Cục Công nghiệp công nghệ thông tin và Truyền thông (Bộ Thông tin và Truyền thông) phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bình Định tổ chức Hội thảo “AI IoT Platform - Hạ tầng số cho phát triển kinh tế”.

Bàn giải pháp nâng tầm chất lượng, sức cạnh tranh của thương hiệu hàng hóa Việt Nam

Bàn giải pháp nâng tầm chất lượng, sức cạnh tranh của thương hiệu hàng hóa Việt Nam
(PLVN) -  Sáng 13/12, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Hiệp hội chăn nuôi Việt Nam cùng các hiệp hội ngành hàng tổ chức Hội thảo “Một số tồn tại, bất cập trong triển khai thực hiện Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Luật Tiêu chuẩn, Quy chuẩn kỹ thuật trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh nông sản, thực phẩm”.

Khởi động dự án cáp ngầm biển đưa lưới điện quốc gia ra Côn Đảo

Khởi động dự án cáp ngầm biển đưa lưới điện quốc gia ra Côn Đảo
(PLVN) -  Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Liên danh Công ty cổ phần Tập đoàn PC1 - Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Điện 4 (Liên danh PC1 – PECC4) vừa tổ chức Lễ ký kết Hợp đồng Gói thầu HH01-DZCĐ Thiết kế, cung cấp thiết bị và thi công xây dựng đoạn cáp ngầm biển (EPC) thuộc Dự án Cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Sẽ quy định cụ thể trách nhiệm và cách thức sàn thương mại điện tử khấu trừ, nộp thay thuế

 Sẽ quy định cụ thể trách nhiệm và cách thức sàn thương mại điện tử khấu trừ, nộp thay thuế
(PLVN) - Bộ Tài chính sẽ xây dựng nghị định quy định chi tiết về phạm vi trách nhiệm và cách thức các nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay, kê khai số thuế đã khấu trừ đối với các giao dịch kinh doanh trên sàn của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Doanh nghiệp đánh giá tích cực về ngành Thuế, Hải quan

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công
(PLVN) - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công cho biết, VCCI nhận được nhiều ý kiến doanh nghiệp (DN) đánh giá tích cực về ngành thuế và hải quan trong việc giúp DN hoàn thành nghĩa vụ thuế nhanh hơn, thuận lợi hơn, chuyên nghiệp hơn.

Biến chất thải thành nguyên liệu sản xuất

Ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) phát biểu tại Diễn đàn. (Ảnh: PV)
(PLVN) -  Mối quan hệ giữa quản lý chất thải và nền kinh tế tuần hoàn đã được thể hiện mạnh mẽ qua quan điểm coi chất thải là tài nguyên và nguyên liệu sản xuất. Hiện nay đã xuất hiện nhiều doanh nghiệp thu mua xử lý chất thải để biến thành nguyên liệu đầu vào.

Tổng cục Thuế quán triệt công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

Tổng cục Thuế quán triệt công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy
(PLVN) -Tổng cục Thuế yêu cầu, cùng với việc quyết tâm thực hiện sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, các đơn vị cần tăng cường công tác quản lý nội ngành, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong thực thi công vụ và trong công tác quản lý thuế để phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị được giao, đặc biệt là nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước.

Ngân hàng “thúc” cập nhật sinh trắc học trước “giờ G”

Các ngân hàng đồng loạt “thúc” khách hàng cập nhật sinh trắc học. (Ảnh: VCB)
(PLVN) - Từ ngày 01/01/2025, các tài khoản ngân hàng chưa đối chiếu, chưa cập nhật sinh trắc học sẽ bị dừng giao dịch trực tuyến. Đây là lý do khiến các ngân hàng đang đồng loạt triển khai các chương trình nhằm thúc đẩy khách hàng thực hiện cập nhật sinh trắc học.

Xuất khẩu 2025 sẽ gặp nhiều thuận lợi

Xuất nhập khẩu đạt kết quả cao trong năm 2024. (Ảnh: VnEconomy)
(PLVN) -  Trên đà thuận lợi của xuất nhập khẩu 2024, Bộ Công Thương dự tính, xuất khẩu năm 2025 sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt, nhất là trong bối cảnh kinh tế thế giới đã ổn định trở lại, các thị trường truyền thống phục hồi nhu cầu…