Giá trị "ngàn vàng không đổi" của bữa cơm gia đình trong ngày Tết

Tết Nguyên Đán là dịp để mọi người được ăn ngon, mặc đẹp, vui chơi mà điều quan trọng là trong trái tim mỗi con người Việt Nam, tết cổ truyền mang ý nghĩa của sự sum vầy, đoàn tụ (Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
Tết Nguyên Đán là dịp để mọi người được ăn ngon, mặc đẹp, vui chơi mà điều quan trọng là trong trái tim mỗi con người Việt Nam, tết cổ truyền mang ý nghĩa của sự sum vầy, đoàn tụ (Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
(PLO) -  Khi không khí Tết bắt đầu len lỏi ùa về thì lòng người lại nôn nao khao khát được về quê quây quần bên gia đình, người thân với bao niêm vui chất chứa. Một năm miệt mài mưu sinh và Tết là thời khắc đoàn tụ mà mọi người trông đợi nhất. Mọi tình cảm thiêng liêng, sự yêu thươn,g nhung nhớ tất cả đều hội tụ và hòa quyện trong mâm cơm gia đình. Một giá trị “ngàn vàng không đổi” trong văn hóa Việt Nam.

Giá trị truyền thống gia đình

“Mừng ngày Tết trên khắp quê tôi. Người ra, Trung, ra Bắc, vô Nam. Dù đi đâu ai cũng nhớ.Về chung vui bên gia đình”. Đó là những ca từ thấm đượm tình quê trong bài hát “Ngày Tết quê em” của cố nhạc sĩ Từ Huy. Thật vậy, mỗi khi Tết đến xuân về dù học hành, làm ăn ở đâu xa thì những đứa con cũng quy tụ về nhà hưởng cái Tết ấm áp bên gia đình.

Việt Nam ta có rất nhiều phong tục lễ Tết nhưng Tết Nguyên Đán được xem là ngày Tết quan trọng nhất. Nó không chỉ là dịp để mọi người được ăn ngon, mặc đẹp, vui chơi mà điều quan trọng là trong trái tim mỗi con người Việt Nam, tết cổ truyền mang ý nghĩa của sự sum vầy, đoàn tụ. Đó là dịp để họ trở về tận hưởng trọn vẹn hương vị Tết quê từ những món ăn quen thuộc trong mâm cơm ngày Tết của bà, của mẹ và sống lại cảm giác đầm ấm, no đủ trong vòng tay yêu thương của gia đình sau một năm dài xa xứ. Vì lẽ đó, trong ngày Tết, ngoài các phong tục, tập quán đón Tết thì bữa cơm gia đình luôn được mọi người coi trọng. Nhiều gia đình còn có truyền thống (gần như bắt buộc) con cái dù đi đâu làm gì thì bữa cơm gia đình trong ngày Tết tuyệt đối không được bỏ lỡ. Điều đó  đã khơi gợi cho biết bao điều tốt đẹp, ý nghĩa mang đậm giá trị nhân văn. 

Trong tâm thức người Việt, mâm cơm gia đình trước là kính dâng đến tiên tổ, tộc họ, những người đã khuất nhưng vẫn phù hộ cho con cháu dồi dào sức khỏe, an khang, mọi điều thuận lợi. Điều đó thể hiện sự hiếu kính với tiên tổ, ông bà. Ca dao có câu: “Đi đâu mặc kệ đi đâu/ Đến ngày giỗ chạp phải mau mà về”. Nếu không làm trọn tình, vẹn đạo thì sẽ bị coi là kẻ bất hiếu

“Chiều Ba mươi anh không đi Tết,

 Rạng ngày Mồng Một anh không đi lạy bàn thờ,

 Hiếu trung mô nữa mà bảo em chờ uổng công.

 (Ca dao)

Sau sự hiếu kính, tưởng nhớ ông bà, tổ tiên, mâm cơm còn là sự quây quần bên nhau ấm áp tình thân. Trong bữa ăn, mời cơm là nét văn hóa không thể thiếu của người Việt. Người nhỏ tuổi hơn, trước khi ăn miếng cơm đầu tiên đều phải mời những người lớn tuổi, để tỏ lòng biết ơn ông bà, bố mẹ hay những bậc lớn tuổi đã cho mình cái ăn, cái mặc. Khi đó, những bậc lớn tuổi sẽ gật đầu trìu mến và cả gia đình sẽ bắt đầu bữa cơm trong không khí vui vẻ, thân mật. Mọi người thay phiên gắp cho nhau từng miếng thịt kho, khúc khổ qua hầm thể hiện sự yêu thương, kính trọng. Thăm hỏi, tâm sự, khuyên răn nhau những điều hay, lẽ phải những niềm vui nỗi buồn trong năm cũ vừa qua. 

“Sợi chỉ hồng” gắn kết tình thân

Niềm khao khát được về với quê hương về với những món ăn dân dã và sự quây quần đông đủ của tình thương luôn ẩn sâu trong trái tim mỗi người. Dù có thể hiện ra ngoài hay không thì trong lòng họ đó là khát khao cháy bỏng nhất. Đối với người Việt Nam, bữa cơm gia đình là một nét văn hoá truyền thống thể hiện tính cộng đồng, là “sợi chỉ hồng” gắn kết tình thân của các thành viên trong gia đình từ thế hệ này đến thế hệ khác. Đồng thời, là linh hồn của sự đoàn tụ yêu thương, nuôi dưỡng tâm hồn con người tạo nên không khí đoàn tụ trọn vẹn, ấm áp. Những bữa cơm đơn giản, đạm bạc như thế nhưng với không khí gia đình quây quần đầm ấm, tiếng cười rộn vui đã tạo nên hương vị Tết, đồng thời góp phần hình thành nên truyền thống và nếp sống gia đình,

Mâm cơm gia đình ngày Tết mang nhiều giá trị tình cảm thiêng liêng, cao quý (Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
Mâm cơm gia đình ngày Tết mang nhiều giá trị tình cảm thiêng liêng, cao quý (Ảnh minh họa, nguồn: Internet)

Có thể nói hình ảnh mâm cơm cũng phản ánh một phần bình diện của cuộc sống gia đình, sự sang giàu, nghèo hèn nhưng chung quy lại đều thể hiện được nét văn hóa trong đời sống gia đình. Không phải đơn thuần mà người Việt lại lấy mâm cơm là hình ảnh, biểu tượng của sự quây quần đầm ấm. Ngồi quanh mâm cơm hình tròn, cái tô, cái chén, cá nồi cơm...cũng hình tròn thể hiện sự tròn đầy tình nghĩa và gắn kết lẫn nhau. Mỗi thành viên đều là một nhân tố trong sự cấu thành của hình tròn đó. Mâm tròn còn tượng trưng tinh thần bình đẳng vì mỗi vị trí trên vòng tròn đều ngang nhau, không có chỗ trên, chỗ dưới, chỗ trước, chỗ sau. Bên cạnh đó việc quây quần bên mâm cơm thể hiện sự đùm bọc trên dưới một lòng vì đoàn kết sống không được chia rẽ tình cảm.

Tuy nhiên, ngày nay trong sự bộn bề và hối hả của thời hiện đại, con người  đôi khi không có nhiều thời gian dành cho gia đình và nuôi dưỡng những tình cảm thân thương và đằm thắm đó. Những bữa cơm gia đình ngày càng thưa thớt. Cứ nghĩ rằng họ đã lãng quên đi giá trị truyền thống và tình cảm thiêng liêng của gia đình, quên đi những hương vị Tết gần gũi chân quê nhưng chúng tôi tin tưởng rằng tận sâu trong trái tim mỗi người vẫn luôn nhớ. Dù có về được hay không cái dư âm hương vị Tết, những khoảnh khắc quen thuộc của bữa cơm gia đình, của không khí Tết xung quanh mâm cơm đầy ắp những món chân quê đậm chất Tết. Mỗi người chúng ta nên trân trọng và níu giữ những giá trị văn hóa truyền thống của gia đình. Có thể nói, mất đi bữa ăn truyền thống của gia đình là mất đi một nét đẹp của văn hóa Việt./.

Đọc thêm

Trung tâm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực: Nơi bình yên tìm về

Ngôi nhà Ánh Dương ở Thanh Hóa chính thức đi vào hoạt động từ tháng 1/2022. (Ảnh: HLHPNVN)
(PLVN) -  Với nạn nhân bị bạo lực giới nói chung và bạo lực gia đình nói riêng, để “bình yên tìm về” là cả một hành trình dài. Nhưng qua mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực - Ngôi nhà Ánh Dương, trong hành trình đó, họ không đơn độc. Với nhiều người, hạnh phúc, bình yên đã thực sự trở lại.

Ngăn chặn ma túy “núp bóng” thuốc lá điện tử

Hiện nay chỉ có một số ít cơ quan có năng lực xét nghiệm phát hiện ma túy tổng hợp được như: Viện Giám định Pháp y – Bộ Y tế, Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an. (Nguồn ảnh: Thanh Loan)
(PLVN) -  Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới hay còn gọi là thuốc lá mới đã xuất hiện trên toàn thế giới với hai dòng sản phẩm chính là thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay, khoảng từ năm 2015, các sản phẩm thuốc lá mới bắt đầu du nhập vào Việt Nam và nhanh chóng thu hút giới trẻ.

Thuốc lá điện tử gây ảo giác, loạn thần

4 trường hợp là học sinh nhập viện do ngộ độc sau khi hút thuốc lá điện tử. (Ảnh: Bệnh viện Bãi Cháy)
(PLVN) - Thời gian qua, tại một số bệnh viện đã tiếp nhận một số bệnh nhân đến điều trị có liên quan đến hút thuốc lá điện tử. Điều đáng lưu ý là hầu hết, bệnh nhân đến bệnh viện do có dấu hiệu đau đầu, lo âu, mất ngủ, rối loạn hoảng sợ, có một vài trường hợp có dấu hiệu loạn thần, ảo giác. Vấn đề này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tâm thần của người sử dụng.

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu
(PLVN) - Hòa chung không khí thi đua sôi nổi của thiếu nhi cả nước, thiếu nhi Bạc Liêu đã và đang ra sức thi đua rèn luyện, học tập, thực hiện các công trình, phần việc Măng non lập thành tích chào mừng để kỷ niệm 82 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh (15/5/1941 – 15/5/2023), làm quà nhân kỷ niệm 133 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2023).

Đừng coi thường say nóng, say nắng

Ảnh minh họa. (Nguồn: baochinhphu.vn)
(PLVN) -  Dù miền Bắc mới bước vào đợt nắng nóng gay gắt diện rộng thứ 2 kể từ đầu mùa nhưng nhiệt độ cao nhất ở nhiều nơi mấy ngày qua đều chạm hoặc vượt ngưỡng 40 độ C. Dự báo, thời gian tới sẽ xuất hiện nắng nóng nhiều hơn và gia tăng về cường độ trên phạm vi toàn quốc.