Bảo hiểm hành nghề công chứng: Vẫn còn muôn nôi lao đao

Hình chỉ có tính minh họa
Hình chỉ có tính minh họa
(PLO) - Được coi là nghề đặc thù “sai một li, đi một dặm” nên nghề công chứng phải có bảo hiểm nghề nghiệp. Thực tế thì nhiều tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC) hiện không mua hoặc không muốn mua bảo hiểm này, bất chấp quy định pháp luật.

Không để  "tai bay vạ gió"

Trên thế giới, các Công chứng viên (CCV+ khi hành nghề buộc phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bởi đối tượng chịu thiệt hại trực tiếp nếu CCV mắc sơ suất chính là người dân. Ở Việt Nam, kế thừa Luật Công chứng năm 2006, Luật Công chứng sửa đổi năm 2014 tiếp tục quy định TCHNCC có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do lỗi của CCV của TCHNCC gây ra cho người yêu cầu công chứng. Điểm tiến bộ là Luật năm 2014 không phân biệt các phòng công chứng và các văn phòng công chứng như Luật cũ, mà tất cả các TCHNCC đều có nghĩa vụ mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp.

Ngày càng nhiều khách hàng tại các TCHNCC cho rằng họ sẽ yên tâm hơn nếu được biết CCV là người sẽ thực hiện việc công chứng cho mình đã được mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Chị Nguyễn Thị Liên, một khách hàng của Văn phòng công chứng Hà Nội cho biết:

Vì làm trong lĩnh vực ngân hàng nên hàng tháng chị thường xuyên phải đến đây công chứng các hợp đồng, giao dịch cần thiết cho khách hàng của ngân hàng. Trong đó có rất nhiều hợp đồng, giao dịch có giá trị kinh tế lớn, lên tới hàng tỷ đồng hoặc hơn thế.

Chị khẳng định việc tham gia bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của CCV có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với văn phòng công chứng mà cả đối với phía khách hàng của văn phòng công chứng. “Tôi đã đi công chứng nhiều hợp đồng, giao dịch có giá trị lớn. Nếu có sơ suất trong việc công chứng khiến tôi bị thiệt hại thì lúc ấy chỉ còn biết trông chờ vào bồi thường của bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với CCV” - chị Liên nói.

Rất nhiều ý kiến đồng tình cho rằng công chứng là dịch vụ pháp lý nên trước hết yêu cầu đúng pháp luật là tiên quyết. Khách hàng đến công chứng sẽ yên tâm khi biết CCV đã được mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp.

Việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp sẽ đem lại lợi ích rõ ràng cho cả khách hàng và CCV. Giả sử hợp đồng chuyển nhượng bất động sản đã được công chứng nhưng nội dung đó trái luật mà CCV không phát hiện được (do sơ suất hay do nhận thức pháp lý hạn chế) thì theo Luật Công chứng, các TCHNCC có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại này cho khách hàng. Còn đối với các TCHNCC đã tham gia bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, khoản bồi thường sẽ do công ty bảo hiểm chi trả.

Chưa thực sự mặn mà

Hướng dẫn quy định này, Nghị định số 29/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Công chứng năm 2014 nêu rõ, TCHNCC phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho CCV chậm nhất trong vòng 60 ngày, kể từ ngày CCV được đăng ký hành nghề với mức phí theo thỏa thuận giữa doanh nghiệp bảo hiểm và TCHNCC hoặc tổ chức xã hội - nghề nghiệp của CCV (trường hợp được ủy quyền mua bảo hiểm), nhưng tối thiểu là 3 triệu đồng/năm đối với mỗi CCV.

Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả và bồi thường thiệt hại về vật chất của người tham gia ký kết và cá nhân, tổ chức liên quan trực tiếp đến hợp đồng, giao dịch đã được công chứng. Trong đó, thiệt hại phải do lỗi của CCV gây ra trong thời hạn bảo hiểm; trường hợp CCV câu kết, thông đồng làm sai lệch nội dung của văn bản, hồ sơ công chứng; tạo điều kiện cho người tham gia hợp đồng, giao dịch thực hiện giao dịch giả tạo..., doanh nghiệp bảo hiểm sẽ không phải chi trả và bồi thường thiệt hại. Sự hướng dẫn kịp thời việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp từ phía cơ quan quản lý nhà nước về công chứng sẽ góp phần bảo đảm an toàn cho CCV khi hành nghề cũng như quyền lợi của khách hàng.

Tuy nhiên, các TCHNCC, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm dường như không mấy mặn mà trong việc triển khai mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Bên cạnh đó, tính khả thi của việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp trên thực tế dường như không cao. Mặc dù từ đầu năm 2008, các TCHNCC đã triển khai hoạt động rầm rộ song cho đến nay, chỉ có một số lượng nhỏ các TCHNCC đã mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Điều này không hẳn xuất phát từ ý chí chủ quan của các tổ chức mà có nguyên nhân khách quan từ phía tổ chức bán bảo hiểm.

Trưởng Văn phòng Công chứng Bà Rịa - Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) Đặng Tuấn Phong từng than thở: “Hiện tại mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp rất khó vì bảo hiểm không bán hoặc bán rất hạn chế”. Rủi ro từ hoạt động công chứng rất khó đánh giá nên sự lưỡng lự của các công ty bán bảo hiểm là điều dễ hiểu.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, Hiệp hội Công chứng (không phải là các TCHNCC) thường đứng ra mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho các CCV. Khi có rủi ro xảy ra, bảo hiểm chịu trách nhiệm một phần, CCV sẽ chịu trách nhiệm phần còn lại. Ở nước ta, Hiệp hội Công chứng liên tiếp được thành lập tại nhiều địa phương thì phải chăng đã đến lúc cần tính toán đến giải pháp này. 

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của CCV là loại hình bảo hiểm bắt buộc. Việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho CCV phải được duy trì trong suốt thời gian hoạt động của TCHNCC. TCHNCC có nghĩa vụ mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho CCV hành nghề tại tổ chức mình. Chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày mua bảo hiểm hoặc kể từ ngày thay đổi, gia hạn hợp đồng bảo hiểm, TCHNCC có trách nhiệm thông báo và gửi bản sao hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng thay đổi, gia hạn hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của CCV cho Sở Tư pháp. 

 (Trích Điều 37 Luật Công chứng năm 2014)

Đọc thêm

Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp: Quyết tâm cao trong công tác kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 28/3, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, thi hành án dân sự theo các quy định số 131-QĐ/TW và 132-QĐ/TW của Bộ Chính trị với sự chủ trì của đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6
(PLVN) - Sáng 28/3, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị trực tiếp và được kết nối trực tuyến đến các điểm cầu cấp huyện, cấp xã triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Ngoài điểm cầu chính, Hội nghị còn kết nối trực tuyến đến 7 điểm cầu cấp huyện và 64 điểm cầu cấp xã.

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.