Trước đó, Huỳnh Thị Huyền Như (SN 1978, nguyên Phó trưởng phòng Quản lý rủi ro ngân hàng Vietinbank TP.HCM) bị TAND TP.HCM xét xử và tuyên phạt mức án chung thân; Bị cáo Võ Anh Tuấn bị tuyên phạt 7 năm tù giam, tổng hợp với bản án 20 năm tù tại giai đoạn 1, Tuấn phải chấp hành tổng cộng 27 năm tù giam. Ngoài bản án hình sự này, Huyền Như và Anh Tuấn buộc phải bồi thường hơn 1.085 tỷ đồng mà các bị cáo đã gây thiệt hại cho 5 công ty gửi tiền vào Vietinbank thông qua Huyền Như.
Sau bản án sơ thẩm, Huyền Như không kháng cáo. Còn bị cáo Võ Anh Tuấn cho rằng không biết bị Huyền Như “lợi dụng” và mong được xem xét lại vì cho rằng, một hành vi lại bị xử 2 lần. Đồng thời 4 công ty được xác định là nguyên đơn dân sự trong vụ án gồm công ty CP chứng khoán Saigonbank - Berjaya (SBBS), công ty CP bảo hiểm Toàn Cầu, công ty Chứng khoán Phương Đông, công ty Đầu tư và thương mại An Lộc cũng kháng cáo yêu cầu Vietinbank có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho họ chứ không phải là Huyền Như bồi thường.
Theo HĐXX phúc thẩm, Huỳnh Thị Huyền Như đã có hành vi gian dối ngay từ đầu, cố ý đưa thông tin không đúng sự thật, huy động tiền gửi rồi đề nghị khách hàng mở tài khoản tại Vietinbank TP.HCM, làm giả các hồ sơ, chứng từ để chuyển tiền ra ngoài. Huyền Như thừa nhận hành vi phạm tội nên sau khi bị tuyên mức án chung thân, Huyền Như không kháng cáo nên bản án đã có hiệu lực pháp luật.
Đối với bị cáo Võ Anh Tuấn, sau khi bị cấp sơ thẩm tuyên phạt 7 năm tù, bị cáo Tuấn kháng cáo xin xem xét việc một hành vi phạm tội bị xử 2 lần, đồng thời xin giảm nhẹ hình phạt. Các nguyên đơn dân sự kháng cáo xin xem xét lại tội danh đối với bị cáo Huyền Như và Vietinbank phải có trách nhiệm bồi thường.
Xét kháng cáo của bị cáo Võ Anh Tuấn, Anh Tuấn được xác định giúp sức cho bị cáo Huyền Như chiếm đoạt của công ty Hưng Yên trên 200 tỷ đồng. Tòa án cấp phúc thẩm đã hủy một phần bản án để điều tra xét xử xem Huyền Như có dấu hiệu của tội tham ô tài sản hay không. Nhưng sau đó, cơ quan điều tra xét thấy Như chỉ phạm tội lừa đảo và xét xử về tội danh này. Bị cáo Võ Anh Tuấn là đồng phạm giúp sức cho Như nên cũng bị đưa ra xét xử, như vậy không phải là một hành vi được xét xử nhiều lần.
Tại phiên tòa phúc thẩm, Tuấn thừa nhận đã cùng như thực hiện các hành vi gian dối để huy động vốn cho Vietinbank Nhà Bè. Khi xem xét hình phạt, cấp sơ thẩm đã căn cứ vào toàn bộ hồ sơ vụ án, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ theo quy định pháp luật để tuyên Tuấn 7 năm tù giam là thỏa đáng. Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Tuấn không đưa ra được tình tiết giảm nhẹ hình phạt nào mới nên HĐXX không có căn cứ xem xét.
Về kháng cáo của các nguyên đơn dân sự: Các nguyên đơn dân sự kháng cáo yêu cầu Vietinbank phải có trách nhiệm bồi thường số tiền mà Huyền Như đã chiếm đoạt với lý do, các nguyên đơn đã mở tài khoản tiền gửi hợp pháp, ký hợp đồng tiền gửi, hợp đồng ủy thác đúng pháp luật, tiền đã được hạch toán vào tài khoản của Vietinbank nên việc mất tiền là do Vietinbank quản lý không chặt chẽ, không kiểm tra kịp thời để cho nhân viên thao túng là trách nhiệm của Vietinbank.
Tuy nhiên, theo HĐXX các công ty đều thực hiện thỏa thuận trái pháp luật ở ngoài trụ sở VietinBank, vì lợi ích riêng đã để mặc Huyền Như sử dụng tài sản của mình, tạo điều kiện cho Huyền Như chiếm đoạt tài sản… Vietinbank không biết Huyền Như thực hiện các hợp đồng, thỏa thuận lãi suất cao với các nguyên đơn dân sự nên Vietinbank không có trách nhiệm bồi thường cho các các nguyên đơn dân sự trong vụ án này.
Hơn nữa, tòa án cấp phúc thẩm trước đây cho rằng Huyền Như có dấu hiệu của tội Tham ô tài sản, nhưng căn cứ vào toàn bộ hồ sơ có trong vụ án, lời khai của Huyền Như đủ khẳng định rằng, Huyền Như đã thông qua môi giới, huy động tiền gửi của các công ty, rồi thực hiện hành vi lừa đảo đối với 4 công ty.
Sau khi thỏa thuận ngoài ngân hàng, Huyền Như đã đề nghị các công ty mở tài khoản tại Vietinbank TP.HCM. Như khai có một số công ty không trực tiếp mở tài khoản mà chuyển thủ tục cho Như thực hiện. Ngay từ khi nhận được các tài liệu làm thủ tục mở tài khoản, Huyền Như đã quan sát, ký giả chữ ký của khách hàng xem có giống không. Khi làm thủ tục mở tài khoản, Như đã có ý định giả chữ ký để chiếm đoạt số tiền khách hàng gửi vào.
Các công ty cho rằng, tài khoản tiền gửi đã được mở tại ngân hàng một cách hợp pháp nhưng thực chất đã bị Huyền Như đánh tráo thủ tục mở tài khoản tiền gửi. Với những công ty dễ làm giả chữ ký như Công ty Hưng Yên, Công ty bảo hiểm Toàn Cầu, Công ty Phương Đông thì Huyền Như không đánh tráo thủ tục. Khi các công ty chuyển tiền vào tài khoản, Huyền Như đã làm các lệnh chi giả để chiếm đoạt tiền.
Về hợp đồng giả tạo: Sau khi các công ty đồng ý chuyển tiền vào Vietinbank TP.HCM, Như đã soạn thảo các hợp đồng ủy thác đầu tư, hợp đồng tiền gửi nhưng đều là hợp đồng giả. Các thỏa thuận tiền gửi, tiền chênh lệch ngoài hợp đồng, lãi suất đều được Như và các công ty thỏa thuận ngoài ngân hàng nên các hợp đồng này không được phép thực hiện và không có hiệu lực trên hệ thống của Vietinbank.
Từ các nhận định trên, HĐXX không chấp nhận kháng cáo của các nguyên đơn dân sự. Quá trình điều tra, các cơ quan tố tụng không truy tố Huyền Như tội Tham ô tài sản mà truy tố tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản nên các công ty này vừa là bị hại, vừa là nguyên đơn dân sự. Chiếu theo các quy định pháp luật, bị cáo Huyền Như phải có trách nhiệm bồi thường.
Huyền Như khai nhận đã chiếm đoạt của 4 công ty, không chiếm đoạt tiền của Vietinbank TP.HCM. Lời khai này phù hợp với việc Như và các công ty đã thỏa thuận ngoài ngân hàng. Sau khi chuyển tiền vào, Như lấy chính tiền của khách hàng gửi để trả lãi suất chênh lệch, tiền môi giới…khiến các công ty thiệt hại. “Các công ty yêu cầu Vietinbank bồi thường là không có căn cứ và không phù hợp với các quy định pháp luật”, bản án nêu.
Từ các nhận định nêu trên, HĐXX quyết định không chấp nhận kháng cáo của Võ Tuấn Anh và các công ty là nguyên đơn dân sự. Tuyên bố bị cáo Võ Anh Tuấn phạm tội lừa đảo, y án 7 năm. Bị cáo Tuấn và Huyền Như phải có trách nhiệm bồi thường số tiền trên 200 tỷ đồng cho công ty Hưng Yên. Riêng bị cáo Như phải bồi thường trên 800 tỷ đồng cho 4 công ty là nguyên đơn dân sự trong vụ án này./.
