Vấn đề giảng dạy sách Tiếng Việt CNGD: Hoang mang vì xem xét kiểu “thầy bói xem voi”

Khi sự việc bị kéo đi quá xa

Chưa bao giờ vấn đề giáo dục tiểu học, đặc biệt là lớp 1 lại được các bậc phụ huynh và dư luận quan tâm đến thế. Đi đâu cũng thấy mọi người bàn tán về Tiếng Việt CNGD. Đa phần đều mang tâm lý phản đối và bất an, lo lắng. Tuy nhiên, sự bàn tán của mọi người chủ yếu dựa vào những thông tin tiếp cận từ mạng xã hội mà không có một sự tìm hiểu cặn kẽ và chi tiết. Từ đó, dư luận rất dễ bị dẫn dắt đi theo một hướng sai lệch, phiến diện và cục bộ, gây nên những hệ lụy đáng tiếc.

Những thông tin trên mạng xã hội đăng tải cắt khúc, không trọn vẹn chương trình Tiếng Việt CNGD làm cho các bậc phụ huynh và dư luận hiểu lầm, lo lắng. Tại sao lại có vấn đề nhìn ô vuông đọc thành chữ, còn nhìn chữ thì lại không biết?

Đồng thời, đa phần mọi người đều cho rằng chương trình Tiếng Việt CNGD của GS Hồ Ngọc Đại là chương trình cải cách tiếng Việt giống theo kiểu của PGS Bùi Hiền. Ngoài ra, mọi người còn nghĩ tiếng Việt sẽ bị thay thế bởi các hình khối “vuông vuông, tròn tròn, tam giác”…

Tuy nhiên, trên thực tế thì ý tưởng cải cách tiếng Việt của PGS Bùi Hiền là làm thay đổi chữ viết tiếng Việt, viết theo một cách khác. Ngược lại, chương trình Tiếng Việt CNGD của GS Hồ Ngọc Đại chỉ thay đổi phương pháp tiếp cận cho học sinh dễ tiếp thu và cải thiện việc học chứ hoàn toàn không làm thay đổi chữ viết tiếng Việt. Tiếng Việt vẫn giữ được nét đẹp truyền thống vốn có của dân tộc. Việc quy chụp, đánh đồng 2 chương trình này lại với nhau thực sự là một sai lầm đáng tiếc trong cách nghĩ của dư luận.

Còn việc cho rằng chương trình này sẽ dùng các hình khối: vuông, tròn, tam giác để thay thế tiếng Việt thì lại càng sai lầm. Gần đây, mạng xã hội nổi lên trào lưu nhắn tin, bình luận hay đăng các dòng trạng thái theo kiểu “vuông vuông, tròn tròn, tam giác”, thậm chí hát những bài hát “tròn, vuông, tam giác”... Điều này chỉ là hình thức “tát nước theo mưa” càng gây thêm sự hiểu lầm trong dư luận.

Các hình vuông, hình tròn đó chỉ là một phương pháp giảng dạy để học sinh nhìn vào đọc và phân biệt số tiếng mà thôi chứ không thể nào thay thế tiếng Việt.

Người trong cuộc nói gì?

Cũng như nhiều nơi khác, nhiều phụ huynh ở TP Cần Thơ cũng rất hoang mang. Phóng viên đã đến tìm hiểu tại Trường Tiểu học Ngô Quyền - một trong những trường điểm của TP Cần Thơ.

Cô Đinh Thị Thảo - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Ngô Quyền cho biết, Trường đã áp dụng chương trình này từ năm học 2016 – 2017 và đã thực hiện đại trà trong 2 năm học. “Khi chuẩn bị đưa vào áp dụng, Trường đã nghiên cứu, tham khảo rất kỹ ở các trường bạn và chuẩn bị rất kỹ công tác tập huấn chuyên sâu cho giáo viên”.

Đồng thời, cô Thảo còn cho biết, có rất nhiều phụ huynh thắc mắc về chương trình này lên gặp nhà trường và giáo viên hỏi và đã được hướng dẫn, giải thích thỏa đáng. Theo cô Thảo, “hiện nay, đa phần mọi người đang lầm tưởng giữa chương trình Tiếng Việt 1 CNGD là cải cách tiếng Việt nên họ mới hoang mang, lo sợ”. Vì vậy, cần phải giải thích để phụ huynh hiểu rõ mọi việc để không đưa trẻ vào rối rắm, hoang mang. 

Học sinh lớp Một đọc theo kiểu “ô vuông, hình tròn” sẽ nhớ lâu hơn.

Cô Trầm Thị Khánh Ly – Giáo viên Trường Tiểu học Ngô Quyền cho biết, những đoạn clip lan truyền trên mạng về việc chỉ tay vào ô vuông để đọc chỉ là 1 trong 4 việc của phần dạy “Tách lời thành từng tiếng”. “Mục tiêu của bài tiếng là giúp các em nhận biết từ các câu thơ, câu ca dao của tiếng Việt có thể tách từng tiếng đơn rời nhau.

Sau phần tiếng mới được tìm hiểu cấu trúc ngữ âm, vần, luật chính tả, nguyên âm đôi và phần cuối là luyện tập tổng hợp”, cô Ly nói, đồng thời khẳng định, “những mô hình vuông, tròn, tam giác không phải âm hay chữ trong tài liệu CNGD mà chỉ mang tính mô tả cho 1 tiếng phát ra từ lời nói”.

Nói về vấn đề dư luận trên mạng xã hội, cô Ly cho rằng, ông bố trong đoạn clip yêu cầu quá cao ở con mình vì 2 tuần đầu vào học bé chưa tiếp cận chữ cái, chỉ nhận thức lời ca này được tách ra thành nhiều tiếng như vậy thôi chứ không phải đã đọc được những tiếng này.

“Ví dụ câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” các bé cũng có thể chỉ tay vào mô hình đọc lại 2 câu ca dao đó, chứ không phải bắt buộc chỉ tay vào mô hình này chỉ đọc được bài “Tháp Mười đẹp nhất bông sen…” này thôi đâu” - cô Ly khẳng định

Theo cô Nguyễn Thị Hạnh Phúc - Giáo viên Trường Tiểu học Ngô Quyền, Tiếng Việt CNGD có nhiều ưu điểm. Nó giúp học sinh đọc thông viết thạo, nắm chắc luật chính tả và học sinh sẽ nắm chắc được ngữ âm tiếng Việt. Cách đánh vần theo cơ chế 2 bước và đọc theo 4 mức độ sẽ giúp học sinh nhớ lâu hơn. Ngoài ra, các thao tác bằng tay sẽ giúp học sinh phát triển được kỹ năng hình thể.

Ở góc độ phụ huynh, chị Quách Huệ Phương - phụ huynh Trường Tiểu học Ngô Quyền cho biết: “Lúc đầu nghe chương trình mới tôi cũng lo nhưng tôi mạnh dạn cho con tôi học. Về nhà, thường kiểm tra việc học của con và nhận thấy cháu học thông viết thạo, chữ viết rõ ràng sạch đẹp”. Anh Nguyễn Hoàng Phương – phụ huynh Trường Tiểu học Lê Qúy Đôn (quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) cho biết, năm trước con anh học chương trình này anh hơi lo lắng nhưng thấy cháu đọc được, viết được nên anh cũng yên tâm.