Tây Nguyên mùa hoa pơ-lang

Tây Nguyên mùa hoa pơ-lang
(PLO) - Với người dân Tây Nguyên, hoa pơ- lang (còn gạo là hoa gạo, hoa mộc miên) gắn bó mật thiết với cuộc sống dân dã và đời sống tâm hồn của đồng bào. 

Cùng với cây Kơ-nia, Pơ-lang dường như đã trở thành biểu trưng cho vùng đất Tây Nguyên, được  đi vào thi ca, nhạc họa nhiều nhất. Có thể kể đến những bài ca đi cùng năm tháng như “Quê hương ơi, Tây Nguyên ơi” với những lời ca tha thiết, say đắm lòng người:  “Anh ơi em sẽ là: hoa pơ lang đẹp nhất/ Thứ hoa buôn làng quý/ Cho anh thêm đẹp lòng”. Hay những lời ca khoáng đạt ca ngợi vẻ đẹp của Tây Nguyên hùng vĩ khi Đăkrong mùa xân về: “Chim Kơ-tia bay tới, nghiêng cánh chào Dakrong. Pơ-lang khoe sắc thắm, gió đưa hương đôi bờ”.

Được lớp trẻ biết đến nhiều nhất là “Em là hoa Pơ-lang” với hình ảnh những cô gái Tây Nguyên được ví von như những bông hoa pơ-lang rừng rực rỡ, tươi thắm, nhắc nhớ về các loài cây mang tính biểu trưng cho vùng đất ba zan màu mỡ. “Tây Nguyên ơi hoa rừng bao nhiêu thứ. Cánh hoa nào đẹp nhất rừng. Tây Nguyên ơi anh có nhớ buôn làng nhớ người con gái. Nhớ cánh hoa pơ-lang đẹp nhất rừng Tây Nguyên”…

Nếu cây kơ-nia được biết đến bởi hình dáng hùng vĩ độc đáo của nó thì pơ-lang được yêu thích từ màu hoa đỏ thắm nổi bật giữa ngàn xanh. Người ta thường ví cây kơ-nia là biểu trưng sức mạnh vạm vỡ của các chàng trai Tây Nguyên thì pơ-lang chính là biểu tượng cho những cô gái yêu kiều của vùng đất bazan. Và cũng giống như nhiều loài hoa đẹp, hoa pơ-lang cũng gắn với truyền thuyết một mối tình thủy chung son sắt đã đi vào bất tử. 

Chuyện kể rằng, ở buôn làng kia có một chàng trai nghèo yêu cô sơn nữ xinh đẹp. Họ chuẩn bị cưới thì trời đổ mưa, cơn lũ lớn cuốn phăng ngôi nhà và lễ vật của chàng trai. Dân làng trồng cây nêu để chàng lên trời hỏi sự tình. Ngày ra đi, chàng buộc vào tay cô gái băng vải đỏ, mỗi đầu có tua năm cánh thay cho lời thề thủy chung. Gặp Ngọc Hoàng, chàng thưa: “Trần gian mưa nắng thất thường, cuộc sống con người rất cực khổ. Xin Người xem xét lại”.

Ngọc Hoàng hỏi xem ai trông coi mưa nắng, một vị thần tâu: “Đó là thần Sấm, nhưng thần vốn ham vui nên có lúc chểnh mảng”. Thần Sấm thưa: “Một mình thần không làm xuể. Xin Người giữ chàng trai này lại phụ giúp thần”. Ngọc Hoàng chuẩn tấu và truyền lệnh nâng bầu trời xa khỏi mặt đất để người hạ giới không lên được nữa. Chàng trai đành ở lại làm thần Mưa.

Nhớ người yêu, nước mắt chàng tuôn trào. Còn cô gái, ngày nào cô cũng trèo lên cây nêu trông ngóng. Một ngày tháng Ba, Ngọc Hoàng xuống hạ giới. Biết chuyện, ngài cho cô gái một điều ước. Nàng thưa: “Xin Người biến cây nêu thành loài hoa có rễ bám sâu, thân thẳng, ngọn cao để thần có thể nhìn thấy anh ấy, dải vải đỏ biến thành bông hoa để anh ấy nhận ra thần”. Thỏa nguyện, cô gái gieo mình từ trên cao xuống và biến thành loài hoa mang sắc đỏ như máu từ trái tim yêu thủy chung son sắt.

Với người dân Tây Nguyên nói riêng và người dân ở những miền quê Việt nói chung, cây hoa pơ-lang (hoa gạo) không chỉ biểu tượng của tình yêu đôi lứa mà rộng lớn hơn, sâu sắc hơn đó là tình yêu với quê mẹ, với cội nguồn. Chẳng thể mà vào tháng ba này, đến làng quê nào mà chẳng gặp hình ảnh cây gạo thắp lửa một góc trời như khát khao, hiến dâng, yêu thương, chờ đợi. Hoa pơ-lang cũng gắn liền với lễ hội, đời sống của người Tây Nguyên một cách khăng khít.

Tương truyền khi tổ chức lễ hội, đồng bào dựng cây nêu giữa sân buôn làng (cây linh thông giữa người và thần linh) luôn trồng bên cạnh một cây pơ-lang non, kết thúc lễ hội cây pơ-lang đó sẽ được di dời trồng sang một chỗ khác, nếu cây non đó phát triển tốt tươi thì chắc chắn những lời nguyện cầu của buôn làng năm đó sẽ thành hiện thực. Mùa hoa pơ-lang nở hoa còn là cột mốc để đồng bào biết khi nào Tết đến xuân về. Người Ba Na có câu truyền miệng “Thấy pơ-lang nở biết mùa mới lại về”, mùa mới tức là mùa xuân, mùa Tết, mùa chuẩn bị cho vụ rẫy nương năm mới, mùa của hạnh phúc và yêu thương… 

Tin cùng chuyên mục

Ngọc Cẩm - Nguyễn Hữu Thiết được biết đến với mối tình thủy chung. (Nguồn: Thegioigiaitri)

Chuyện tình đẹp như mơ của “Đôi song ca miền thùy dương”

(PLVN) - Vào thập niên 50, 60, cặp đôi danh ca Ngọc Cẩm - Nguyễn Hữu Thiết là một trong những “ngôi sao” của làng tân nhạc Việt Nam. Gần 60 năm bên nhau, cặp đôi Ngọc Cẩm - Nguyễn Hữu Thiết không chỉ ghi dấu trong lòng người hâm mộ bằng những câu hát rung động lòng người, mà còn bằng mối tình sắt son, thủy chung của cả hai.

Đọc thêm

“Xây Tết” cho gần 2 vạn công nhân

Chương trình "Xây Tết" dành cho gần 2 vạn công nhân (Thùy Dương)
(PLVN) -  Lễ ra mắt chương trình “Xây Tết 2025” với những hỗ trợ thiết thực về vật chất, tinh thần đến hơn 18.500 công nhân trên cả nước diễn ra vào ngày 12/12/2024 tại Báo Nhân Dân.

Thị trường nhạc Việt trỗi dậy mạnh mẽ

Thị trường âm nhạc Việt Nam có tiềm năng rất lớn để thu hút thế hệ trẻ. (Ảnh: Mai Trang)
(PLVN) - Vừa qua, tại sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội, show diễn “Anh trai say hi” đã thu hút hàng chục nghìn người tham dự, theo số liệu theo Ban Tổ chức công bố. Đây là một hiện tượng đặc biệt, khi phần lớn người đến tham dự đều trong độ tuổi rất trẻ. Trong hai đêm diễn nhận được sự quan tâm lớn của nhiều người hâm mộ. Hàng nghìn khán giả xếp hàng trước cổng sân vận động từ tờ mờ sáng nhằm giành một vị trí đẹp. Vé xem chương trình liên tục cháy hàng trên mọi mức giá từ vé phổ thông đến vé hạng nhất.

Hạn chế hình ảnh diễn viên sử dụng thuốc lá để bảo vệ giới trẻ

Cảnh hút thuốc trong phim "Tháng năm rực rỡ", phim được dán nhãn cấm khán giả dưới 16 tuổi.
(PLVN) - Các diễn viên, ca sỹ sử dụng việc hút thuốc lá như một cách thể hiện tính cách nhân vật hoặc thể hiện tâm trạng trong quá trình biểu diễn. Chuyên gia cho rằng điều này ảnh hưởng rất lớn đến hành vi, lối sống của giới trẻ, do đó Thông tư 14/2024 được ban hành là kịp thời, góp phần thiết thực bảo vệ thể chất và tinh thần thế hệ tương lai của đất nước.

Hiện thực hóa giấc mơ nhạc kịch “made in Việt Nam”

Vở nhạc kịch Tấm Cám. (Ảnh: Khắc Duy)
(PLVN) - Sau nhiều năm vắng bóng tại Việt Nam, hàng loạt chương trình nhạc kịch đặc sắc mang đậm văn hóa Việt được đầu tư công phu với những tâm huyết của các nghệ sĩ nhằm thu hút khán giả yêu nghệ thuật và thực hiện hóa giấc mơ nhạc kịch Việt Nam vươn ra thế giới.

“Anh trai say hi” “Anh trai vượt ngàn chông gai” cùng dắt tay vào vòng bầu chọn Giải Mai Vàng 2024

“Anh trai say hi” đang là ứng cử viên của Giải Mai Vàng 2024 hạng mục Chương trình trên nề tảng số - truyền hình
(PLVN) -  Hội đồng Nghệ thuật Giải Mai Vàng đã chính thức công bố kết quả đề cử Giải Mai Vàng lần thứ 30. Sau hơn hai tháng tiếp nhận đề cử từ bạn đọc, từ 15/9 đến hết ngày 25/11/2024, cuộc họp của Hội đồng Nghệ thuật đã hoàn tất việc lựa chọn những ứng viên xuất sắc trong 14 hạng mục của Giải Mai Vàng năm nay.

Hé lộ sân khấu choáng ngợp của siêu nhạc hội 8WONDER Winter trước giờ G

Hé lộ sân khấu choáng ngợp của siêu nhạc hội 8WONDER Winter trước giờ G
(PLVN) -  Toàn bộ phần sân khấu “đóng băng” 8WONDER Winter đã hoàn thiện những khâu setup cuối cùng để sẵn sàng chào đón ban nhạc hàng đầu thế giới Imagine Dragons và dàn Vpop Việt đình đám trước hàng chục ngàn khán giả Sài Thành. Ban nhạc hàng đầu thế giới dự kiến sẽ đến TP.HCM chiều hôm nay để sẵn sàng cho siêu nhạc hội tại đại đô thị Vinhomes Grand Park.

Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tượng Bà Chúa Xứ được đặt ở chánh điện.
(PLVN) - Ngày 4/12/2024, tại thủ đô Asunción, Paraguay, trong khuôn khổ Kỳ họp lần thứ 19 Uỷ ban liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam chính thức được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Có gì ở 'Lật mặt 8' của Lý Hải?

Có gì ở 'Lật mặt 8' của Lý Hải?
(PLVN) - Chiều 4/12, tại TP HCM, Lý Hải công bố dự án và dàn diễn viên đóng “Lật mặt 8: Vòng tay nắng”. Trong đó, TikToker nổi tiếng Lê Tuấn Khang được quan tâm khi đảm nhận một vai trong phim.