Sớm bịt những “lỗ hổng” trong pháp luật về giá

Thời gian qua, có nhiều mặt hàng thiết yếu tăng giá liên tục, trong đó sữa, thuốc chữa bệnh có sức tăng “nóng” nhất.

Thời gian qua, có nhiều mặt hàng thiết yếu tăng giá liên tục, trong đó sữa, thuốc chữa bệnh có sức tăng “nóng” nhất. Theo Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), với đợt tăng giá diễn ra vào cuối tháng 7 và đầu tháng 8, tỉ lệ tăng giá sữa trên thị trường Việt Nam trong năm 2010 có khả năng vượt trên con số 10%. Liệu mức tăng giá này có hợp lý, khi giá sữa trên thị trường thế giới hiện chưa tăng đến mức 4.500USD/tấn như dự báo cũng như giá đỉnh điểm trước đây. Vào thời điểm này, giá sữa tại các sàn giao dịch thế giới đang dao động từ 3.500-3.700 USD/tấn cho sữa nguyên kem. Bên cạnh đó, tỉ giá USD trong thời gian gần đây cũng không biến động nhiều đến mức các nhà phân phối, kinh doanh phải điều chỉnh giá sản phẩm 5-10%. Theo tính toán với mức giá nguyên liệu và thuế suất nhập khẩu như hiện nay thì việc các hãng sữa tăng giá trên 10% từ đầu năm đến nay là quá cao.

 

Khách hàng chọn mua sữa tại siêu thị BigC Ảnh: Duy Lân

Khách hàng chọn mua sữa tại siêu thị BigC

Ảnh: Duy Lân

Còn đối với mặt hàng thuốc, sau đợt tăng giá thuốc hàng loạt vào đầu tháng 4 thì từ đầu tháng 7 đến nay, thị trường thuốc vào đợt tăng giá mới. Khảo sát cho thấy, có rất nhiều loại thuốc trên thị trường tăng giá, thậm chí có mức tăng rất đáng kể, từ 5%-10%, như kháng sinh Amoxicilin, Loperamide, Anben, Eganin....Nhiều mặt hàng thuốc sản xuất trong nước cũng tăng giá từ 2% - 20% như vitamin B, 3B, thuốc trị viêm đường hô hấp Pharcoter, Neomydexa, Cevit, nhiệt miệng PV…  Theo Cục Quản lý dược (Bộ Y tế), hiện nay thị trường dược phẩm trong nước ước tính nhập khẩu khoảng 90% nguyên liệu sản xuất và 50% mặt hàng thuốc. Các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh dược trong nước cho biết, trong thời gian tới, giá thuốc chữa bệnh sẽ còn nhiều biến động bởi tỷ giá và chi phí đầu vào đang có xu hướng tăng cao.

 

Dẫu biết trong kinh tế thị trường, việc tăng giá hay giảm giá là chuyện bình thường. Cơ quan quản lý và thị trường phải tự điều tiết. Nếu cơ quản lý điều tiết bằng chính sách vĩ mô thì thị trường điều tiết bằng quy luật cung cầu và vì thế không có loại hàng hóa nào luôn tăng và tăng giá cao trong thời gian dài. Tuy nhiên vấn đề ở đây là trong suốt thời gian qua, giá sữa Việt Nam luôn cao “ngất ngưởng” so với nhiều nước. Bên cạnh đó, việc tăng giá bất thường đặt ra nhiều dấu hỏi nghi ngờ cho rằng các hãng sữa cấu kết với nhau để tăng giá sữa. Thế nhưng đến thời điểm này dường như cơ quan quản lý Nhà nước chưa đưa ra được phương thức hữu hiệu trong việc quản lý giá sữa để ngăn chặn .

 

Trước phản ứng của người tiêu dùng, cơ quan quản lý Nhà nước vào cuộc. Các đợt thanh tra, kiểm tra, giám sát việc sản xuất, nhập khẩu, đăng ký và niêm yết giá sữa trên thị trường được tiến hành cùng với đó là các giải pháp bình ổn giá  được đưa ra. Tuy nhiên, việc giá sữa tăng cao trong thời gian qua, cho thấy đã xuất hiện nhiều bất cập trong công tác quản lý. Pháp lệnh Giá quy định: trong thời gian tối thiểu 15 ngày liên tục, giá bán lẻ sữa tăng từ 20% trở lên so với giá thị trường trước khi có biến động, thì cơ quan chức năng mới có quyền áp dụng các biện pháp bình ổn giá. Tuy nhiên, trên thực tế, mỗi lần điều chỉnh, các hãng sữa chỉ tăng khoảng 7-10% giá bán (vẫn nằm dưới mức quy định 20%!). Do vậy, cơ quan quản lý không thể can thiệp trước “nạn” giá sữa tăng đột biến.

 

Tương tự, thông tư liên tịch giữa Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Y tế về hướng dẫn thực hiện quản lý Nhà nước về giá thuốc dùng cho người hiện bộc lộ nhiều bất cập. Thông tư 11 quy định, giao cho các cơ sở: sản xuất, nhập khẩu, bán buôn, bán lẻ thuốc tự kê khai giá bán buôn, bán lẻ dự kiến. Cơ quan quản lý Nhà nước về giá thuốc không thực hiện việc phê duyệt giá thuốc do các cơ sở tự kê khai mà chỉ thực hiện giám sát việc kê khai và kê khai lại giá thuốc. “Trường hợp phát hiện giá thuốc kê khai chưa hợp lý thì Cục Quản lý Dược Việt Nam sẽ có ý kiến bằng văn bản nêu rõ lý do và đề nghị cơ sở xem xét lại giá thuốc kê khai trên”. Vậy “tính hợp lý và chưa hợp lý” của giá thuốc sẽ được dựa trên căn cứ nào? Điều này cũng đang dẫn đến nhiều bất cập trong việc ấn định giá thuốc.

 

Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, theo bà Vũ Thị Bạch Nga, Trưởng Ban bảo vệ người tiêu dùng (Cục Quản lý cạnh tranh), cần phải kiểm tra chặt chẽ chất lượng sữa, đặc biệt là những thành phần của sữa vì theo như quảng cáo thì các thành phần này rất tốt cho sức khoẻ, nhưng trên thực tế thì khó kiểm soát. Do đó Viện dinh dưỡng (Bộ Y tế) nên vào cuộc để kiểm tra và làm rõ những vi chất này được bổ sung vào sữa có đúng với công dụng như thế không, và uống bao nhiêu là đủ.

 

Trong vấn đề quản lý giá thuốc, nhiều ý kiến cho rằng, nên đưa ra quy định về giá tối đa để dễ quản lý việc tăng giá thuốc, tuy nhiên việc này không mang tính khả thi vì lượng thuốc trên thị trường rất lớn với nhiều mặt hàng, các sản phẩm đều khác nhau về hàm lượng, hoạt chất, quy cách đóng gói, ... nên việc đưa ra giá tối đa rất khó thực hiện. Bên cạnh đó, cũng có một số ý kiến khác cho rằng,  nên tập trung quản lý công tác đấu thầu thuốc ở các cơ sở khám chữa bệnh công lập vì nơi đây tập trung trên 80% các đối tượng dùng thuốc; tăng cường kiểm tra, kiểm soát để tránh tình trạng lạm dụng, sử dụng thuốc bất hợp lý.

 

Được biết, thời gian tới cơ quan chức năng sẽ tổ chức lấy ý kiến các bộ, ngành để sửa đổi các quy định trong Thông tư 104 theo hướng: không phân biệt thời gian tối thiểu 15 ngày và quy định 20% mỗi lần tăng giá bán lẻ mà căn cứ vào chi phí đầu vào. Trong trường hợp các hãng sữa tăng giá bán một cách vô lý, cơ quan chức năng  tiến hành kiểm tra và áp dụng các biện pháp yêu cầu giảm giá.

 

Quang Toàn

Tin cùng chuyên mục

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự, chứng kiến Lễ ký, trao 26 thỏa thuận hợp tác của các bộ, ngành và doanh nghiệp Việt Nam và đối tác Anh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị COP26 và làm việc tại Anh: Ký kết thỏa thuận hợp tác trị giá hàng tỷ USD

(PLVN) - Nhân chuyến tham dự Hội nghị COP26 và làm việc tại Vương quốc Anh, chiều 31/10 (giờ địa phương), tại thành phố Edinburg, Scotland, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự, chứng kiến lễ ký, trao 26 thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, nông nghiệp, năng lượng, y tế, giáo dục, đào tạo, bảo vệ môi trường, thể thao... của các bộ, ngành và doanh nghiệp Việt Nam và đối tác Anh.

Đọc thêm

Giảm tải mật độ, hạn chế lây nhiễm trong khu cách ly

làm thủ tục tiếp nhận công dân vào khu cách ly tại Trường Quân sự Bộ Tư lệnh Thủ đô. Ảnh: báo Lao động (chụp tháng 2/2020)
(PLVN) - Những ngày vừa qua, số ca F1 chuyển biến thành F0 tăng nhanh nên TP Hà Nội đã chỉ đạo xét nghiệm toàn bộ số F1 đang cách ly để sàng lọc, rà soát mà không cần chờ đủ thời gian 7 ngày theo quy định. Qua xét nghiệm đã xác định thêm 27 ca bệnh chuyển từ F1 thành F0.

Những nữ Công an tỉnh Phú Thọ nhiệt huyết trong công việc

Chiến sỹ Cảnh sát nhập dữ liệu thông tin của người dân.
(PLVN) - Trong bất kể lĩnh vực công tác nào, thì những “bông hồng thép”- nữ cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an Phú Thọ đều luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần mang lại cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân.