Chân dung những “thủ lĩnh” vùng biên
Ông Giàng Chứ Só (SN 1964, ở xã Na Sang, huyện Mường Chà) có thâm niên hơn 10 năm là người có uy tín, đi đầu trong đấu tranh ngăn chặn những đối tượng lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo gây rối an ninh trật tự tại bản Huổi Hạ, nơi 72 hộ dân tộc Mông sinh sống. Bản Huổi Hạ cách trung tâm xã Na Sang 10km đường rừng, có đường biên giới tiếp giáp với Lào dài 7km và 3 mốc quốc giới, những năm qua nổi lên là địa bàn phức tạp về an ninh chính trị. Các đối tượng xấu đã lợi dụng trình độ dân trí thấp để tuyên truyền đạo trái pháp luật, kích động dân di cư tự do, chặt phá rừng làm nương, gây bất ổn an ninh nông thôn.
Hiểu những khó khăn, vướng mắc của các gia đình, dòng họ trong bản, ông Só đã kịp thời phản ánh, đề xuất nhiều kiến nghị quý báu để cấp ủy, chính quyền xã và Đồn Biên phòng (BP) Mường Mươn có biện pháp giải quyết thấu đáo, góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo.
Trong những đợt cao điểm về di cư tự do, ông Só và các trưởng bản, trưởng dòng họ luôn sát cánh cùng tổ công tác cắm xã của Đồn BP Mường Mươn tổ chức hàng chục cuộc họp dân, vận động bà con nâng cao tinh thần cảnh giác trước thủ đoạn tuyên truyền kích động của kẻ xấu, kiên quyết không tham gia phá rừng. Thông qua người có uy tín, Đồn BP Mường Mươn đã triển khai hiệu quả phong trào “Toàn dân bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”. 72 hộ gia đình bản Huổi Hạ đều đăng ký tham gia “Tự quản đường biên, mốc giới và an ninh trật tự ở khu vực biên giới”.
Ông Lò Văn Cỏn - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) huyện Mường Chà cho biết: “Các già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ và người có uy tín trong huyện là lực lượng quan trọng trong đẩy mạnh và nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Những người có uy tín như ông Giàng Chứ Só, Lò Văn Đón (xã Mường Mươn), Sùng Dụ Giàng (xã Ma Thì Hồ), Mùa Chờ Pình (xã Hừa Ngài), Lò Văn E (xã Mường Tùng)... thực sự là điểm tựa vững chắc cho các cộng đồng dân cư hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng bản làng văn hóa, nông thôn mới”.
Rời Mường Chà, chúng tôi lên ngã ba biên giới của Tổ quốc tìm gặp bác Pờ Á Sinh (64 tuổi) - người nhiều năm liền được bầu làm người uy tín của bản Tả Kố Khừ, xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, một “thủ lĩnh” thực sự của đồng bào Hà Nhì trong các phong trào phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo.
Dẫn chúng tôi tham quan các hạng mục công trình hạ tầng cơ sở đang được Nhà nước đầu tư xây dựng theo Nghị quyết 30a và Đề án 79 của Chính phủ, bác Sinh phấn khởi cho biết: “Sín Thầu không còn là chốn “thâm sơn cùng cốc”, nhờ bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc. Tuy nhiên, Sín Thầu vẫn còn tiềm ẩn những nguy cơ bất ổn do tình trạng di dịch cư tự do, hoạt động tuyên truyền đạo trái pháp luật diễn biến phức tạp trong huyện Mường Nhé”.
Để bà con thay đổi tập quán canh tác, không chặt rừng làm nương rẫy mà chuyển sang trồng lúa nước, bác Sinh đã kỳ công hàng tháng trời đến vận động, hướng dẫn từng gia đình trong bản. Nhờ cuộc cách mạng trong sản xuất, đời sống người dân bản Tả Kố Khừ ngày càng khởi sắc, nhiều gia đình khá giả nhờ nguồn thu ổn định từ nông sản hàng hóa.
Ngoài ra, bằng uy tín của mình, bác Sinh cùng đội ngũ người uy tín trong cộng đồng thường xuyên giáo dục con cháu trong gia đình, dòng họ và dân bản giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc, thực hiện qui ước, hương ước của bản, xây dựng gia đình văn hóa, bản làng văn hóa. 100% các gia đình trong bản ký cam kết không di cư, không tiếp tay cho người di cư tự do vào địa bàn phá rừng.
Phát huy vai trò người uy tín, giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới
Đại tá Hoàng Minh Tuấn - Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Điện Biên cho biết: “Tiếng nói, hành động của các vị già làng, trưởng dòng họ, người có uy tín có tác dụng dẫn dắt, định hướng cho văn hóa ứng xử của cả cộng đồng nơi sinh sống. Họ có khả năng vận dụng những phong tục, tập quán để giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh trong đời sống xã hội. Xác định vị trí, vai trò rất quan trọng của đội ngũ này, ngày 31/7/2009, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 981 về phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đưa hoạt động của người có uy tín đi vào chiều sâu”.
Để phát huy khả năng đóng góp của người có uy tín vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, thời gian qua, các đơn vị BĐBP đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể phát hiện, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ người có uy tín trên địa bàn 29 xã biên giới. Chỉ tính riêng trong năm 2016, đội ngũ người có uy tín đã phối hợp cùng BĐBP tuyên truyền, vận động được 56.931 lượt người thực hiện Chỉ thị 01/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”.
7 năm qua, bằng nhiều hình thức, biện pháp sáng tạo, các đơn vị trong BĐBP tỉnh Điện Biên đã động viên, khích lệ tạo điều kiện cho những người có uy tín phát huy cao nhất vai trò, vị trí của mình, gương mẫu đi đầu và vận động nhân dân hăng hái tham gia các phong trào thi đua yêu nước, góp phần tích cực vào việc hoàn thành các mục tiêu kinh tế - xã hội của địa phương. Đặc biệt, vai trò của người có uy tín phát huy mạnh mẽ trong củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn biên giới.
Nhiều người bằng kinh nghiệm của mình đã chủ động tham gia giải quyết kịp thời những vướng mắc từ cơ sở, nhất là trong xử lý mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, khiếu kiện, tranh chấp đất đai, cảm hóa, giáo dục đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật..., không để xảy ra điểm “nóng” về an ninh nông thôn. Với tinh thần trách nhiệm cao, những người có uy tín đã chủ động phối hợp với đồn BP đấu tranh, ngăn chặn kịp thời các phần tử xấu tuyên truyền, kích động, gây rối trật tự an ninh tại cơ sở, đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân đề cao cảnh giác, không nghe theo những luận điệu tuyên truyền chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân.
Những thành tựu trên đã góp phần củng cố nền biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân vững chắc trên toàn tuyến biên giới tỉnh Điện Biên.