Thực tế cho thấy, từ thời cổ đại, con người đã biết dùng các lọ hay bình bằng bạc để chứa nước. Những người khai hoang châu Mỹ đặt một đồng tiền bằng bạc vào trong cốc sữa trước khi uống.
Bạc nitrat cũng đã được y học dùng để chữa các bệnh hoa liễu, áp xe hậu môn và xương. Các nhà thờ, các bậc đế vương thường dùng các ly, cốc làm bằng bạc để đề phòng bị đầu độc khi ăn uống.
Bạc và các muối bạc cũng đã đã được sử dụng rộng rãi từ đầu thế kỷ XIX đến giữa thế kỷ XX để điều trị các vết bỏng và khử trùng.
Các nhà khoa học đã chứng minh ion bạc có khả năng tiêu diệt hơn 650 chủng vi sinh gây bệnh cho người. Do bạc có khả năng tiêu diệt hơn 650 chủng vi sinh gây bệnh cho người mà chúng không có khả năng tạo đề kháng chống lại tác động của bạc do bạc ức chế quá trình chuyển hóa hô hấp và vận chuyển chất qua màng tế bào vi sinh vật.
Bạc có khả năng phá huỷ enzyme vận chuyển chất dinh dưỡng của tế bào vi khuẩn, làm yếu màng, thành tế bào và tế bào chất, làm rối loạn quá trình trao đổi chất, dẫn đến tiêu diệt vi khuẩn .
Không chỉ vậy, các nguyên tố bạc không có hại với cơ thể con người dù được sử dụng với liều lượng tương đối cao
Sau một thời gian thịnh hành của thuốc kháng sinh, bạc gần như bị quên lãng trong y khoa thế giới. Tuy nhiên, thời gian giần đây, do hiện tượng các chủng vi sinh ngày càng trở nên kháng thuốc, người ta lại quan tâm trở lại đối với việc ứng dụng khả năng diệt khuẩn và các ứng dụng khác của bạc, đặc biệt là dưới dạng hạt có kích thước nano.
Việc nghiên cứu vật liệu có kích thước nano ngày nay đang rất được quan tâm nhờ các ưu điểm nổi bật của loại vật liệu này. Khi làm thay đổi cấu hình ở thang nano của vật liệu ta có thể điều khiển được các tính chất của vật liệu theo ý muốn mà không phải thay đổi thành phần hóa học của nó.
Vật liệu nano có diện tích mặt ngoài rất cao nên chúng rất lý tưởng để dùng làm xúc tác cho hệ phản ứng hóa học, hấp phụ, nhả thuốc chữa bệnh từ từ trong cơ thể, lưu trữ năng lượng và cả trong liệu pháp thẩm mỹ; vì các hệ sinh học về cơ bản có tổ chức vật chất ở thang nano, nên nếu các bộ phận nhân tạo dùng trong tế bào có tổ chức cấu trúc nano bắt chước tự nhiên thì chúng sẽ dễ tương hợp sinh học.
Vật liệu có chứa các cấu trúc nano có thể cứng hơn, nhưng lại bền hơn so với cùng vật liệu đó mà không hàm chứa các cấu trúc nano. Các hạt nano phân tán trên một nền thích hợp có thể tạo ra các vật liệu compozit siêu cứng.
 |
| Một sản phẩm ứng dụng công nghệ nano bạc trong diệt khuẩn |
Gần đây, các kết quả nghiên cứu mới nhất về tính khử trùng của bạc đã khẳng định bạc ở kích thước nano có hiệu quả sát khuẩn cao hơn bạc ở kích thước micro nhiều lần. Điều này đã thúc đẩy nhiều hướng nghiên cứu chế tạo và sử dụng nano bạc khử trùng trong y tế và đời sống trên thế giới.
Bạc kim loại ở dạng nano đã quay trở lại với tư cách là một tác nhân chống khuẩn tiềm năng do diện tích bề mặt lớn và các tính chất vật lý và hóa học duy nhất của nó.
Do sự bùng nổ các bệnh nhiễm trùng gây ra bởi các vi khuẩn gây bệnh khác nhau và sự phát triển của các vi sinh vật kháng thuốc, các công ty dược phẩm và các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu tìm ra các tác nhân chống khuẩn mới.
Hiện nay thế giới đã sản xuất nhiều sản phẩm tiêu dùng có chứa nano bạc như: thiết bị cho trẻ em, hộp đựng thức ăn, thiết bị gia đình (tủ lạnh, máy hút bụi, điều hòa, máy giặt, máy lọc nước…), thuốc chữa bệnh…
