Trường hợp đầu tiên là bệnh nhi L.T.C (8 tháng tuổi, Hà Giang), bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốt cao 39 độ C, kèm theo ho nhiều, nôn và tiêu chảy.
Trước đó, gia đình nghĩ bé bị viêm họng thông thường nên đã đưa đến cơ sở y tế để khám và điều trị.Bệnh nhân được điều trị bằng thuốc tiêm nhưng không thuyên giảm. Sau 3 ngày, bé sốt cao liên tục và bắt đầu xuất hiện ban đỏ từ mặt lan xuống toàn thân.
Bệnh nhân đã được điều trị nhưng tình trạng bệnh không đỡ, sau 3 ngày trẻ xuất hiện sốt cao liên tục, bắt đầu mọc ban đỏ từ mặt lan xuống thân mình và tay chân. Do bệnh không cải thiện, gia đình cho bệnh nhi đến Khoa Nhi Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Trung ương để điều trị.
Tại đây, bệnh nhi được chẩn đoán mắc bệnh sởi, với các triệu chứng lâm sàng điển hình như sốt cao, chảy gỉ mắt, ho, tiêu chảy và phát ban. Ngay khi nhập viện, bệnh nhân được điều trị tích cực, hiện ban sởi của bé bắt đầu bay, nhiệt độ cơ thể được kiểm soát, và tình trạng dần ổn định. Dù vậy, trẻ vẫn cần được theo dõi để phòng ngừa biến chứng như viêm phổi hoặc suy dinh dưỡng.
Trường hợp thứ hai là bệnh nhi N.T.Q (5 tháng tuổi, Bắc Giang) là một trong những ca bệnh nặng nhất tại khoa.
Ban đầu, trẻ bị sốt cao 39,5 độ C, ho khan, ngạt mũi, mắt nhiều gỉ và tiêu chảy 3-4 lần mỗi ngày. Sau hai ngày sốt, bệnh nhân bắt đầu phát ban đỏ từ mặt, cổ và lan ra thân mình, một dấu hiệu điển hình của bệnh sởi. Ban sởi hiện đã lan đến hai đùi, và bé được chẩn đoán mắc sởi biến chứng viêm phổi.
Trước khi chuyển đến bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương, tình trạng suy hô hấp của bệnh nhi trở nên nghiêm trọng, buộc phải đặt nội khí quản và bóp bóng hỗ trợ. Khi nhập viện, bệnh nhi có ban sởi toàn thân, phù nề mi mắt, xuất huyết tại các vị trí tiêm truyền. Chẩn đoán hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS), một biến chứng nặng của sởi. ARDS đã gây tổn thương nặng đến phổi, khiến đội ngũ bác sĩ phải áp dụng nhiều biện pháp hồi sức đặc biệt để duy trì sự sống cho trẻ. Sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân đã có tiến triển: ban sởi bắt đầu bay, sốt giảm, nhưng tổn thương phổi vẫn còn nghiêm trọng. Bệnh nhi tiếp tục được thở máy và theo dõi chặt chẽ để đảm bảo phục hồi hoàn toàn.
“Trường hợp của bệnh nhân N.T.Q là minh chứng rõ ràng cho sự nguy hiểm của bệnh sởi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Biến chứng ARDS có thể dẫn đến tử vong nếu không có can thiệp y tế tích cực”, ThS.BS Lê Thị Thu Hiền, khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương chia sẻ.
Cũng theo bác sĩ Hiền, bệnh sởi thường diễn tiến qua ba giai đoạn rõ rệt. Trong giai đoạn khởi phát, trẻ có các triệu chứng tương tự cảm cúm như sốt, ho, ngạt mũi, mắt đỏ, viêm long và tiêu chảy. Đây là giai đoạn dễ lây lan nhưng khó nhận biết do chưa xuất hiện ban sởi. Tiếp theo, giai đoạn phát ban được đặc trưng bởi các nốt ban đỏ xuất hiện từ sau chân tóc, lan xuống mặt, cổ, thân mình và các chi. Trẻ thường sốt cao và rất mệt mỏi trong giai đoạn này. Cuối cùng là giai đoạn các nốt ban bay, khi các ban mờ dần, để lại các vết loang lổ trên da trước khi trẻ hồi phục hoàn toàn.
Để ngăn chặn nguy cơ từ bệnh sởi, các bác sĩ Lê Thị Thu Hiền khuyến cáo, phụ huynh cần tiêm phòng đầy đủ hai mũi vắc xin sởi cho trẻ theo lịch tiêm chủng quốc gia. Phụ nữ trước khi mang thai cũng nên tiêm phòng để bảo vệ trẻ trong những tháng đầu đời. Bên cạnh đó, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng. Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao, ho, tiêu chảy hoặc phát ban, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Đồng thời, cách ly bệnh nhân sởi, vệ sinh môi trường sống và rửa tay thường xuyên là các biện pháp hiệu quả giúp giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh.
