Hải quân Hoa Kỳ đã hai lần đưa tàu chiến đi qua gần hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam để thách thức tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc đối với các đảo Hoàng Sa và Trường Sa trong tháng trước và thực hiện một chiến dịch tương tự gần Hoàng Sa vào tháng Ba.
Tiến độ hoạt động của Hải quân Mỹ tại gia tăng diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh về một loạt các vấn đề bao gồm cả đạo luật an ninh Hồng Kông và trách nhiệm của Trung Quốc đối với dịch Covid-19.
"Vào ngày 28/5 (giờ địa phương), tàu USS Mustin (DDG 89) đã khẳng định các quyền và tự do hàng hải ở quần đảo Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế. Bằng cách tiến hành hoạt động này, Hoa Kỳ đã chứng minh rằng các vùng biển này vượt ra ngoài những gì Trung Quốc có thể tuyên bố hợp pháp là lãnh hải của mình", Trung úy Anthony Junco, phát ngôn viên của Hạm đội 7 của Hải quân Hoa Kỳ, cho biết trong một tuyên bố.
Một quan chức Hải quân Hoa Kỳ cho biết, tàu Mustin đã vượt qua trong vòng 12 hải lý của đảo Phú Lâm và đá Hòn Tháp thuộc quần đảo Hoàng Sa - Việt Nam. Trung Quốc đã duy trì một sân bay trên đảo Phú Lâm và đã từng hạ cánh máy bay ném bom chiến lược xuống hòn đảo này.
Phát ngôn viên của Lầu Năm Góc, Trung tá Dave Eastburn gần đây tiết lộ, một tàu Trung Quốc vào ngày 14/4 đã tiến hành "các cuộc diễn tập không an toàn và không chuyên nghiệp" gần khu vực tàu Mustin "đang tiến hành các hoạt động bình thường trong vùng biển quốc tế" tại thời điểm xảy ra sự cố.
Quân đội Hoa Kỳ gần đây đã cáo buộc Trung Quốc tìm cách khai thác đại dịch Covid-19 để đạt được lợi thế quân sự và kinh tế trong khu vực.