Tổng cục Thuế cho biết, thực hiện chủ trương cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính cho DN, Tổng cục Thuế đã báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định 91/2014/NĐ-CP ngày 1/10/2014 và trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư 151/2014/TT-BTC ngày 10/10/2014.
Theo các văn bản này, Bộ Tài chính đã bãi bỏ quy định về kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) tạm tính hàng quý và kê khai quyết toán theo năm, thay bằng quy định tạm nộp thuế TNDN hàng quý và kê khai quyết toán theo năm. DN căn cứ vào số thuế TNDN của năm trước và dự kiến kết quả sản xuất kinh doanh (SXKD) trong năm để xác định số thuế TNDN tạm nộp các quý trong năm sát với thực tế kết quả SXKD.
Quy định về tính tiền chậm nộp đối với việc thực hiện tạm nộp thuế được xác định theo thời điểm hạn nộp thuế quý IV của DN. Trường hợp tổng số thuế tạm nộp trong kỳ tính thuế thấp hơn số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán từ 20% trở lên, thì DN phải nộp tiền chậm nộp đối với phần chênh lệch từ 20% trở lên giữa số thuế tạm nộp, với số thuế phải nộp theo quyết toán, tính từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn nộp thuế quý IV của DN, đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu so với số quyết toán.
Tuy nhiên, thực tế triển khai Nghị định 91/2014/NĐ-CP, cho thấy, bên cạnh các DN đã tuân thủ tốt quy định tạm nộp thuế TNDN, còn nhiều DN không tuân thủ và lợi dụng quy định về tính tiền chậm nộp này, không thực hiện tạm nộp hàng quý, mà để dồn đến thời hạn nộp thuế của quý IV, thông thường vào ngày 30/1 năm sau mới nộp thuế vào ngân sách nhà nước (NSNN).
Tổng cục Thuế cho rằng, số thu thuế TNDN phát sinh phải nộp trong năm ngân sách trước bị chiếm dụng và nộp vào năm ngân sách sau, gây ảnh hưởng đến cân đối NSNN hàng năm. Đồng thời, không đảm bảo sự công bằng trong việc thực thi pháp luật thuế giữa các DN tuân thủ tốt và các DN không tuân thủ.
Để khắc phục hạn chế nêu trên, Chính phủ đã quy định về tính tiền chậm nộp đối với thuế TNDN tạm nộp trong năm, kê khai quyết toán cuối năm đã được sửa đổi tại điểm b khoản 6 Điều 8 Nghị định 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Quản lý thuế.
Theo đó, trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 3 quý đầu năm, thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế nộp thiếu so với số thuế phải nộp theo quyết toán kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế TNDN quý III, đến ngày nộp số thuế còn thiếu vào NSNN.
Cũng theo Tổng cục Thuế, quy định này xuất phát từ thực tế hoạt động SXKD của DN. Khi SXKD, các DN đều có phương án và kế hoạch SXKD hàng năm, và sẽ hoàn toàn chủ động trong việc xác định, ước tính kết quả hoạt động SXKD trong năm để thực hiện quy định tạm nộp thuế TNDN theo quy định. Nghĩa vụ phải nộp chính thức sẽ được xác định khi DN quyết toán thuế TNDN tại thời điểm kết thúc năm tính thuế. Các trường hợp DN có kết quả tăng bất thường về SXKD trong quý IV mà DN không dự kiến được trước không phải là trường hợp phổ biến.
Về hiệu lực của quy định trên, Tổng cục Thuế cho biết sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để có hướng dẫn cụ thể theo kỳ tính thuế. Cơ quan thuế sẵn sàng hỗ trợ mọi vướng mắc của người dân, DN trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế.
