Danh mục sẽ tiếp tục được chỉnh sửa, bổ sung
Nghị định được ban hành nhằm kịp thời hỗ trợ các tổ chức, các nhân có nhu cầu chứng nhận chủng loại gạo thơm thuộc Danh mục quy định tại điểm 8 tiểu mục 1 mục B Phụ lục 2-A của Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVFTA) được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch khi XK sang EU.
Theo đó, hiện có 9 giống lúa thơm sau XK sang EU được hưởng hạn ngạch về thuế quan là: Jasmine 85; ST 5; ST 20; Nàng Hoa 9; VĐ 20; RVT; OM 4900; OM 5451;Tài nguyên Chợ Đào.
EU yêu cầu gạo thơm XK sang EU để được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch phải được chứng nhận đảm bảo tính đúng giống. Do vậy, để đảm bảo độ thuần, tính đúng giống của gạo thơm XK, cần thiết phải kiểm tra ruộng lúa thơm trước khi thu hoạch.
Nghị định quy định việc kiểm tra ruộng lúa thơm thực hiện 01 lần trong thời gian 20 ngày trước khi thu hoạch. Tổ chức, cá nhân XK gạo thơm phải chịu trách nhiệm về độ thuần, tính đúng giống trong quá trình thu hoạch, phơi, sấy, sơ chế, bảo quản, xay, xát, chế biến, đóng gói.
Theo Bộ NN&PTNT, quy định này đảm bảo được độ thuần và tính đúng giống của gạo thơm XK, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân có yêu cầu xuất gạo thơm sang EU để được hưởng miễn thuế nhập khẩu theo hạn ngạch; phù hợp với định hướng phát triển vùng nguyên liệu theo chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng ngành lúa gạo, xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam, từng bước khẳng định vị thế hạt gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Bộ NN& PTNT cho biết, trong thời gian tới sẽ phối hợp với các địa phương, tổ chức, cá nhân XK gạo rà soát lại danh mục giống lúa thơm đang trồng phổ biến tại sản xuất, đồng thời phù hợp với nhu cầu tiêu thụ của EU để xuất chỉnh sửa, bổ sung Danh mục chủng loại gạo thơm XK sang EU đáp ứng yêu cầu thực tế sản xuất.
Tiềm năng còn rất lớn
Theo Bộ NN&PTNT, hàng năm Việt Nam XK gạo từ 6,0-6,5 triệu tấn gạo, trong đó lượng gạo XK tập trung chủ yếu tại vùng ĐBSCL.
Gạo của Việt nam có tiềm năng lớn để XK vào EU khi mở rộng được hạn ngạch: năm 2019 lượng gạo của Việt Nam xuât khẩu vào EU: 50 nghìn tấn gạo, 28,5 triệu Euro (tổng nhập khẩu gạo của EU 2,3 triệu tấn gạo, kim ngạch là 1,4 tỷ Euro; so với các nước ASEAN khác XK gạo của VN vào EU chỉ bằng 1/6 với Thái Lan, 1/10 Myamnar, 1/4 Campuchia).
Theo EVFTA, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm (gồm 30 nghìn tấn gạo xay xát, 20 nghìn tấn gạo chưa xay xát và 30 nghìn tấn gạo thơm). Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm (cam kết này giúp Việt Nam có thể XK ước khoảng 100.000 tấn vào EU hàng năm).
Đối với sản phẩm từ gạo, EU sẽ đưa thuế suất về 0% sau 3-5 năm. Trong khi đó, 2 nhà XK lớn gạo vào EU là campuchia và Myanmar đang chịu thuế tuyệt đối với mặt hàng này cho đến hết 2021, cụ thể 175 Euro/tấn( 2019); 150 Euro/tấn ( 2020) và 125 Euro/tấn ( 2021).
Theo ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT), 9 giống lúa thơm XK sang EU được hưởng hạn ngạch về thuế quan lần này đều là những giống lúa thơm được trồng phổ biến ở ĐBSCL.
Ông Cường cho biết, diện tích gieo cấy lúa thơm tại các tỉnh vùng ĐBSCL hàng năm đạt khoảng 25% tổng diện tích gieo cấy (tương đương khoảng 1 triệu ha), sản lượng lúa thơm ước đạt 5,5 triệu tấn, tương đương khoảng 3,5 triệu tấn gạo thơm. Trong khi đó theo EVFTA lượng gạo thơm xuất sang EU được hưởng hạn ngạch ưu đãi về thuế quan là 30 nghìn tấn tương đương với 1,2% lượng gạo thơm sản xuất trong vùng, do vậy tiềm năng XK gạo thơm còn rất lớn.
“Nếu chúng ta thực hiện tốt các quy định của EU và XK được 30 nghìn tấn gạo thơm nói riêng và 80 nghìn tấn gạo nói chung theo hạn ngạch sang EU với giá bán cao sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất lúa gạo của Việt Nam, đồng thời cũng khẳng định được thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường khó tính như EU nói riêng và trên thế giới nói chung, đồng thời cũng là cơ sở cho việc đàm phán mở rộng hạn ngạch XK gạo thơm vào thị trường EU trong thời gian tiếp theo…”- Đại diện Bộ NN&PTNT kỳ vọng.
