Ông Phạm Ngọc Hải (79 tuổi), quản lý trại phong suốt 50 năm nay nở nụ cười rất tươi, hiền hậu cho biết: “Ở đây các ông, các bà ấy quý người lắm. Cứ nghe tin có ai hay có đoàn nào đến thăm là thấy phấn khỏi, nét mặt rạng rỡ hẳn ra”.
Cũng dễ hiểu, vì căn bệnh này đã bắt họ phải sống một cuộc sống quá thiếu thốn về tinh thần. Bị mọi người xa lánh, bị tước đoạt gia đình. Cả tuổi thanh xuân bị chôn vùi ở nơi đất lạ, bị cách ly với cộng đồng xã hội, gần như không được tiếp xúc với người bình thường. Vào thời gian trước, bệnh phong bị xếp là một trong “tứ chứng nan y” khiến ai cũng kinh sợ khi nghe đến căn bệnh ấy.
Hiện tại, trại phong còn 83 cụ già, có cụ đã 96 tuổi và đa số các cụ khác cũng đã ở cái tuổi “thất thập cổ lai hi”. Ấy vậy mà trong số ấy, rất ít người còn có gia đình. Hầu hết là người vô gia cư trước khi vào trại. Có người thì bị gia đình bỏ rơi từ khi mắc bệnh. Có người thì trốn quê biệt tích từ ngày bị bệnh. Sau khi hết bệnh, sự tự ti trong lòng họ cũng trở thành bức tường ngăn cản họ trở lại cuộc sống hòa nhập với thế giới bên ngoài.
 |
| Vợ chồng ông bà Thích Nhình |
Trải qua hơn nửa thế kỷ, trại phong Phú Bình đã chứng kiến biết bao số phận con người hẩm hiu. Có người mắc bệnh từ lúc mười tám, đôi mươi, họ vào trại từ ngày đó và chôn vùi cả tuổi thanh xuân của mình cùng với căn bệnh quái ác.
Nhưng ngày qua tháng lại, trại phong vốn lạnh lẽo bỗng ấm cúng hơn khi có nhiều cặp vợ chồng kết duyên với nhau trong chính hoàn cảnh ấy. Họ cùng là bệnh nhân được điều trị trong trại. Họ cưu mang, chăm sóc lẫn nhau và rồi nảy sinh tình cảm vốn dĩ của con người .
Các thành viên thế hệ thứ hai của trại phong lần lượt ra đời trong sự hoan hỉ vui mừng của các gia đình bệnh nhân phong. Thế nhưng khổ nỗi, con cái của bệnh nhân phong vẫn bị kỳ thị, xa lánh và không được nhận vào học trong các ngôi trường gần đấy.
Họ phải vất vả gửi con mình về quê cho họ hàng để chúng được đi học. Rồi lần lượt những người con ấy cũng trưởng thành, có công ăn việc làm ổn định, có gia đình, vợ con như những người bình thường khác. Giờ đây, những thế hệ thứ ba và thứ tư của trại phong cũng lần lượt ra đời trong sự hạnh phúc của gia đình và sự đón chào của xã hội.
Gia đình hai cụ Hoàng Văn Nhình, Nông Thị Tích hiện nay vẫn đang sống trong khu vực trại phong kể: “Ban đầu chúng tôi là bệnh nhân cùng vào đây điều trị, sau chăm sóc nhau nhiều nên có tình cảm với nhau, thế là cùng về sống với nhau một nhà cho có ông, có bà chăm nhau”.
Hiện hai cụ Tích và Nhình cũng có một con trai đã có gia đình và hai cháu. Cuộc sống mặc dù rất vất vả nhưng hai cụ vẫn vui vẻ hưởng tuổi già đoàn viên bên con cháu. Hàng ngày hai cụ vẫn trồng thêm rau và chăn thêm mấy con gà. Khi chúng tôi đến, hai cụ đang nạo và phơi sắn cho gà ăn. Cuộc sống tuy thiếu thốn là vậy nhưng chúng tôi nhìn thấy hạnh phúc yên bình và giản dị của đôi vợ chồng già ấy.
Bệnh phong đã dần lùi xa nhưng trong đôi mắt những người đã từng là bệnh nhân ấy vẫn còn vương vất nỗi buồn ảm đạm về quá khứ, về một quãng đời mình đã trải qua. Được Nhà nước hỗ trợ 450 nghìn đồng mỗi tháng cho toàn bộ chi phí sinh hoạt, cộng với tuổi già sức yếu, mắt mờ chân chậm, mù lòa, tai điếc, lại khiếm khuyết tứ chi, đời sống của các cụ vô cùng vất vả, thiếu thốn.
Các cụ phải chia nhau mỗi người hai luống đất để trồng thêm rau xanh, tăng gia sản xuất, giảm thiểu chi phí sinh hoạt hàng ngày. Tiền Nhà nước hỗ trợ phải để dành chút ít cho những khi trái nắng trở trời, chân tay đau nhức. Cứ mỗi cụ khỏe hơn lại ở cùng cụ yếu để tiện cho việc tự chăm sóc nhau .
