Cẩn trọng khi giao quyền tự chủ cho các trường đại học

Bộ trưởng Giáo dục đọc tờ trình Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật GDĐH
Bộ trưởng Giáo dục đọc tờ trình Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật GDĐH
(PLO) - Quy định giao quyền tự chủ cho các trường đại học trong dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học được nhiều ý kiến ủng hộ. Bên cạnh đó nhiều Đại biểu Quốc hội cũng chỉ ra những yếu tố tiềm ẩn cần lường trước.

Yếu tố tiềm ẩn khi trao quyền tự chủ

Chiều 30/5, Quốc hội dành thời gian thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học. Trao đổi bên hành lang kỳ họp, đại biểu Đinh Thị Phương Lan (Quảng Ngãi), Ủy viên Thường trực Hội đồng Dân tộc của Quốc hội nêu quan điểm ủng hộ việc giao quyền tự chủ cho các trường đại học như tinh thần trong dự án Luật.

Theo bà Lan, đây là bước tiến giúp nhà trường chủ động trong đào tạo, tuyển sinh, đồng thời đem lại hiệu quả nhất cho chi phí giáo dục. Tuy nhiên nữ đại biểu cũng thừa nhận việc giao quyền tự chủ cho các trường đại học tiềm ẩn những yếu tố cần phải lường trước.

“Bởi vì liên quan đến chi phí nên các trường sẽ lựa chọn phương án tối ưu nhất, trong khi giáo dục đào tạo là dịch vụ công. Trước khi tính đến lợi nhuận thì đây là loại hình dịch vụ mà nhà nước đảm bảo”, bà Lan nói và cho rằng chính sách như thế có thể ảnh hưởng tới nhóm yếu thế trong việc tiếp cận dịch vụ giáo dục đào tạo. 

Đại biểu Đinh Thị Phương Lan
Đại biểu Đinh Thị Phương Lan

Bà Lan cũng nêu ra yếu tố tiềm ẩn về chất lượng quản trị của từng nhà trường. Tuy nhiên đáng lo nhất là chất lượng giáo dục và đào tạo: “Nên tự chủ có lộ trình, hết sức thận trọng bởi sẽ có những rủi ro nhất định trong đảm bảo chất lượng giáo dục. Nhất là chủ trương tạo điều kiện cho tất cả các nhóm xã hội công bằng tiếp cận dịch vụ giáo dục”, bà Lan đề xuất. 

Về phía Bộ giáo dục, theo bà Lan để đảm bảo chất lượng đào tạo trước tiên phải quản lý về chuyên môn, có chuẩn chất lượng. Ngoài ra có các kênh giám sát khác như tuyên tuyền, thanh tra, kiểm tra điều kiện, chuẩn tự chủ của các trường và dự thảo cần hoàn thiện thêm. 

Cùng quan điểm trên, đại biểu Đặng Thị Phương Thảo, đoàn Nam Định nêu ý kiến việc giao quyền tự chủ cho trường đại học là cần thiết, trên thực tế nhà nước vẫn hỗ trợ nhưng sẽ có sự đầu tư trọng tâm, trọng điểm hơn. Việc giao quyền tự chủ cho trường đại học cũng sẽ tăng tính cạnh tranh giữa các cơ sở đào tạo.

Tuy nhiên đại biểu Thảo cũng đưa ra một số bất cập có thể xảy ra nếu tiến hành tự chủ đồng loạt: “Trong dự thảo luật chưa quy định mô hình tự chủ, cơ quan nhà nước đóng vai trò giám sát thì không trực tiếp can thiệp vào việc tự chủ của nhà trường, như thế dễ xuất hiện tình trạng dôi dư nhân lực ở một nhóm ngành nghề nào đó”, đại biểu nêu ý kiến.

Đại biểu đoàn Nam Định góp ý để tránh “vỡ trận” khi một nhóm ngành nghề nào đó có nhiều trường lựa chọn, Luật cần bổ sung và quy định rõ các trường phải giải trình trước và sau khi tự chủ. Còn như dự thảo, sau khi tự chủ rồi mới giải trình thì sự việc đã xảy ra rồi mới nêu nguyên nhân là chưa hợp lý. Bên cạnh đó cần quy định thêm năng lực tự chủ đại học vì không thể cùng một lúc trao quyền tự chủ cho tất cả các trường mà cần tự chủ theo lộ trình, theo nhóm trường.

Lo lắng khi để trường tự quyết chỉ tiêu đầu vào

Ở khía cạnh khác, đại biểu Lê Quang Trí (Tiền Giang) lưu ý tới quy định giao cho các trường quyết định chỉ tiêu đầu vào trong dự thảo luật. Đại biểu này nói trong thời gian qua, dư luận quan tâm tới chuyện hàng trăm ngàn kĩ sư, cử nhân thất nghiệp, nguyên nhân do chất lượng đào tạo không đảm bảo và bất cập cung-cầu. Đại biểu Trí lo lắng nếu cho trường tự quyết định chỉ tiêu, nhà trường có thể vì lợi nhuận mà tăng chỉ tiêu đầu vào của một nhóm ngành nghề nào đó để thu hút người học

Liên quan đến quy định chỉ tiêu, đại biểu đoàn Tiền Giang đề xuất: “Chỉ tiêu này cần xét tổng thể trên toàn quốc, cần khảo sát, điều tra doanh nghiệp, người sử dụng lao động xem ngành nghề đó 4-5 năm sau nu cầu thế nào. Trên cơ sở đó Bộ giáo dục phân bổ chỉ tiêu cho các trường”.

Đại biểu Trí lo lắng khi để trường đại học tự quyết định chỉ tiêu đầu vào
Đại biểu Trí lo lắng khi để trường đại học tự quyết định chỉ tiêu đầu vào

Bên cạnh đó để quản lý chất lượng đào tạo, đại biểu Trí đề nghị trong dự án luật sửa đổi cần quy định những trường hợp đào tạo không đặt yêu cầu, không đảm bảo yêu cầu hoặc những trường nào có tỷ lệ sinh viên ra trường thất nghiệp cao thì hiệu trưởng, Hội đồng trường đó phải chịu trách nhiệm.

Tin cùng chuyên mục

Thầy giáo Phạm Quốc Việt thường xuyên kiểm tra kiến thức học sinh.

Thầy giáo Phạm Quốc Việt thầm lặng cống hiến trên vùng sâu Tu Mơ Rông

(PLVN) - Nhiệt huyết, sáng tạo trong giảng dạy; truyền ngọn lửa say nghề đến đội ngũ giáo viên; thương yêu, miệt mài truyền thụ tri thức cho bao thế hệ học sinh, thầy giáo Phạm Quốc Việt, Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học -Trung học cơ sở (PTDTBT TH-THCS) xã Đăk Sao đã và đang góp sức vào sự nghiệp giáo dục ở huyện vùng sâu Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum.

Đọc thêm

Thiêng liêng và đẹp đẽ - tình thầy trò…

Thầy giáo Nguyễn Quang Thọ và cô giáo Nguyễn Thị Dung chia sẻ câu chuyện xóa mù chữ cho đồng bào Mông trong chương trình “Thay lời tri ân” 2024. (Ảnh: MOET)

(PLVN) - Mỗi chúng ta đều có một vài người thầy sẽ ở trong tim suốt hành trình về sau này của cuộc đời. Có thể đó là những người thầy đã nắm tay bạn vượt qua những ngã rẽ bất ngờ, hoặc đó chỉ giản đơn là những người thầy trong miền thơ ấu trong veo, ăm ắp kỷ niệm. Bởi thế, mỗi chúng ta luôn có một nơi để trở về, thiêng liêng và đẹp đẽ, được viết nên bởi tình thầy trò…

Giải pháp để giáo dục Việt Nam thăng hạng quốc tế

GS. Võ Xuân Vinh. (Ảnh: Thảo Nguyên)
(PLVN) - Mới đây, tại cuộc gặp mặt đại diện nhà giáo, cán bộ quản lý ngành giáo dục nhân kỷ niệm 42 năm ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 - 20/11/2024), Tổng Bí thư Tô Lâm có phát biểu, ngành Giáo dục Việt Nam cần phấn đấu thăng hạng trên bản đồ giáo dục khu vực và quốc tế. Theo mục tiêu, đến 2030, Việt Nam nằm trong 3 nước đứng đầu ASEAN về số lượng các công bố quốc tế và chỉ số ảnh hưởng của các công trình nghiên cứu khoa học, có trường ĐH lọt top 100 hàng đầu trên thế giới.

Người 'gieo mầm' tri thức bằng sự tận tâm và sáng tạo ở Bắc Ninh

Cô Đỗ Thị Chuyên - giáo viên dạy môn Sinh học, trường THCS Từ Sơn. (Ảnh: NVCC).
(PLVN) - Trong lớp học, tiếng giảng bài của cô giáo Đỗ Thị Chuyên (trường THCS Từ Sơn, TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) vang lên nhẹ nhàng nhưng đầy nhiệt huyết, như truyền đi niềm đam mê và sự tận tuỵ, dẫn dắt học sinh bước vào hành trình khám phá tri thức, để những ước mơ của các em được ươm mầm và lớn lên từng ngày...

Đừng vội quy kết 'vi phạm liêm chính' khi bài báo khoa học bị rút: Hoàn thiện quy định để tạo điều kiện cho nhà khoa học cống hiến

Một chuyên gia cho rằng đang có “lỗ hổng” pháp lý trong xử lý sự việc bị rút bài báo khoa học. (Vẽ minh họa: DAD)
(PLVN) - Sau khi Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN) có một số bài viết phản ánh về vấn đề rút bài báo khoa học, nhiều ý kiến cho rằng cần có một bộ quy tắc ứng xử chuẩn mực đạo đức, liêm chính cho các nhà khoa học; trong đó quy định chặt chẽ những điều được và không được phép làm, hướng xử lý khi có sai phạm, đặc biệt với các đề tài nghiên cứu có sử dụng ngân sách nhà nước.

Người thầy tâm huyết với công tác trẻ em

Trong vai trò Ủy viên Hội đồng Đội Trung ương, thầy Đặng Tất Dũng đã đồng hành cùng trẻ em trong quá trình chuẩn bị hai Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em trong 2 năm 2023 - 2024. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Là Phó Trưởng khoa Luật Hành chính - Nhà nước, Trường Đại học Luật TP HCM, đồng thời cũng là Ủy viên Hội đồng Đội Trung ương, thành viên Ban Chủ nhiệm Câu lạc bộ tư vấn, trợ giúp trẻ em cấp Trung ương nên TS. Đặng Tất Dũng còn được biết đến là người dành nhiều thời gian, tâm huyết cho trẻ em. Nhân dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 sắp tới, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có dịp trò chuyện cùng thầy về những câu chuyện liên quan đến trẻ em.

Chuyện của những người thầy đặc biệt

Học sinh Trường Giáo dưỡng số 4. (Ảnh: K.O)
(PLVN) - Họ là những thầy cô đã từng dạy học phổ thông, rồi cơ duyên vào trường giáo dưỡng, nơi những học trò đã từng là “tội phạm nhí”. Và họ đã dạy dỗ học sinh của mình bằng chính sự yêu thương, tận tụy, kiên nhẫn để mỗi ngày, gần hơn, uốn các em về phía mặt trời, những thiện lành bình dị trong cuộc đời. Đó là những thầy cô trường giáo dưỡng được tuyên dương trong Chương trình Chia sẻ cùng thầy cô dịp 20/11 năm nay…

Thầy cô giáo thời kỳ 4.0: Vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội

Một buổi học về tình cảm cha con, học sinh được xem phim về bố trong lớp học của cô giáo Nguyễn Thị Thủy Tiên. (Nguồn: NVCC).
(PLVN) - Bước vào thời đại công nghệ phát triển, học sinh không còn thụ động tiếp thu kiến thức từ các thầy, cô giáo ở trên lớp. Giờ đây, mỗi bài giảng của giáo viên cần sự đầu tư về cả kiến thức, công nghệ, vốn hiểu biết xã hội để đem đến cho các em những bài học hấp dẫn nhất. Đây vừa là một thách thức, vừa là cơ hội cho giáo viên tiếp tục học hỏi, thay đổi vì một nền giáo dục hiện đại.

Lớp học đặc biệt của các cô giáo U80

Bà Nguyễn Thị Hồng Hạnh (tạp dề vàng) cùng các học viên. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Ở độ tuổi U80, khi nhiều cụ ông, cụ bà đang tận hưởng những năm tháng an nhàn của tuổi già, thì vẫn có những người tiếp tục cống hiến hết mình cho sự nghiệp dạy học. Dù là lớp học làm bánh hay lớp học “xoá mù chữ”, điểm chung của những lớp học này là hoàn toàn miễn phí và được khởi nguồn từ tấm lòng nhân ái, tận tụy của các cô giáo đã bước qua tuổi xế chiều.

Tâm lý học đường - Chuyện không của riêng ai

Tình trạng bạo lực học đường gia tăng khiến học sinh cảm thấy lo âu. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Tâm lý học đường không chỉ là vấn đề của riêng học sinh, mà còn là trách nhiệm của cả gia đình, nhà trường và xã hội. Khi học sinh được chăm sóc và hỗ trợ tốt về tinh thần, các em sẽ có cơ hội phát triển toàn diện, đóng góp cho cộng đồng và trở thành những công dân có ích trong tương lai.

Cô Điêu Thị Ngọc Hoa - một nhà giáo tiêu biểu năm 2024

Cô Điêu Thị Ngọc Hoa - một nhà giáo tiêu biểu năm 2024
(PLVN) - Tự hào lan tỏa khắp Trường THPT Chuyên Hùng Vương (tỉnh Phú Thọ) khi cô giáo Điêu Thị Ngọc Hoa, giáo viên môn Hóa học, được Bộ Giáo dục và Đào tạo vinh danh trong danh sách 251 nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục tiêu biểu năm 2024.

'Chia sẻ cùng thầy cô' - Tôn vinh những hy sinh thầm lặng

Đại úy Nguyễn Đình Thông giảng dạy các em nhỏ ở lớp học tình thương. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Tối 15/11 tại Hà Nội đã diễn ra Lễ tuyên dương 60 nhà giáo tiêu biểu trong chương trình “Chia sẻ cùng thầy cô” năm 2024. Chương trình nhằm ghi nhận những cống hiến bền bỉ, không ngừng nghỉ của đội ngũ thầy, cô giáo, những người đã dành nhiều thời gian, công sức và tâm huyết vượt qua nhiều khó khăn, gian khổ, đóng góp cho sự nghiệp giáo dục và bồi dưỡng thế hệ trẻ.

Hà Nội nỗ lực xây dựng hệ thống giáo dục toàn diện và hạnh phúc

Khốc liệt tuyển sinh đầu cấp ở Hà Nội, hơn 5.500 học sinh thi để giành 270 suất vào lớp 6 Trường Nguyễn Tất Thành năm 2024. (Ảnh: PV)

(PLVN) - Trường học phải là nơi người học được bảo đảm an toàn, không có bạo lực học đường, không có nói tục, chửi bậy, không có ép buộc học thêm. Ở đó hiện hữu một môi trường học đường văn hóa tiêu biểu. Ởđó, con người ứng xử với nhau bằng tình yêu thương và trách nhiệm...