Án “tắc” vì kết luận giám định “vênh” nhau

Án “tắc” vì kết luận giám định “vênh” nhau
(PLO) - Đối với nhiều vụ án, kết luận giám định về tỷ lệ thương tật của nạn nhân có vai trò rất quan trọng bởi đây là căn cứ để khởi tố hoặc không khởi tố hình sự, để định khung hình phạt. Tuy nhiên, trên thực tế, có những vụ án bị “tắc” lại chỉ vì kết luận “vênh” nhau.
Rối vì mỗi lần giám định một kết quả
Thực tế này đang làm đau đầu các cơ quan tố tụng, mà vụ án sau đây là một điển hình. Do cạnh tranh trong việc mua bán các trang thiết bị điện nên giữa ông Đào Ngọc Ánh và Đào Quốc Hưng (SN 1973, ngụ Đồng Nai, cháu rể ông Ánh) không được hòa thuận. 
Ngày 6/12/2009, cả hai cùng điều khiển xe máy về tới trước cửa nhà thì cãi nhau. Sự việc càng ồn ào hơn khi ông Đ.Q.T và bà N.T.X (cha mẹ của Hưng) bước ra cãi nhau với ông Ánh dẫn đến xô xát. Thấy vậy, Hưng vớ lấy cây sắt rỗng cầm đánh ông Ánh.
Kết luận giám định pháp y ngày 18/1/2010 của Trung tâm pháp y tỉnh Đồng Nai xác định tỷ lệ thương tật của ông Ánh là 43%. Sau đó, ngày 6/7/2010, Phân viện Khoa học hình sự tại TP.HCM (Bộ Công an) giám định lại, kết luận thương tích của ông Ánh là 16,6%. 
Do kết quả giám định giữa hai cơ quan có sự khác biệt, ngày 6/9/2010, Cơ quan điều tra tiếp tục trưng cầu Viện Pháp y quốc gia (thuộc Bộ Y tế) giám định lại lần 2. Lần này, Viện Pháp y quốc gia kết luận thương tích của ông Ánh là 11%. Dùng dằng mãi đến ngày 25/11/2010, Cơ quan điều tra mới có kết luận điều tra vụ án, đề nghị truy tố Hưng về tội “Cố ý gây thương tích”.
Kết quả giám định có ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng tới quyền lợi của cả bị cáo lẫn bị hại, vì đó là căn cứ để khởi tố hoặc kết tội một người ở từng khung hình phạt. Trước đây Báo PLVN từng phản ánh vụ án oan của chị Phạm Thị Lâm ở TP.Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) và vụ án oan  của anh Phạm Văn Sơn ở Ý Yên (Nam Định), chỉ vì kết luận giám định pháp y “có vấn đề” mà hai công dân này đã bị đẩy vào vòng tố tụng, bị khởi tố về tội “Cố ý gây thương tích”. Với các kết luận giám định thực tế chỉ 1%, hành vi của các công dân trên được xác định không cấu thành tội phạm, hiện họ đã được minh oan, xin lỗi, bồi thường. 
Sao phải chờ giám định mới khởi tố?
Trong những vụ án vừa nêu thì việc phải có kết quả giám định là bắt buộc vì theo quy định của pháp luật, tỷ lệ thương tật phải từ 11% trở lên mới đủ cơ sở để khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Tuy nhiên, nếu “vin” vào việc đợi giám định mới đủ căn cứ khởi tố hành vi cố ý gây thương tích đối với trẻ em lại cho thấy sự thiếu chủ động của cơ quan tố tụng.
Điển hình mới đây là vụ bé gái Nguyễn Minh T. (SN 2007, ở Kinh Môn, Hải Dương) bị vứt ra nghĩa trang. Theo điều tra ban đầu của Công an huyện Kinh Môn, đối tượng Nguyễn Doãn Thắng (SN 1983) là bố đẻ cháu T. đã thừa nhận hành vi vi phạm của mình. Cụ thể, Thắng khai nhận đã nhiều lần dùng roi đánh vào mông cháu T. Đặc biệt có lần, Thắng đã bế cháu T. ra ao nước trước cửa nhà bố vợ dìm con xuống đó. Không những thế, Thắng còn cho con vào bao tải với ý định mang ra ao dìm, may mắn là được hàng xóm phát hiện can ngăn kịp thời.
Trong vụ việc rùm beng xảy ra ngày 25/10/2013, Thắng chỉ thừa nhận việc sau khi đánh con đã cho con lên xe máy chở ra nghĩa trang. Việc cháu bị gãy xương sườn cũng như các thương tích trên cơ thể, Thắng nói do cháu bị ngã mà có. Còn theo lời khai của cháu T., tất cả những vết thương trên người cháu là do mẹ kế là Ngô Thị Huệ (SN 1984) dùng roi đánh, dùng tay bóp cổ nhiều lần và bố thì đánh vào mông…
Ngày 5/11/2013, Công an huyện Kinh Môn cho biết vẫn chưa đủ căn cứ để khởi tố vụ án, khởi tố bị can với Thắng và Huệ về hành vi cố ý gây ý thương tích, ngược đãi trẻ em vì còn… chờ kết quả giám định thương tật. 
Đến thời điểm này, vụ án đã được khởi tố, Thắng đã bị khởi tố bị can và bị bắt tạm giam (từ ngày 13/11/2013). Tuy nhiên, trong những vụ bạo hành trẻ em thì cơ quan tố tụng phải khởi tố vụ án ngay từ lúc phát hiện vụ việc, chứ không thể “chờ kết quả giám định thương tật”. Kết quả giám định thương tật của cháu bé là căn cứ để xác định khung hình phạt đối với bị can, không phải là căn cứ để khởi tố vụ án.
“Có ý kiến cho rằng, trong những vụ án có nhiều kết luận “vênh” nhau mà không tìm được “tiếng nói chung”, nên chăng trưng cầu cơ quan giám định cấp cao với đội ngũ chuyên gia với trang thiết bị tối tân và đây sẽ là kết luận cuối cùng. Tuy nhiên, nhiều ý kiến lại cho rằng, trong lĩnh vực giám định pháp y thì việc hai tổ chức giám định cùng một thương tật và đưa ra kết luận khác nhau (về mức độ) là dễ chấp nhận nếu ở thời điểm khác nhau. Nói cách khác, giám định viên chịu trách nhiệm về kết luận của mình. Còn việc cân nhắc, xem xét tính đúng đắn, xác thực của các kết luận đó là quyền và trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng”.

Đọc thêm

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật Hội thảo tham vấn ý kiến về đề xuất sửa đổi Nghị định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật Hội thảo tham vấn ý kiến về đề xuất sửa đổi Nghị định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
(PLVN) -Thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021-2025 và Đề án về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp giai đoạn 2021-2030 năm 2024, chiều ngày 04/11/2024, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức Hội thảo tham vấn ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 55/2019/NĐ-CP ngày 26/4/2019 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng.

Tổ chức đấu giá Quyền sử dụng đất tại Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc

Đồng chí Phùng Huy Thọ - Đấu giá viên, phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc điều hành cuộc bán đấu giá
(PLVN) - Căn cứ Quyết định số 22/QĐ-TNMT ngày 18/9/2024 của Phòng Tài nguyên và Môi Trường về việc phê duyệt kết quả lựa chọn đơn vị thực hiện đấu giá QSD đất đối với 05 thửa đất thuộc dự án: Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên; Hợp đồng dịch vụ đấu giá quyền sử dụng đất số 24/2024/HĐ-DVĐGQSDĐ ngày 23/9/2024 ký giữa Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc với Phòng Tài Nguyên và Môi Trường thành phố Vĩnh Yên. Vừa qua, Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức bán đấu giá thành công 5/5 ô đất với tổng giá khởi điểm là 17.316.000.000 đồng.

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai
(PLVN) -  Ngày 4/11/2024, tại Trường THCS Bắc Cường, Tòa án nhân dân Thành phố Lào Cai đã tổ chức phiên tòa xét xử lưu động vụ án hình sự mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Phiên tòa có sự tham dự của cán bộ, giáo viên và hơn 400 học sinh trường THCS Bắc Cường, thành phố Lào Cai.

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12
(PLVN) -Nhận lời mời của Bộ trưởng Lập pháp Chính phủ Hàn Quốc, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Hàn Quốc, ngày 01/11/2024, Đoàn công tác của Bộ Tư pháp do Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc làm Trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12 (ALES 12) tại Seoul, Hàn Quốc.

Bình Định ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất

Ảnh minh họa
(PLVN) - UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất nhằm kịp thời giải quyết các yêu cầu của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn về đăng ký biện pháp bảo đảm.

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

(PLVN) -  Ngày 1/11/2024, tại thôn Nậm Lòn, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà đã diễn ra lễ khởi công xây dựng nhà "Mái ấm Tư pháp" cho ông Hầu Seo Dỉ - Công chức Tư pháp - Hộ tịch xã Cốc Lầu bị sập và hư hỏng hoàn toàn căn nhà cấp 4 mới xây do ảnh hưởng của cơn bão số 3 gây ra.

Sửa đổi quy trình ban hành văn bản pháp luật, tạo thuận lợi cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội

TS. Đinh Văn Minh, Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế- Thanh tra Chính phủ
(PLVN) - Nên xem xét lại cách quy định như hiện nay chỉ cho phép Chính phủ quy định chi tiết những điều khoản được xác định ngay trong luật. Thực tế xây dựng các văn bản hướng dẫn đã gặp không ít khó khăn từ quy định này và để không bị “bó tay” trước yêu cầu thực tiễn đặt ra trong quá trình triển khai luật, các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành với tên gọi là “các biện pháp bảo đảm thi hành”. Điều này cần được cân nhắc, điều chỉnh trong thời gian tới để tránh tình trạng "tự trói tay" mình rồi lại phải cố gắng "tự giải thoát" như hiện nay

Cán bộ Tư pháp - Hộ tịch Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tuỵ với tư pháp cơ sở

Anh Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tụy với công việc tư pháp ở cơ sở.
(PLVN) - Anh Dương Chính Nghĩa, công chức tư pháp - hộ tịch xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã có gần 20 năm gắn bó với công việc tư pháp - hộ tịch ở cơ sở. Với địa bàn rộng, đông dân cư nhưng anh Nghĩa luôn tâm huyết, trách nhiệm, yêu nghề, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và luôn là “lá cờ đầu” triển khai các mô hình điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật tại Hà Tĩnh.

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp
(PLVN) - Ngày 2/11, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ giám định tư pháp cho cán bộ, công chức, viên chức làm công tác giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh, nắm rõ các quy định của pháp luật về giám định tư pháp, một số kỹ năng pháp lý cơ bản, cần thiết của người giám định viên tư pháp.

Chủ quyền nhân dân trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

GS.TS Trần Ngọc Đường, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội
(PLVN) - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ quyền nhân dân xuyên suốt trong tư duy lý luận và quan điểm, đường lối của Đảng ta về xây dựng nhà nước, từ nhà nước dân chủ nhân dân, rồi nhà nước chuyên chính vô sản và hiện nay là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cốt lõi trong quan điểm về chủ quyền nhân dân là tư tưởng chính quyền thuộc về nhân dân.

Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội: Không ngừng đổi mới và phát triển

TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội.
(PLVN) - Ngày 3/11/2024, Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội tổ chức gặp mặt truyền thống 45 năm ngày thành lập (10 /11/1979 – 10/11/2024 ) và đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Sau 45 năm thành lập, Khoa Pháp luật kinh tế đã chủ động, sáng tạo, phát triển không ngừng, có nhiều đóng góp trong thực hiện sứ mạng, tầm nhìn của Nhà trường. Nhân dịp này, Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Nhà trường.