Viện cớ quy hoạch để “lấy” đất ruộng

Đất  nông nghiệp của 21 hộ dân ở xã Ninh Mỹ đột nhiên bị UBND huyện Hoa Lư thu hồi một cách vô cớ để làm đất ở.

Đất người dân đang trồng lúa bị lấy để làm đất ở

Chưa thu hồi đã đền bù

Nhiều hộ dân cho biết, đất sản xuất của họ bị lấy nhưng không biết để thực hiện dự án gì vì không nhận được bất cứ QĐ thu hồi đất nào của cấp thẩm quyền. Chỉ biết, vào tháng 12/2008, UBND thị trấn (TT) Thiên Tôn lập danh sách mời 251 hộ đến nhận tiền, mỗi hộ được đền bù  50 ngàn đồng/m2. Số tiền này được UBND TT “vay nóng” của một doanh nghiệp trên địa bàn. Người dân nhiều lần yêu cầu cho xem phương án đền bù được duyệt, nhưng bị từ chối. Người dân làm đơn khiếu nại thì đến tháng 3/2009, Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư ra thông báo yêu cầu 21 hộ dân trả lại 240 triệu đồng đã nhận vì UBND TT đã chi trả sai. Nhiều mập mờ khiến người dân cho rằng chính quyền vẽ dự án “ma” để lấy đất của dân.

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 9/7/2008, UBND TT Thiên Tôn có tờ trình số 20 đề nghị HĐND TT phê chuẩn kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất năm 2008, trong đó có khu vực Vườn Non. Mặc dù chưa được cấp có thẩm quyền quyết đinh thu hồi, chưa có phương án bồi thường được duyệt nhưng UBND TT vẫn thu hồi và đền bù cho dân như trên.

Ông Lê Văn Sinh, một trong những hộ dân có đơn cho biết: “Tháng 12/2008, UBND TT cho cán bộ địa chính đến đóng cọc chia lô (mỗi ô là 100m2) để bán. Đến ngày 24/9/2009, UBND TT mời các hộ dân lên họp nói là hỗ trợ tiền công ăn việc làm cho mỗi khẩu 150 ngàn/m2. Khi chúng tôi yêu cầu cho biết tại sao đất dân đang sản xuất ổn định lại bị thu hồi làm đất ở, thì không có bất cứ giải thích nào”.

Cách xử lý xa rời thực tế

UBND huyện Hoa Lư cho biết, năm 1992, sau khi tách tỉnh Ninh Bình từ tỉnh Hà Nam Ninh, trong quá trình chuyển trụ sở làm việc của huyện Hoa Lư lên khu vực ngã ba cầu huyện (thuộc xã Ninh Mỹ, nay là TT Thiên Tôn) UBND huyện Hoa Lư đã quy hoạch khu đất dọc quốc lộ 1A và đường 12C (nay là đường 491) để làm các công trình công cộng. Trong phần quy hoạch, có khu đất vốn thuộc quyền quản lý, sử dụng của HTX nông nghiệp Liên Thành (đã giao cho các xã viên-pv). Sai lầm là trong 10 năm, xã Ninh Mỹ đã buông lỏng quản lý trong giao ruộng cho dân, không giám sát chặt chẽ diện tích đất quy hoạch của huyện để HTX Liên Thành tự ý giao cho các khẩu không đúng quy định. Do đó, đất các hộ dân đang sử dụng là đất mượn, vì không thuộc đối tượng được giao theo QĐ 313 của UBND tỉnh Ninh Bình, nên khi chính quyền thu hồi các hộ này không nằm trong đối tượng được đền bù.

Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng quan điểm xử lý của chính quyền là xa rời thực tế. Bởi xuất phát từ việc quy hoạch thiếu rõ ràng và “treo” suốt thời gian dài nên phần đất “tươi tốt” này bị để hoang phí nhiều năm, trong khi người dân ở đây lại thiếu đất sản xuất. Nhận thức đất để hoang là lãng phí nên tháng 11/1995, HTX Liên Thành đã chia số đất này cho xã viên HTX (theo QĐ 313 của UBND tỉnh Ninh Bình về giao quyền sử dụng ruộng ổn định cho nông dân) là cần thiết.

Thực tế, sau khi được chia, các hộ dân sử dụng liên tục suốt 15 năm nay, đóng phí dịch vụ sử dụng đất với chính quyền. Năm 2006, UBND TT Thiên Tôn kiểm kê đất đai để lập bản đồ địa chính, cũng đã xác nhận quyền sử dụng của 21 hộ dân đối với phần diện tích này. Như vậy, mặc dù cách làm này của xã Ninh Mỹ, HTX dù có phần không đúng với quy hoạch được duyệt ban đầu, nhưng lại phù hợp thực tế và việc sử dụng đất của người dân là hoàn toàn ngay thẳng.

Hơn nữa, mục đích quy hoạch ban đầu là để làm các công trình công cộng chứ không phải là thu hồi đất người dân đang sản xuất để phân lô, bán nền như việc làm hiện nay của chính quyền.

Phi Hùng