Vượt di chứng hậu COVID-19

Đừng coi thường di chứng hậu COVID

Đưa vợ đi khám ở Bệnh viện Chợ Rẫy, anh Nguyễn Hải Nam, ngụ đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, Bình Thạnh hết sức lo lắng. Vợ anh suốt một tháng nay phải đối mặt với chứng mất ngủ triền miên và những cơn đau đầu như búa bổ, chứng rụng tóc. Hai vợ chồng lo lắng chị mắc bệnh nan y nào đó. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm cho thấy chị không có vấn đề sức khoẻ đáng ngại và triệu chứng chị mắc phải một phần do di chứng COVID-19 mà chị bị hơn 1 tháng trước.

Vợ anh Nam không phải là người hiếm hoi bị mắc những triệu chứng hậu COVID-19. Thời gian qua, tại các bệnh viện trên địa bàn TP HCM liên tục có các bệnh nhân đến khám vì nhiều di chứng khác nhau sau khi mắc COVID-19. Có người mất ngủ, đau đầu và rụng tóc như trường hợp nói trên, cũng có người bị các triệu chứng liên quan đến cơ tim, đau thắt ngực, hụt hơi, đau cơ...

Chiếm không ít trong số đó là các bệnh lý liên quan đến tâm lý, tâm thần như rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn cảm xúc... Theo chuyên gia tâm lý Lê Thị Minh Nga, thời gian này, bản thân chị cũng tiếp nhận rất nhiều ca “có vấn đề tâm lý” liên quan đến di chứng hậu COVID-19. Trong số đó, một số bệnh nhân vốn có sẵn những vấn đề về tâm lý và sức khoẻ tâm thần, trải qua một đợt COVID-19 càng gây ra những di chứng nặng nề hơn.

Tuy nhiên, cũng có không ít người trước đó hoàn toàn khoẻ mạnh, không có vấn đề về tâm lý, thậm chí tâm lý vững vàng nhưng sau khi nhiễm bệnh thì có triệu chứng mất ngủ, rối loạn lo âu, rối loạn cảm xúc. Có những triệu chứng không có lý do, bệnh tự phát tác, cũng có nhiều người là do những tổn thương, tổn thất mà dịch bệnh gây ra như mất người thân, mất việc, giãn cách lâu ngày gây sợ hãi...

Thực tế, nhiều người vẫn còn xem nhẹ mối nguy do di chứng hậu COVID-19 đem đến. Có những người hai, ba tháng mất ngủ, suy kiệt sức khỏe cộng với trầm cảm mới nhận ra là cần phải đi khám để cải thiện sức khoẻ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, di chứng hậu COVID đôi khi không thể hiện rõ triệu chứng mà ở dạng tiềm ẩn, như thay đổi một số thói quen, hành xử, chuyển biến tâm lý hoặc thay đổi nhỏ về sức khoẻ mà chính bản thân người bệnh nếu không quan sát cơ thể sẽ không nhận ra được.

Cùng nhau đối mặt

Suốt hai tháng nay, chị Nguyễn Bảo Trâm, giáo viên cấp 2, ngụ TP Thủ Đức cùng chồng đang trải qua những cơn trầm cảm hậu COVID-19. Trước đó, anh H, chồng chị Trâm là một chủ doanh nghiệp nhỏ chuyên cung cấp dịch vụ trang trí cho các quán ăn. Dịch bệnh ập đến, công ty anh phải đóng cửa sau nhiều tháng cầm cự. Sau đó, cả nhà bị mắc COVID-19, anh bị trở nặng phải vào bệnh viện.

Sau khi bình phục, sức khoẻ anh yếu hơn trước, thường phải đối diện với những cơn ho và hụt hơi. Cộng với công việc phải bắt đầu lại từ con số 0, a H trở nên lầm lì, ít nói, thu hẹp mình không muốn tiếp xúc với xung quanh, dị ứng với tiếng ồn. Đến khi hai vợ chồng họ ý thức được và đi khám thì mới biết anh bị trầm cảm và đó là một trong những di chứng do COVID-19, đến từ ảnh hưởng tâm lý do công việc không như ý, cộng với sức khỏe bị sa sút.

Sau những đợt bùng phát dịch, hậu quả để lại cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần là khó kể xiết. Đại dịch ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe của từng con người mà còn đem lại những hệ quả không hay cho các gia đình. Có không ít trường hợp gia đình rạn nứt, tan vỡ vì “di chứng” hậu COVID-19 dẫn đến sự lo âu, bất an, trầm cảm, mất kết nối với người thân, sự sụp đổ về tài chính dẫn đến suy yếu về tâm lý...

Theo chuyên gia tâm lý Lê Thị Minh Nga, để “trị” được các di chứng hậu COVID-19 không chỉ cần các loại thuốc đặc trị là đủ. Điều cần thiết vẫn là nghị lực tinh thần của mỗi người bệnh. Tăng cường thể dục thể thao, bồi bổ thể chất cộng với nỗ lực quay lại nếp sống cũ, kết nối các mối quan hệ cũ, kết nối nhiều hơn với gia đình là những phương pháp để mỗi người chống chọi với những di chứng gây ra sau khi trở thành F0.

Và điều quan trọng nhất, mỗi một bệnh nhân COVID-19 và hậu COVID rất cần sự ở bên, nâng đỡ của người thân, gia đình. Đã có những trường hợp bị trầm cảm hậu COVID chỉ vì cả gia đình lo sợ nên cách ly tuyệt đối với người bệnh, thiếu sự chăm sóc khiến bệnh nhân tủi thân, rơi vào sợ hãi, hoang mang.

Kiến thức đúng để đối mặt với di chứng hậu COVID-19, thái độ đúng đắn, tình yêu thương, sự cảm thông, chia sẻ, đồng hành của người thân sẽ là liều thuốc thần kì giúp mỗi người bệnh vượt qua căn bệnh này.