Triển lãm hội họa Điện Biên Phủ của họa sĩ Mai Duy Minh dự định khai mạc chiều 7-5, nhằm ngày kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ, nhưng đã phải tạm hoãn theo yêu cầu của Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội - nơi từng cấp phép cho triển lãm này.
Chiều tối 7-5, khi bạn bè họa sĩ và công chúng đến dự khai mạc triển lãm Điện Biên Phủ của họa sĩ Mai Duy Minh tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam (Hà Nội) thì bất ngờ được họa sĩ xin lỗi và thông báo triển lãm phải tạm hoãn.
Ngay trước giờ khai mạc triển lãm, họa sĩ Mai Duy Minh đã có buổi họp với đại diện Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội (đơn vị trước đó đã cấp phép cho triển lãm này), đại diện Cục Mỹ thuật - nhiếp ảnh và triển lãm và đại diện Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam (nơi cho thuê địa điểm triển lãm).
Kết quả, sau buổi làm việc, Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội yêu cầu tạm dừng triển lãm này vì có thông tin cho rằng một số bức tranh dễ gây hiểu nhầm, đợi Sở thành lập hội đồng thẩm định lại "trong một thời gian gần nhất có thể".
Nhà nghiên cứu, phê bình mỹ thuật Nguyễn Đỗ Bảo - một thành viên hội đồng duyệt triển lãm thuộc Sở Văn hóa - thể thao Hà Nội, từng tham gia trong thành phần duyệt triển lãm này - cho biết sở dĩ có việc bất ngờ này là vì sáng 7-5, Sở Văn hóa - thể thao Hà Nội nhận được văn bản của Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm đề nghị xem xét lại triển lãm này.
Ông Bảo cũng nói Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm có ý kiến xem xét lại triển lãm nhưng lại không chỉ ra cái sai ở chỗ nào. Ông cho rằng "như thế là thiếu trách nhiệm".
Lý do khiến triển lãm phải tạm hoãn được ông Nguyễn Đỗ Bảo chia sẻ là do có những ý kiến cho rằng bức tranh chính của triển lãm Điện Biên Phủ vẽ lá cờ bị rách quá và vẽ anh bộ đội không đẹp, không đúng về giải phẫu.
Về anh bộ đội "không đúng về giải phẫu", ông Bảo nói trên thế giới có một trường phái như vậy. Còn chuyện lá cờ giữa trận chiến bị rách, ông Bảo nói: "Thực ra mà nói, bảo không có vấn đề cũng được, nó là một trường phái hiện thực khách quan, mà bảo có vấn đề thì cũng được, cờ trong trận chiến ác liệt như thế thì nó phải rách nhưng đây lại rách quá, đáng lẽ vẽ rách ít thôi".
 |
Họa sĩ Mai Duy Minh bên tác phẩm Điện Biên Phủ - Ảnh: T.ĐIỂU |
Về những chi tiết gây tranh cãi này, họa sĩ Mai Duy Minh trước đó đã chia sẻ với Tuổi Trẻ Online anh muốn cố gắng đem đến cảm nhận chân thực nhất về một sự kiện lịch sử trong tác phẩm của mình.
Đó là chiến tranh, là máu lửa, là đau thương chứ không chỉ là niềm vui của anh bộ đội về làng, khoảnh khắc những cô gái tóc dài nở nụ cười thật tươi tay cầm hoa vẫy chào đoàn quân chiến thắng.
Tác phẩm kể với người xem một hiện thực rằng dân tộc Việt Nam đã phải hy sinh rất nhiều để có được chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy địa cầu.
Mai Duy Minh đã mất 10 năm để vẽ tác phẩm Điện Biên Phủ, đã vẽ cả ngàn bức phác thảo, ký họa trong quá trình vẽ bức tranh này.
Còn nhà nghiên cứu phê bình mỹ thuật Vũ Huy Thông (Đại học Mỹ thuật Việt Nam) thì lý giải tác phẩm này vẽ theo ngôn ngữ hiện thực nhưng không bị chi phối bởi phương pháp hiện thực xã hội chủ nghĩa mang màu sắc ngợi ca một chiều.
Do đó, hình tượng người lính phất lá cờ bị rách vì bom đạn, những người nông dân gầy gò, hình thể nhuốm đầy khói súng rất khác với những hình tượng vạm vỡ, cường tráng được ca ngợi trước đây.
