Quýt hồng Lai Vung trái to, mọng nước, có vị thơm và ngọt |
Loại trái cây này đưa Lai Vung trở nên nổi tiếng với tên gọi “vương quốc quýt hồng’. Cục Sở hữu trí tuệ đã công nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu độc quyền cho quýt hồng cho huyện phía nam Đồng Tháp.
Tuy nhiên, do điều kiện về đất trồng mà quýt hồng của huyện này chỉ trồng tập trung ở 4 xã chính là Vĩnh Thới, Tân Thành, Tân Phước và Long Hậu. Từ nhiều năm nay, bà con nơi đây không chỉ trồng quýt trong vườn cây ăn quả mà còn đưa quýt lên chậu, phát triển thành sản phẩm chưng Tết vô cùng hút khách. Tuy nhiên, năm nay mặt hàng này đang phải điêu đứng vì sản lượng giảm nhiều, dự báo nguồn cung ra thị trường Tết Nguyên Đán 2020 sẽ khan hiếm.
Không ít bà con "cắn răng" từ bỏ gắn bó với cây quýt, loại cây từng đem đến sự thịnh vượng cho họ |
Hơn 20 năm trong nghề, đồng thời cũng là người khởi xướng việc đưa quýt hồng lên chậu kiểng, ông Lưu Văn Ràng (ngụ xã Vĩnh Thới, huyện Lai Vung) cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng cây quýt thất mùa như hiện tại. Thứ nhất, do dịch bệnh hoành hành.
Thứ hai, do đất trồng của nơi đây đã lâu năm và nông dân lạm dụng nhiều phân bón nên đất bị thoái hóa, không còn màu mỡ như trước. Thứ ba là vấn đề cây giống chưa được đảm bảo chất lượng. Cuối cùng, vấn đề nghiêm trọng nhất chính là biến đổi khí hậu.
“Bây giờ tình hình như vậy, người ta nói nếu muốn phục hồi lại như xưa thì phải chuyển sang trồng loại cây trồng khác, rồi đợi ba, bốn năm sau mới trồng quýt tiếp. Vì vậy mà hiện có không ít bà con đã bỏ nghề, chuyển qua trồng chuối này kia hết rồi”, ông Ràng tâm sự.
Những chậu quýt kiểng được ông Ràng dùng lưới che phía trên đọt đã giúp cây phát triển tốt, hiệu quả |
Với kinh nghiệm trồng quýt dày dặn và nổi danh là lão nông "mát tay" nên những chậu quýt nhà ông luôn đạt hiệu quả kinh tế cao tại địa phương. Vốn là một người tâm huyết với nghề, nặng tình với ruộng vườn, ông Ràng không chấp nhận từ bỏ những “đứa con” của mình nên ông bắt đầu nghiên cứu phương pháp cải thiện cây trồng.
Cho rằng việc môi trường ô nhiễm là nguyên nhân lớn nhất ảnh hưởng đến việc hấp thụ dinh dưỡng và khả năng sinh trưởng của cây, ông đã tiến hành dùng tấm lưới để bao phủ lên phía trên vườn quýt của mình. Những tấm lưới này ban ngày sẽ có tác dụng che ánh nắng mặt trời, hạn chế tác động xấu của tia cực tím từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Ban đêm tấm lưới sẽ che sương mù giúp cây trồng tránh nhiễm bụi bẩn từ bầu khí quyển.
Cây quýt đạt chất lượng sẽ có thân chắc, lá xanh đậm, quả quýt màu tươi và bóng |
Chính nhờ áp dụng cách thức này mà những chậu quýt của lão nông U60 vẫn đạt chuẩn và "cháy hàng" hơn so với những hộ khác tại địa bàn xã. Tết này, vườn nhà ông Ràng dự sẽ cung ứng ra thị trường khoảng 220 chậu quýt kiểng, với giá từ 1,5 - 6 triệu đồng. “Bây giờ trời không cho mình thì mình phải tự cứu mình thôi. Bà con ai cũng muốn quýt của mình đạt hiệu quả và bội thu khi họ đã đổ biết bao nhiêu mồ hôi, công sức, tài sản vào đó mà năm nay lại không ít hộ phải chịu thua lỗ”, ông Ràng thở dài.
Những chậu quýt của ông Hồng đã được các thương lái đặt mua gần hết |
Người nông dân phải mất 30 tháng chăm sóc, nuôi cây rất cực nhọc mới chờ được đến ngày quả chín. Thế nhưng, không phải lúc nào cũng thu được kết quả mỹ mãn dù cho cố bỏ công nhiều.
Cũng là một chủ vườn có tiếng ở xã Vĩnh Thới, ông Hà Thanh Hồng (69 tuổi) rầu rĩ khi vườn quýt trên 400m2 của ông cũng hao hụt số lượng đáng kể. Nếu năm trước vườn ông cung ứng khoảng 250 chậu quýt kiểng ra thị trường thì năm nay số lượng chỉ vẻn vẹn chừng 150 chậu. Vấn đề vẫn do thời tiết, dịch bệnh dẫn đến tình trạng vàng lá, thúi rể ở cây trồng. Bên cạnh đó, nhiều cây còn không thể cho trái nên có khả năng không đủ cung ứng cho thị trường xuân Canh Tý, dẫn đến khan hàng.
Đến thời điểm này, số lượng chậu quýt của ông Hồng đã được các thương lái từ TP HCM, Bình Dương… đặt mua gần hết.
Quýt hồng kiểng được nhiều người ưa chuộng, với giá dao động từ 1,5 - 10 triệu đồng/ chậu |
Ngoài quýt hồng trồng chậu, ông Hồng còn trồng thêm bưởi Diễn, một loại quả đặc sản vốn chỉ có ở miền Bắc mới được trồng tại miền Tây. “Bưởi Diễn này lúc trước con tôi mua nhánh từ Hà Nội về trồng. Khoảng 30 nhánh gồm bưởi Diễn và bưởi Tiến Vua. Năm đầu tiên trồng bưởi Diễn, tôi chiết nhánh để trong bọc 3 tháng rồi sau đó đưa lên chậu, trồng khoảng 2 năm rưỡi cây bắt đầu cho trái”, ông Hồng kể.
Bưởi Diễn lần đầu tiên được trồng tại huyện Lai Vung |
Ngoài ra, ông Hồng chia sẻ thêm, khi đưa bưởi Diễn về vùng đất của mình trồng không gặp khó khăn gì vì bưởi Diễn cũng dễ trồng như những loại bưởi ở xứ này. Tuy nhiên, loại cây ăn trái này lại có một điểm nổi bậc hơn là khả năng kháng bệnh của bưởi Diễn tốt hơn những loại khác.
Dù việc trồng loài cây có múi miền Bắc tại miền Nam khá đơn giản nhưng đến công đoạn xử lý ra hoa cho cây thì lại gặp khó, phải mất nhiều thời gian thì mới thành công. Khi cây bắt đầu ra hoa thì xiết nước, mỗi cây cho từ 5 – 10 quả và khoảng 8 tháng sau, vừa đúng dịpTết thì bưởi chín, quả lớn có thể nặng đến 1,5kg.
Ông Hồng làm cỏ, cắt tỉa cho cây bưởi |
"Người ta thường mua chậu bưởi Diễn về để chưng Tết giống như quýt hồng nhưng lại không bán chạy bằng quýt hồng. Mặc dù bưởi Diễn ở đây hiếm nhưng do nhu cầu của bà con chưa cao nên tôi cũng không đầu tư số lượng nhiều", ông Hồng nói.
Cây bưởi Diễn ra quả một năm một lần, quả ăn ngọt, không có vị chua nhưng lại có hậu đắng |