Thủ tướng phê duyệt Chiến lược phát triển lý lịch tư pháp

Từ năm 2014 – 2015, bảo đảm trên 50% thông tin lý lịch tư pháp (LLTP) chính thức trao đổi giữa Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp được thực hiện dưới dạng điện tử. Định hướng đến năm 2030, thủ tục cấp Phiếu LLTP không phụ thuộc vào nơi cư trú của người được cấp Phiếu... là những thông tin tại “Chiến lược phát triển lý lịch tư pháp đến năm 2020, tầm nhìn 2030” vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Từ năm 2014 – 2015, bảo đảm trên 50% thông tin lý lịch tư pháp (LLTP) chính thức trao đổi giữa Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp được thực hiện dưới dạng điện tử. Định hướng đến năm 2030, thủ tục cấp Phiếu LLTP không phụ thuộc vào nơi cư trú của người được cấp Phiếu... là những thông tin tại “Chiến lược phát triển lý lịch tư pháp đến năm 2020, tầm nhìn 2030” vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Hình minh họa
Hình minh họa

LLTP có ý nghĩa quan trọng trong đời sống công dân

LLTP có ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống công dân, trong quản lý nhân sự và hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự, đáp ứng yêu cầu chứng minh về nhân thân tư pháp của cá nhân cũng như tạo điều kiện cho người bị kết án trong việc xóa án tích, tái hòa nhập cộng đồng.

Ở hầu hết các nước, hệ thống quản lý LLTP đã được thiết lập, phát triển từ hàng chục đến hàng trăm năm nay, có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm tính minh bạch, bảo đảm thực hiện các quyền dân chủ của công dân; là phương tiện để thực hiện xóa án tích trong trường hợp người bị kết án đủ điều kiện đương nhiên được xóa án tích. LLTP cũng chính là công cụ hỗ trợ các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc xác định các tình tiết tái phạm hay tái phạm nguy hiểm khi giải quyết các vụ việc cụ thể.

Chế định LLTP ở Việt Nam đã có lịch sử hơn 100 năm nay, nhưng trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Nhà nước ta vẫn duy trì chế độ LLTP do Bộ Tư pháp và Tòa án đảm nhiệm. Ngày 2/11/1955, Bộ Tư pháp và Bộ Công an đã ban hành Thông tư liên bộ số 1909-VHC về việc theo dõi LLTP và căn cước của bị can và những người bị tình nghi. Theo đó, nhiệm vụ quản lý LLTP được chuyển giao, tập trung vào một đầu mối do Bộ Công an đảm nhiệm.

Bước vào thời kỳ đổi mới, bắt đầu từ Nghị định số 38/CP ngày 4/6/1993 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp đến nay, Chính phủ đã giao nhiệm vụ quản lý LLTP cho Bộ Tư pháp.

Luật LLTP được Quốc hội khóa XII thông qua ngày 17/6/2009 và có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2010 đã đánh dấu bước phát triển vượt bậc trong quá trình xây dựng và hoàn thiện thể chế về LLTP tại Việt Nam.

Sự ra đời của Luật LLTP và tiếp sau là các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật này đã tạo hành lang pháp lý quan trọng, đầy đủ để xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP từng bước vững chắc theo đúng nguyên tắc của hoạt đọng LLTP, đáp ứng yêu cầu thực tiễn trước mắt và lâu dài; gắn việc quản lý cơ sở dữ liệu LLTP với cấp Phiếu LLTP trong bối cảnh Việt Nam đang tiến hành cải cách tư pháp mạnh mẽ, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Từng bước chuyên nghiệp hóa, hiện đại hóa công tác LLTP

“Chiến lược phát triển lý lịch tư pháp đến năm 2020, tầm nhìn 2030” nhận định, mặc dù còn có những hạn chế, bất cập nhất định, tuy nhiên, qua hơn 2 năm thực hiện Luật LLTP, công tác LLTP đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Trên cơ sở của Luật LLTP và Nghị định số 111/2010/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật LLTP, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Trung tâm LLTP quốc gia thuộc Bộ Tư pháp và kiện toàn tổ chức thuộc Sở Tư pháp để xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu LLTP tương xứng với vị trí, nhiệm vụ của công tác LLTP trong tình hình mới.

 Hiện nay, 5 Phòng LLTP thuộc Sở Tư pháp 5 thành phố trực thuộc Trung ương đã được thành lập. Tại các tỉnh, đa phần các Sở Tư pháp  đã kiện toàn bộ phận LLTP tại Phòng Hành chính Tư pháp để thực hiện nhiệm vụ quản lý LLTP.

Luật LLTP đã tạo cơ sở pháp lý để xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP riêng theo đúng nguyên tắc của hoạt động này, theo hướng chuyên nghiệp và từng bước hiện đại, gắn việc xây dựng cơ sở dữ liệu với cấp Phiếu LLTP.

Trước khi Luật LLTP được ban hành, do chưa có cơ sở dữ liệu LLTP riêng nên các Sở Tư pháp phải tra cứu thông tin từ hệ thống tàng thư căn cước can phạm của cơ quan Công an và từ hồ sơ án lưu của Tòa án để làm căn cứ cấp Phiếu LLTP cho công dân. Hiện nay, thực hiện quy định của Luật LLTP, cơ sở dữ liệu LLTP đang từng bước được xây dựng tại Trung tâm LLTP quốc gia và các Sở Tư pháp trên toàn quốc.

Công tác cấp Phiếu LLTP theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức đang từng bước được cải cách thủ tục, đơn giản hóa và thuận tiện hơn. Công tác cấp Phiếu LLTP có ý nghĩa là một hoạt động phục vụ của Nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu chứng minh về nhân thân tư pháp của cá nhân khi tham gia các quan hệ pháp lý trở trong và nước ngoài.

Theo số liệu thống kê, tính từ 1/10/2010 đến 30/9/2012, các Sở Tư pháp và Trung tâm LLTP quốc gia đã cấp 261.416 Phiếu LLTP theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức.

Bên cạnh đó, nhận thức của xã hội về ý nghĩa, giá trị của Phiếu LLTP ngày càng được nâng lên. Phiếu LLTP được coi là giấy tờ pháp lý quan trọng chứng minh cá nhân có hay không có án tích khi tham gia vào các quan hệ pháp lý, đặc biệt là trong tiến trình hội nhập khu vực và quốc tế. Hiện nay, nhiều văn bản của Nhà nước ta quy định về việc phải có Phiếu LLTP khi tham gia vào các quan hệ pháp lý và Phiếu LLTP trở thành một trong những giấy tờ bắt buộc phải có của cá nhân.

Công cụ pháp lý quan trọng hỗ trợ cho hoạt động tố tụng hình sự

Trước yêu cầu đẩy mạnh cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, “Chiến lược phát triển lý lịch tư pháp đến năm 2020, tầm nhìn 2030” xác định hoạt động LLTP ở nước ta cần được phát triển theo hướng phát huy vai trò là công cụ pháp lý quan trọng hỗ trợ cho hoạt động tố tụng hình sự, nhằm bảo đảm tốt hơn nữa quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.

Mục tiêu tổng quát của Chiến lược xác định phát triển LLTP theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, bám sát yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN, phù hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới, trên cơ sở thiết lập, tăng cường cơ chế phối hợp đồng bộ, toàn diện, hiệu quả giữa cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP và ccs cơ quan có liên quan trong việc trao đổi, cung cấp thông tin, hướng tới xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP quốc gia tập trung, thống nhất.

Tổ chức, quản lý cơ quan quản lý LLTP hợp lý, khoa học, hiện đại; gắn việc xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu LLTP với cấp Phiếu LLTP, đáp ứng tốt nhất yêu cầu cấp Phiếu LLTP của cá nhân, cơ quan, tổ chức. Đồng thời, phát huy vị trí, vai trò của LLTP theo hướng là công cụ hỗ trợ đắc lực cho hoạt động tố tụng hình sự.

Cụ thể, giai đoạn 2013 – 2015 sẽ thiết lập cơ chế phối hợp đồng bộ, hiệu quả giữa cơ quan Tòa án, Kiểm sát, Công an, Quốc phòng, Thi hành án dân sự, các cơ quan, tổ chức khác và cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP trong tra cứu, xác minh, trao đổi, cung cấp thông tin, phục vụ công tác xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP và cấp Phiếu LLTP.

Đồng thời, xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP tại Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp theo quy định tại Luật LLTP và các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành (mô hình hai cấp). Đẩy mạnh việc khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu LLTP để phục vụ yêu cầu cấp Phiếu LLTP của cá nhân, cơ quan, tổ chức. Triển khai xây dựng và đưa cơ sở dữ liệu LLTP đi vào hoạt động. Năm 2013 đảm bảo trên 30% thông tin LLTP chính thức được trao đổi giữa Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp được thực hiện dưới dạng điện tử.

 Từ năm 2014 – 2015, bảo đảm trên 50% thông tin LLTP chính thức trao đổi giữa Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp được thực hiện dưới dạng điện tử.  Năm 2013, bảo đảm bố trí đủ biên chế làm công tác LLTP tại Trung tâm LLTP quốc gia, 50 – 60% Sở Tư pháp được bố trí đủ biên chế theo Quyết định 2369 của Thủ tướng Chính phủ; bảo đảm từ năm 2014 – 2015, 100% địa phương được bố trí đủ biên chế làm công tác LLTP...

Giai đoạn 2016 – 2020, Chiến lược xác định tập trung nâng cao chất lượng hoạt động xây dựng, quản lý, sử dụng, khai thác cơ sở dữ liệu LLTP, đặc biệt là dữ liệu LLTP điện tử. Đến năm 2016, bảo đảm 90 – 95% thông tin LLTP chính thức trao đổi giữa Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp được thực hiện dưới dạng điện tử. Đồng thời, triển khai hình thức cấp phiếu LLTP qua mạng – cấp độ 4 của dịch vụ hành chính công trực tuyến.

Về định hướng đến năm 2030, Chiến lược cho biết sẽ xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu LLTP theo mô hình 1 cấp. Bảo đảm thuận lợi, đáp ứng tốt nhất yêu cầu cấp Phiếu LLTP của cá nhân, cơ quan, tổ chức theo hướng cá nhân, cơ quan, tổ chức có thể yêu cầu Cơ quan quản lý LLTP thuộc Bộ Tư pháp hoặc các Sở Tư pháp giải quyết thủ tục cấp Phiếu LLTP không phụ thuộc vào nơi cư trú của người được cấp Phiếu.

Lúc đó, Cơ quản lý LLTP thuộc Bộ Tư pháp và các Sở Tư pháp thực hiện cấp Phiếu LLTP trên cơ sở tra cứu thông tin từ dữ liệu LLTP quốc gia qua hệ thống mạng trực tuyến. Bảo đảm thực hiện giải quyết yêu cầu cấp Phiếu LLTP qua mạng trực tuyến. 

Lan Phương

Tin cùng chuyên mục

“Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình (Ảnh: Hoàng Giáp)

Trao “Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình: Lan tỏa yêu thương dịp Xuân Ất Tỵ 2025

(PLVN) - Chiều ngày 10/1, tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, Báo Pháp luật Việt Nam đã phối hợp cùng Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Bệnh viện thẩm mỹ Saigon Young, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Yên Thịnh tổ chức lễ bàn giao hai căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hai gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Đọc thêm

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới
(PLVN) -  Tại Hội nghị tổng kết công tác Thi hành án dân sự (THADS) năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ngành Thi hành án Quân đội diễn ra chiều 9/1, Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Thi hành án (Bộ Quốc phòng) đề nghị trong năm 2025, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành cần đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, triển khai có hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tạo sự chuyển biến đột phá trong cơ quan, đơn vị, xây dựng Ngành Thi hành án ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thẩm định dự án Luật Cấp, thoát nước

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Sáng 9/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật Cấp, thoát nước. Đồng chủ trì phiên họp là Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn.

Bộ Quốc phòng sơ kết Đề án 1371

Các đại biểu dự Hội nghị
(PLVN) -Sáng 9/1, Bộ Quốc phòng đã tổ chức Hội nghị Sơ kết giai đoạn 1 (2021-2024) thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021-2027” (Đề án 1371) theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Chính phủ xác định tập trung phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: Chinhphu.vn)
(PLVN) - Một trong 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá năm 2025 được Chính phủ xác định là huy động tối đa các nguồn lực xã hội, khai thác hiệu quả nguồn lực từ doanh nghiệp nhà nước, phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân. Trong đó, có nhiệm vụ xây dựng Đề án về cơ chế, chính sách hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc, giữ vai trò tiên phong, dẫn dắt. Đây là thông tin được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương được tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 8/1.

Khơi thông mọi nguồn lực để phát triển doanh nghiệp dân tộc

Khơi thông mọi nguồn lực để phát triển doanh nghiệp dân tộc
(PLVN) - Kế thừa truyền thống yêu nước, tinh thần cống hiến cho dân tộc, đội ngũ doanh nhân Việt Nam ngày càng khẳng định vai trò quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, họ vẫn còn gặp không ít khó khăn. Các chuyên gia kinh tế, pháp luật cho rằng cần khơi thông mọi nguồn lực để doanh nghiệp dân tộc phát triển song hành cùng sự hùng mạnh của đất nước. 

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Cần xây dựng chính sách, pháp luật để hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh. (Ảnh: Phương Mai)
(PLVN) - Việc xây dựng chính sách, pháp luật để thúc đẩy phát triển doanh nghiệp dân tộc là yêu cầu bức thiết trong bối cảnh Việt Nam hướng đến tăng trưởng kinh tế cao và đột phá trong khoa học công nghệ. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đều khẳng định cần tạo môi trường pháp lý thuận lợi, thu hút đầu tư và phát triển doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp có quy mô lớn, mang tính dẫn dắt. Tuy nhiên, hiện nay vẫn thiếu khung pháp lý rõ ràng để hỗ trợ doanh nghiệp dân tộc. Để làm rõ vấn đề trên, Báo PLVN đã có cuộc trao đổi với Ủy viên Ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh.

"Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam"

 Tọa đàm "Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam". Ảnh Hương Giang)
(PLVN) -  Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp về việc Đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng pháp luật, trong đó: Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển, dứt khoát từ bỏ tư duy "không quản được thì cấm”, Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam”.

Nhiều doanh nghiệp lớn sẵn sàng nhận nhiệm vụ được giao

Metro Bến Thành - Suối Tiên. (Ảnh: Quỳnh Trần)
(PLVN) -  Trong bối cảnh thế giới còn nhiều biến động và dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng cộng đồng doanh nghiệp luôn sẵn sàng tận dụng cơ hội để tái cơ cấu, trụ vững và phát triển, đặc biệt sẵn sàng thực hiện các trọng trách, các nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước giao phó.

Phát triển doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam: Có thể ưu tiên lĩnh vực công nghiệp bán dẫn

 Đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Minh, Đà Nẵng
(PLVN) - Nhìn ra thế giới, có thể thấy rất nhiều câu chuyện phát triển thần kỳ của các quốc gia như: Nhật Bản, Hàn Quốc hay gần nhất với Việt Nam là Singapore - cùng khu vực ASEAN… Nhưng trong thời đại công nghệ phát triển như vũ bão hiện nay, nhiều ý kiến cho rằng, để phát triển doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam, chúng ta có thể tập trung ưu tiên vào công nghiệp bán dẫn.