Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định về thanh toán không dùng tiền mặt, thay thế cho Nghị định số 101/2012/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi Nghị định số 101/2012/NĐ-CP.
Trong quá trình theo dõi việc thực thi các quy định pháp luật về tài khoản thanh toán cũng như giải quyết các bất cập trong thực tiễn, NHNN đã bổ sung thêm một số quy định tại Nghị định 101 về vấn đề phong tỏa tài khoản thanh toán trong các trường hợp như tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phát hiện và có bằng chứng về việc tài khoản thanh toán gian lận, vi phạm pháp luật hoặc trường hợp chuyển tiền có nhầm lẫn sai sót về số hiệu tài khoản, số tiền,... nhằm bảo vệ và giúp khách hàng lấy lại được tài sản đã chuyển nhầm cho người khác.
Cụ thể, tài khoản thanh toán bị phong toả một phần hoặc toàn bộ số tiền trên tài khoản trong 5 trường hợp. Thứ nhất, theo thỏa thuận trước bằng văn bản giữa chủ tài khoản thanh toán và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. Thứ hai, khi có quyết định hoặc yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Thứ ba, khi tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phát hiện và có bằng chứng về việc tài khoản thanh toán gian lận, vi phạm pháp luật.
Trường hợp thứ tư là tài khoản thanh toán bị phong tỏa khi tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phát hiện có nhầm lẫn, sai sót ghi Có nhầm vào tài khoản thanh toán của khách hàng hoặc theo yêu cầu hoàn trả lại tiền của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chuyển tiền do có nhầm lẫn, sai sót so với lệnh thanh toán của người chuyển tiền. Số tiền bị phong tỏa trên tài khoản thanh toán không vượt quá số tiền bị nhầm lẫn, sai sót.
Trường hợp thứ năm là khi có yêu cầu phong tỏa của một trong các chủ tài khoản thanh toán chung hoặc khi có tranh chấp giữa các chủ tài khoản thanh toán chung.
 |
| Tài khoản thanh toán cũng có thể bị phong tỏa khi tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phát hiện và có bằng chứng về việc tài khoản thanh toán gian lận, vi phạm pháp luật. |
Như vậy, quy định mới cho phép ngân hàng phong tỏa tài khoản người nhận nếu người chuyển tiền sai sót về số hiệu tài khoản, số tiền... nhằm bảo vệ và giúp khách hàng lấy lại được tiền chuyển nhầm. Số tiền bị phong tỏa trên tài khoản thanh toán không vượt quá số tiền bị nhầm lẫn, sai sót. Điều này giải quyết được tình trạng thời gian vừa qua, đã có nhiều trường hợp người dân chuyển khoản nhầm nhưng đành chịu mất do không liên lạc được với người nhận hoặc người nhận không chịu hợp tác, trong khi ngân hàng cũng không được phép hoàn trả số tiền chuyển nhầm khi chưa được sự đồng ý của chủ tài khoản nhận.
So với quy định hiện hành, NHNN cũng đề xuất bổ sung quy định phong tỏa tài khoản nếu ngân hàng phát hiện và có bằng chứng chủ tài khoản nhận gian lận, vi phạm pháp luật. Quy định này nhằm đối phó với tình trạng gian lận trong lĩnh vực thanh toán, trong đó tội phạm sử dụng công nghệ cao ngày càng gia tăng và khó kiểm soát, diễn biến phức tạp với những hành vi, thủ đoạn mới, tinh vi hơn.
