Trong các năm qua, cơ quan thuế (CQT) các cấp đã thường xuyên đẩy mạnh công tác rà soát, kiểm tra, thanh tra doanh nghiệp (DN) có rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp nhằm phát hiện xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về hóa đơn.
Rất nhiều giải pháp trong công tác quản lý thuế đã được thực hiện như tổ chức nhận dạng DN có dấu hiệu rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp; nắm bắt hành vi, cách thức của tổ chức, cá nhân, DN (gọi chung là người nộp thuế- NNT) sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp
Thu thập thông tin dữ liệu về NNT do CQT quản lý và thông tin giao dịch đáng ngờ từ cơ quan quản lý nhà nước khác như Cơ quan giám sát Ngân hàng, Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước...; đơn thư tố cáo; phương tiện thông tin truyền thông...
Đặc biệt, giám sát chặt chẽ đối với NNT có rủi ro cao về hóa đơn, kiểm soát việc in, phát hành, quản lý sử dụng hóa đơn theo chế độ quy định; kiểm tra, rà soát việc bán hóa đơn lẻ tránh việc lợi dụng sử dụng hóa đơn lẻ để hợp thức hóa đầu vào, hoặc làm chứng từ để thanh toán với ngân sách nhà nước.
Đồng thời rà soát các thông tin có nội dung rao mua bán, cung cấp hóa đơn không hợp pháp trên mạng internet, mạng xã hội như trang cá nhân trên Facebook, email, điện thoại… xác định danh tính, địa chỉ, phương thức, thủ đoạn hoạt động của cá nhân, tổ chức rao mua bán, cung cấp hóa đơn bất hợp pháp trên địa bàn địa phương, qua đó cung cấp, chuyển thông tin các đối tượng này sang cho cơ quan công an đề nghị điều tra làm rõ.
Ngành Thuế cũng tăng cường phối hợp với các Ngân hàng Thương mại mà NNT giao dịch để đề nghị cung cấp thông tin về giao dịch, chứng từ thực tế thanh toán qua ngân hàng để làm cơ sở xử lý về thuế, thanh tra, kiểm tra các trường hợp NNT có dấu hiệu sử dụng hóa đơn bất hợp pháp trốn thuế, mua bán hóa đơn, xử lý theo quy định.
Một biện pháp nữa mà ngành đang rất tích cực triển khai là đẩy mạnh truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, thư ngỏ... để nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, ủng hộ của cộng đồng DN và xã hội, đấu tranh với hành vi sử dụng bất hợp pháp hoá đơn, mua bán hóa đơn. Đưa tin các vụ án trên địa bàn địa phương mà cơ quan công an, cơ quan chức năng đã điều tra khởi tố theo quy định của pháp luật về sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để trốn thuế, chiếm đoạt tiền hoàn thuế, mua bán hóa đơn nhằm răn đe trong xã hội.
Đặc biệt, CQT đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan Công an trong việc xác minh nguồn gốc hàng hóa, kiểm tra xác minh người mua, người bán từ khâu đầu đến khâu cuối; hồ sơ, tài liệu chuyển cơ quan công an đảm bảo tính pháp lý, xác định rõ dấu hiệu, hình thức và thủ đoạn vi phạm về in, phát hành, sử dụng hóa đơn không hợp pháp nhằm trốn thuế, hoặc có dấu hiệu mua bán hóa đơn của tổ chức, cá nhân, DN.
Trong thời gian tới, Tổng cục Thuế cho biết, sẽ tiếp tục chỉ đạo toàn ngành tập trung rà soát, giám sát các DN có rủi ro cao về hóa đơn; thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý thuế và công tác phối hợp với các cơ quan liên quan để xử lý kịp thời các hành vi vi phạm về hóa đơn nhằm trốn thuế, chiếm đoạt tiền thuế. Ngành Thuế sẽ sớm đưa vào áp dụng hóa đơn điện tử theo quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ để tạo thuận lợi đối với công tác thanh tra, kiểm tra thuế, truy lần hóa đơn và xử lý các sai phạm kịp thời.
Trong các năm qua, CQT đã tổng hợp các hành vi vi phạm mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp và củng cố hồ sơ chuyển cho cơ quan công an hàng trăm trường hợp có dấu hiệu vi phạm (Ví dụ: năm 2019 là 135 trường hợp và năm 2020 là 162 trường hợp).
Một số vụ việc vi phạm điển hình có thể kể đến như Công ty TNHH Junma Phú Thọ; 4 công ty tại Hà Nội là Công ty TNHH XNK EUROPA, Công ty TNHH TM & XNK An Khánh, Công ty TNHH XNK & TM dịch vụ Minh Hải, Công ty TNHH XNK & TM Gia Bảo; Vụ việc 15 công ty thực hiện mua bán trái phép hóa đơn giá trị gia tăng với số lượng lớn do Ngô Văn Phát (Chủ tịch Hội đồng quảng trị Công ty cổ phần thương mại xăng dầu Phát-Petraco tại Hải Phòng) cầm đầu; và một số trường hợp điển hình khác đang được tiếp tục xử lý tại một số địa bàn trọng điểm như TP Hồ Chí Minh, Vĩnh Phúc, An Giang, khu vực Tây Nguyên…
