Roman Protasevich, “tâm điểm” cuộc khủng hoảng Belarus – EU, là ai?

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Tại sao Roman Protasevich trở thành “nguyên nhân” vụ chuyển hướng chuyến bay Ryanair 4978 từ Hy Lạp đến Lithuania hôm Chủ nhật – 23/5 gây nên khủng hoảng giữa Belarus và EU?
Vấn đề trừng phạt khẩn cấp Belarus được bổ sung vào chương trình nghị sự của Hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra hôm 24/5, là phản ứng của EU trước việc Belarus chuyển hướng chiếc máy bay của hãng hàng không Ryanair chở 171 hành khách có hành trình ban đầu là từ Hy Lạp đến Litva.
Khi chiếc máy bay này đi qua không phận Belarus, chính quyền Belarus đã huy động máy bay chiến đấu MiG-29 và yêu cầu máy bay Ryanair hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay của Minsk-2. Phía Belarus cho biết lý do là họ đã nhận được đe dọa đánh bom.

Sau khi sơ tán và lục soát, không có quả bom nào được tìm thấy. Nhưng Belarus đã bắt giữ Roman Protasevich, một hành khách trên chuyến bay này.

Chó nghiệp vụ ngửi hành lý của hành khách chuyến bay Ryanair 4978 ngày 23/5/2021.
 Chó nghiệp vụ ngửi hành lý của hành khách chuyến bay Ryanair 4978 ngày 23/5/2021.

Roman  Protasevich, mới 26 tuổi, tự xưng là một trong những nhà hoạt động chính trị thế hệ mới của Belarus. Protasevich sinh ra sau khi Tổng thống Lukashenko nhậm chức năm 1994, nhưng anh này nổi lên nhờ làn sóng biểu tình phản đối Tổng thống Alexander Lukashenko.

Protasevich đã tham gia vào các cuộc biểu tình chống lại chế độ khi còn là một thiếu niên và sau đó bị đuổi khỏi chương trình báo chí tại Đại học Tổng hợp Belarus. 

Roman Protasevich phát biểu trước một đám đông ở Ba Lan ngày 31/8/2020.
Roman Protasevich phát biểu trước một đám đông ở Ba Lan ngày 31/8/2020. 

Protasevich trở thành một nhà quay phim, nhà báo và blogger, đồng thời nhận được Học bổng Báo chí Václav Havel để được đào tạo tại trụ sở của Đài Châu Âu Tự do ở Praha (cộng hòa Séc).

Protasevich đồng sáng lập kênh Telegram NEXTA vào năm 2015. Kênh này tới tận năm 2020 mới nổi tiếng do nó là một trong số ít nền tảng có thông tin liên quan đến biểu tình mà người dân Belarus có thể truy cập. Trong một tuần, nó đã đạt được hơn 800.000 người đăng ký mới và hiện có 1,2 triệu thành viên - một lượng người theo dõi khổng lồ ở đất nước 9,3 triệu dân.

NEXTA không chỉ nhanh chóng tải lên hình ảnh và video về các cuộc biểu tình do các nhân chứng trực tiếp gửi đến, mà còn đưa ra lời khuyên về cách đối phó với lực lượng an ninh. Và trong trường hợp không có ai đó cụ thể lãnh đạo biểu, thì kênh này đã trở thành nơi đáng tin cậy để những người biểu tình phối hợp hành động.

Roman Protasevich đến dự phiên tòa ở Minsk, Belarus ngày 10/4/2017.

Roman Protasevich đến dự phiên tòa ở Minsk, Belarus ngày 10/4/2017.

Protasevich đã chuyển sang một kênh Telegram khác - Belamova - sau khi người sáng lập Ihar Losik của nó bị bắt giam vào mùa hè năm ngoái. Belamova là nền tảng đối lập phổ biến thứ hai sau NEXTA.

Tuần trước, Protasevich đã đến Hy Lạp và chụp ảnh nhà lãnh đạo đối lập Tikhanovskaya, và mô tả trải nghiệm này trên Twitter là "cực kỳ thú vị".

Tháng 11 năm ngoái, Protasevich bị buộc tội vắng mặt với tội danh "tổ chức bạo loạn hàng loạt và hành động nhóm vi phạm nghiêm trọng trật tự công cộng", tội danh có thể phải ngồi tù 15 năm. Anh ta cũng nằm trong danh sách 'truy nã' của chính phủ vì tội khủng bố.

Một hành khách trên chuyến bay hôm Chủ nhật nói với hãng tin AFP rằng khi máy bay hạ cánh xuống Minsk, "anh ta (Protasevich) chỉ quay sang mọi người và nói rằng anh ta đang phải đối mặt với án tử hình."

Đọc thêm

Dubai chìm trong nước

Dubai chìm trong nước
(PLVN) - Lượng mưa một ngày tương đương một năm gây ra ngập lụt khủng khiếp ở Dubai vào ngày 16/4.

Tổng thống Nga Putin nhận tấm giấy quan trọng

Chủ tịch Ủy ban bầu cử trung ương Nga Ella Pamfilova và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
(PLVN) - Chủ tịch Ủy ban bầu cử trung ương Nga (CEC) Ella Pamfilova đã trao cho Tổng thống Nga Vladimir Putin giấy chứng nhận chính thức đánh dấu chiến thắng của ông trong cuộc bầu cử Tổng thống tại Nga diễn ra hồi tháng 3 vừa qua.

Tin không vui với Ukraine

Thủ tướng Slovakia Robert Fico.
(PLVN) - Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại một cuộc họp báo tuyên bố Slovakia sẽ phản đối việc Ukraine gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Việt Nam tin tưởng vào việc tái ứng cử Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ tới

Đại sứ Mai Phan Dũng phát biểu chung trong Phiên thảo luận chung tại đề mục về việc theo sát và thực hiện Tuyên bố và Chương trình hành động Vienna (VDPA) trong khuôn khổ Khóa họp lần thứ 55 của HĐNQ. Ảnh: TTXVN
(PLVN) - Cùng với vai trò, vị thế của đất nước, sự tham gia tích cực, chủ động và có trách nhiệm của Việt Nam trong tư cách thành viên Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc (HĐNQ) nhiệm kỳ 2023 - 2025 hiện nay, sự đánh giá cao của cộng đồng quốc tế đối với sự tham gia của Việt Nam tại các diễn đàn đa phương quốc tế, chúng ta có cơ sở để tin tưởng vào sự ủng hộ của các nước đối với việc Việt Nam tái ứng cử vào HĐNQ nhiệm kỳ 2026 - 2028 sắp tới.

Tiết lộ thu nhập của Tổng thống Mỹ Biden và phu nhân

Tổng thống Mỹ Biden và Đệ nhất phu nhân.
(PLVN) - Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill ngày 15/4 công bố tờ khai thuế cho thấy thu nhập của họ đã tăng 7%, lên thành 619.976 USD vào năm 2023 và họ đã đóng thuế liên bang số tiền tương đương 23,7% thu nhập.

Công dân Việt Nam tại Israel và Iran vẫn an toàn

Hệ thống phòng không Iron Dome (Vòm Sắt) của Israel được kích hoạt để đánh chặn máy bay không người lái (UAV) và tên lửa từ Iran tối 13/4/2024. Ảnh: THX/TTXVN
(PLVN) - Bộ Ngoại giao ngày 14/4 cho biết, theo thông tin của Đại sứ quán Việt Nam tại Israel và Đại sứ quán Việt Nam tại Iran, căng thẳng leo thang giữa Israel và Iran trong những ngày qua diễn biến phức tạp và tiếp tục leo thang.

Chuyện về ngành quảng cáo toàn cầu

Quảng cáo đã trở thành một ngành công nghiệp khổng lồ, trị giá lên tới hàng nghìn tỷ USD. (Ảnh: tinhte.vn)
(PLVN) - Đóng vai trò là mắt xích quan trọng trong nền kinh tế, quảng cáo là một phương tiện tiếp thị chủ chốt giúp đưa thông điệp về sản phẩm đến gần với khách hàng hơn. Với thị trường rộng lớn, ngành quảng cáo toàn cầu thu lại lợi nhuận khổng lồ và gây ấn tượng với những chiến dịch không đơn thuần chỉ là quảng cáo.