Quản lý thuế doanh nghiệp lớn: Cần có cơ chế riêng

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
(PLVN) - Chỉ chiếm 0,33% số doanh nghiệp (DN) đang hoạt động,  tuy nhiên số thuế nộp ngân sách của DN lớn đã chiếm 45,8% tổng số thu ngân sách nhà nước (NSNN). Nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam cần thiết thành lập một đơn vị quản lý thuế (QLT) đối với các DN lớn với đầy đủ các chức năng. 

0,33% doanh nghiệp nộp 45,8% ngân sách

Tại Hội thảo “QLT DN lớn tại Việt Nam-Thực trạng và giải pháp” do Tổng cục Thuế tổ chức mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính, Trần Xuân Hà cho biết, theo quy định pháp luật về NSNN, NSNN là thống nhất bao gồm ngân sách TW và ngân sách địa phương.

Mọi nguồn thu từ thuế, phí và các khoản thu khác của NSNN đều được phản ánh trong ngân sách, trên cơ sở đó có sự phân chia theo tỷ lệ điều tiết giữa ngân sách TW và ngân sách địa phương. Theo đó mọi nguồn thu do Tổng cục Thuế quản lý hay các Cục Thuế, Chi cục Thuế quản lý đều phải tập trung vào NSNN. 

“Do phạm vi quản lý ngày càng mở rộng, số thu của các DN lớn ngày càng lớn, do đó việc đổi mới cơ cấu bộ máy tổ chức của Vụ QLT DN lớn nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác QLT đối với DN lớn là điều hết sức cần thiết”- Thứ trưởng nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Văn Phụng – Vụ trưởng Vụ QLT DN lớn (Tổng cục Thuế), hiện cả nước có 561 DN lớn, bằng 0,075% tổng số DN đang hoạt động, số thu nộp NSNN năm 2019 đạt 180,4 nghìn tỷ đồng, chiếm 22,65% tổng thu NSNN nội địa.

Nếu tính cả các công ty con trực thuộc 561 DN này, gồm 2.500 DN (chiếm 0,33% tổng số DN đang hoạt động), số thu NSNN năm 2019 đạt 443,6 nghìn tỷ đồng, bằng 45,8% tổng thu NSNN năm 2019 (không bao gồm thu từ quyền sử dụng đất, thu cổ tức được chia và lợi nhuận còn lại cho phần vốn nhà nước, thu từ xổ số kiến thiết). 

“Vị trí của các DN lớn đã và đang mang lại nhiều lợi ích to lớn cho nền kinh tế đất nước trong bối cảnh hội nhập hiện nay. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có một cơ chế, chính sách ưu tiên dành riêng cho nhóm DN này; các chính sách ưu đãi về tài chính, tín dụng, lao động hay giải quyết các vấn đề về thiên tai, dịch bệnh… thường ưu tiên các đối tượng là các DN nhỏ và vừa…” - ông Phụng phát biểu.

Vụ trưởng Vụ QLT DN lớn cũng cho rằng, cơ quan thuế (CQT) đang hướng đến coi người nộp thuế là đối tượng để phục vụ. Tuy nhiên các DN lớn - là những khách hàng đặc biệt quan trọng, lại chưa có một cơ chế ưu tiên hay ưu đãi khác biệt so với phần còn lại. Công tác kê khai, nộp thuế, hoàn thuế, thanh tra, kiểm tra thuế hay giải quyết vướng mắc, xử lý khiếu nại về thuế hiện nay tại CQT cũng không phân biệt theo quy mô hay nhóm người nộp thuế lớn.

Cần thiết quản lý toàn diện, tập trung

Theo Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) Hoàng Quang Phòng, cộng đồng DN Việt Nam ngày càng phát triển lớn mạnh, xuất hiện nhiều các DN quy mô lớn không chỉ là các Tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, các DN lớn có vốn đầu tư nước ngoài mà còn cả các tập đoàn kinh tế tư nhân trong nước. Do vậy, việc phát triển ngày càng lớn mạnh của các DN lớn đòi hỏi công tác QLT cũng phải được nâng cao, cơ chế hỗ trợ nhanh, điều phối kịp thời.

Ông Nguyễn Việt Anh, Chuyên gia cao cấp về thuế (WB), cho rằng Việt Nam cần thiết thành lập một đơn vị QLT đối với các DN lớn với đầy đủ các chức năng. Chuyên gia WB cho biết, đại đa số các CQT trên thế giới đã xây dựng các đơn vị QLT có đầy đủ chức năng tại trụ sở chính để trực tiếp QLT đối với các DN lớn.

Ngay cả những nước có trình độ thấp hơn Việt Nam như: Campuchia tập trung quản lý 2.000 DN lớn nhất chiếm khoảng 70% tổng thu nội địa; Lào quản lý 350 DN lớn với khoảng 55% số thu; Myanmar, một nền kinh tế mới bắt đầu mở cửa vài năm nay và có hệ thống thuế rất là sơ khởi, nhưng cũng đã có đơn vị chuyên biệt quản lý 955 DN lớn chiếm khoảng 60% tổng số thu từ thuế. 

Theo TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TW, các tổ chức kinh tế lớn ở Việt Nam chiếm khoảng 0,3% số tổ chức kinh tế, nhưng đóng góp hơn 45% thu ngân sách và có thể gia tăng; Kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực gần như không giới hạn không gian; Nguồn doanh thu và thu nhập rất đa dạng; Cơ cấu tài chính phức tạp; Cơ cấu tổ chức và mối quan hệ nội bộ phức tạp, tinh vi, nhiều tầng nấc; có thể thay đổi liên tục; Ít trốn thuế nhưng nhiều rủi ro tránh né thuế; chuyển giá…

“Xét về thu ngân sách, thì đây  là nhóm đối tượng có rủi ro lớn cho ngân sách, cả chủ quan và khách quan. Do vậy, giải pháp trong thời gian tới ngành thuế cần có bộ phận chuyên trách, đủ thẩm quyền và năng lực QLT đối với các tổ chức kinh tế lớn. Nâng cao vai trò, chức năng và nhiệm vụ của Vụ QLT DN lớn, chuyển thành Cục Quản lý các tổ chức kinh tế lớn.” - ông Cung đề xuất và khẳng định đây là cách làm nâng cao hiệu quả công tác QLT, phù hợp thông lệ quốc tế tốt.

Đại diện Công ty TNHH Deloitte, Công ty TNHH KPMG, Vietcombank…, cũng cho rằng các DN lớn hoạt động theo mô hình tập đoàn ở nhiều địa bàn khác nhau nên đôi khi việc hướng dẫn, tổ chức triển khai các chương trình, chính sách không đồng bộ, thiếu thống nhất; việc xử lý, tổng hợp thông tin phản ánh tình hình sản xuất kinh doanh của các DN là khác nhau ở mỗi địa phương; điều này trong một số trường hợp làm giảm tính hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý thu NSNN. Ngoài ra, phần lớn DN lớn đều có hoạt động xuyên biên giới nên cần thiết phải có cơ chế, cách thức quản lý riêng để giúp cho DN lớn tuân thủ nghĩa vụ thuế tốt hơn. 

Các DN đều cho rằng để nâng cao hiệu quả, hiệu lực trong QLT thì nhất thiết phải thực hiện quản lý toàn diện, tập trung DN lớn tại cấp TW, phải có chính sách hỗ trợ riêng biệt, ưu tiên hỗ trợ để DN lớn tuân thủ pháp luật thuế tốt hơn, góp phần đảm bảo nguồn thu cho NSNN.

Tin cùng chuyên mục

Các ngân hàng đồng loạt “thúc” khách hàng cập nhật sinh trắc học. (Ảnh: VCB)

Ngân hàng “thúc” cập nhật sinh trắc học trước “giờ G”

(PLVN) - Từ ngày 01/01/2025, các tài khoản ngân hàng chưa đối chiếu, chưa cập nhật sinh trắc học sẽ bị dừng giao dịch trực tuyến. Đây là lý do khiến các ngân hàng đang đồng loạt triển khai các chương trình nhằm thúc đẩy khách hàng thực hiện cập nhật sinh trắc học.

Đọc thêm

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường
(PLVN) - Ngày 10/12, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cùng bà Aler Grubbs, Giám đốc quốc gia Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao tổ chức FOUR PAWS International (FPI) đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về Một sức khỏe phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người.

Tận dụng các FTA giúp ngân hàng tăng doanh thu

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, cơ hội từ các FTA giúp ngân hàng tăng được số lượng khách hàng, tăng doanh thu. Bởi số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu, tham gia vào các FTA, nếu họ tận dụng hiệu quả thì đây là nguồn khách hàng tiềm năng cho hệ thống ngân hàng. Như vậy, trước mắt các cán bộ ngân hàng phải hiểu rõ, hiểu sâu để tận dụng, thực thi các FTA.

Cơ bản đã đủ pháp lý để triển khai điện hạt nhân

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin về dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2024. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Tái khởi động dự án điện hạt nhân đang nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội. Trong đó, các chuyên gia về điện cho rằng, phát triển nguồn điện hạt nhân không chỉ giúp đa dạng nguồn cung, mà còn bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh.

FTA Index - công cụ 'hỗ trợ' Quốc hội giám sát, chỉ đạo công tác thực thi FTA

Nhiệm vụ quan trọng của Vụ Chính sách thương mại đa biên là hoàn thành báo cáo kết quả xây dựng Bộ Chỉ số và trình lên Thủ tướng Chính phủ.
(PLVN) - Thông qua FTA Index, cơ quan, doanh nghiệp địa phương có thể soi chiếu được việc thực hiện kế hoạch hành động của Chính phủ gắn với kế hoạch hành động của các tỉnh, thành phố xây dựng FTA Index để xác định được những điểm đã làm được và những điểm cần phải thúc đẩy hơn nữa, từ đó tìm ra những giải pháp, chính sách cụ thể hơn cho các doanh nghiệp trên địa bàn của mình tận dụng được FTA.

Địa chỉ tin cậy giúp địa phương và doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích từ FTA

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Cổng thông tin điện tử Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam (Vietnam FTA Portal, gọi tắt là Cổng FTAP tại địa chỉ fta.gov.vn) là một công cụ tra cứu các cam kết về Hiệp định thương mại tự do (FTA) và các thông tin liên quan một cách thông minh, tiên tiến, có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA .

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh
(PLVN) - Dự án xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) có công suất thiết kế 400.000 xe/năm với tổng mức đầu tư xây dựng 7.300 tỷ đồng. Dự kiến, tháng 6/2026, dự án hoàn thành tiến độ xây dựng cơ bản và đưa vào khai thác vận hành.

Thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả các tỉnh phía Bắc

Toàn cảnh diễn đàn.
(PLVN) - Chiều 6/12, Cục Trồng trọt, Hội Làm vườn Việt Nam, Sở NN-PTNT tỉnh Hòa Bình và các đơn vị liên quan phối hợp Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Nâng cao chất lượng, chuỗi giá trị và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả các tỉnh phía Bắc”.

Chống hàng lậu, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ: Hải quan chủ động giải pháp đấu tranh, ngăn chặn

Ông Vũ Hoài Linh trao đổi về giải pháp ngăn chặn hàng vi phạm sở hữu trí tuệ. (Ảnh: TD)
(PLVN) - Tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ thời gian qua tiềm ẩn diễn biến phức tạp, tinh vi, khó lường. Theo số liệu của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, trong 9 tháng năm 2024, các lực lượng đã phát hiện, bắt giữ và xử lý trên 39.000 vụ vi phạm, giảm 32,7% so với cùng kỳ năm 2023.