Phải có "giấy phép" mới được kết hôn có yếu tố nước ngoài?

Sau loạt bài phản ánh thực trạng kết hôn có yếu tố nước ngoài, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Trần Thất – Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp, Bộ Tư pháp về những giải pháp hạn chế những bi kịch kiểu này trong thời gian tới.

[links()]Sau loạt bài phản ánh thực trạng kết hôn có yếu tố nước ngoài, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Trần Thất – Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp, Bộ Tư pháp về những giải pháp hạn chế những bi kịch kiểu này trong thời gian tới. Ông Thất cho biết:

- Qua theo dõi chúng tôi thấy trong đăng ký kết hôn (ĐKKH) có yếu tố nước ngoài thì bất cập chủ yếu xảy ra giữa phụ nữ Việt Nam kết hôn với nam giới Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc, để lại nhiều hậu quả rất đau lòng như hàng loạt vụ việc vừa qua tại Hàn Quốc. Trong những năm qua, áp dụng Nghị định 69 sửa đổi, bổ sung Nghị định 68, việc ĐKKH ở trong nước nói chung là rất chặt chẽ, loại bỏ nhiều trường hợp kết hôn không lành mạnh, không phù hợp với phong tục tập quán…

Phải có "giấy phép" mới được kết hôn có yếu tố nước ngoài? ảnh 1
 

Tuy nhiên, vấn đề phát sinh là khi mình thắt chặt thủ tục ĐKKH ở trong nước thì đương sự chuyển sang ĐKKH ở nước ngoài. Chẳng hạn, tại Hàn Quốc, thủ tục rất đơn giản là phụ nữ Việt Nam chỉ cần gửi giấy tờ tùy thân sang Hàn Quốc để người đàn ông ĐKKH vắng mặt, trong khi chưa hiểu biết gì về chồng, nhân thân của người chồng, hoàn cảnh gia đình nhà chồng, càng không biết gì về pháp luật, phong tục tập quán, văn hóa của đất nước người chồng tương lai sinh sống.

Phỏng vấn – chuyển sang tiền kiểm

- Dư luận cho rằng mặc dù đã siết chặt thủ tục ĐKKH trong nước nhưng khâu phỏng vấn lại rất lỏng lẻo, đúng không thưa ông?

- Về thủ tục phỏng vấn, quy định pháp luật không hề bất cập mà bất cập do trình độ của cán bộ làm công tác hộ tịch, nhất là ở địa phương. Việc phỏng vấn hiện vẫn được hầu hết các nước áp dụng, không chỉ hộ tịch, mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác. Cán bộ phỏng vấn của họ có quyền đề xuất cơ quan cấp trên trực tiếp giải quyết hay không. Và một điều quan trọng là trong trường hợp không đồng ý giải quyết cũng không bắt buộc cán bộ phỏng vấn phải trả lời nguyên nhân cho đương sự sau phỏng vấn. Tất nhiên, các nước có điều kiện, cán bộ có trình độ, thi hành công vụ một cách nghiêm túc, không hạch sách này khác, đồng lương, chế độ đãi ngộ xứng đáng.

Theo tôi, việc phỏng vấn là cần thiết nhưng để thực hiện nó thì đòi hỏi cán bộ phải có trình độ, phải công tâm, vô tư, khách quan… Nếu cán bộ không có trình độ dẫn đến máy móc, hỏi mà không biết mục đích, không biết đương sự trả lời đúng hay sai vì phỏng vấn người nước ngoài phải thông qua phiên dịch; nếu không công tâm dễ dẫn đến tiêu cực. Nhiều địa phương yêu cầu Bộ hướng dẫn nội dung, câu hỏi phỏng vấn, thậm chí có đáp án nhưng điều đó là không tưởng, cứng nhắc.

- Theo ông phải sửa đổi như thế nào?

- Việc phỏng vấn vẫn phải áp dụng vì phù hợp với xu thế chung, hơn nữa chỉ căn cứ trên giấy tờ thì không thể đánh giá được một cách thực sự quan hệ hôn nhân thực tế. Nhưng đối với trường hợp ĐKKH ở Hàn Quốc mà một bên vắng mặt như tôi vừa nêu trên thì quy định hiện tại là sau khi ĐKKH tại Hàn Quốc, đương sự chuyển giấy tờ về Việt Nam để trong nước làm thủ tục phỏng vấn rồi mới công nhận, ghi chú. Như vậy là làm sau, là hậu kiểm. Gặp trường hợp không công nhận sẽ dẫn đến những điểm bất hợp lý về mặt đối ngoại, về tình trạng pháp lý của người phụ nữ.

Vì thế, dự kiến sẽ chuyển phỏng vấn lên trước, tức là trước khi công dân Việt Nam ở trong nước muốn ĐKKH với người nước ngoài, cụ thể như Hàn Quốc thì phải làm thủ tục phỏng vấn tại Việt Nam, được đánh giá là cuộc hôn nhân hoàn toàn lành mạnh, hợp pháp rồi Sở Tư pháp mới cấp giấy xác nhận chuyển sang nước ngoài.

- Việc cấp giấy xác nhận này có “đẻ” thêm thủ tục nào nữa không?

-  Đây chỉ là chuyển thủ tục phỏng vấn sau lên trước, từ hậu kiểm sang tiền kiểm, chứ hoàn toàn không thêm bớt một thủ tục nào cả!

Sẽ quy định mức phí rõ ràng

- Đặt ra thủ tục, xác định được thủ tục là đúng thì chúng ta phải tổ chức thực hiện. Nhưng chung quy vẫn lại quay về câu chuyện kinh phí?

-  Đúng vậy! Muốn thực hiện tốt thủ tục, đòi hỏi chúng ta đầu tư cán bộ thực hiện, thiếu phải bổ sung, yếu phải đào tạo, bồi dưỡng và đầu tư điều kiện, phương tiện làm việc. Tuy nhiên, tôi cho rằng có những lĩnh vực Nhà nước có trách nhiệm thực hiện cho dân (không thu tiền), song có lĩnh vực như kết hôn chẳng hạn thì Nhà nước phải thu tiền, Nhà nước không thể đầu tư bộ máy, cơ sở vật chất, kinh phí… để “kết duyên” cho cá nhân (thuộc về dân sự) mà không thu bất cứ một khoản nào.

- Mức phí giải quyết ĐKKH có yếu tố nước ngoài ở mỗi tỉnh hiện nay là khác nhau. Nên chăng cần có hướng dẫn thống nhất từ Trung ương?

- Đúng là địa phương phản ánh rất nhiều về vấn đề này nên tới đây, chúng tôi sẽ làm việc với Bộ Tài chính để thống nhất quan điểm. Theo đó, sẽ nghiên cứu xây dựng chế độ tài chính rõ ràng, cụ thể là được thu khoản gì, bao nhiêu là phù hợp, ai đóng…

Tránh chuyện “nông dân trở thành giám đốc nông trường”

- Đấy chỉ là cải cách về thủ tục nhưng điều quan trọng hơn là đã có giải pháp nào được tính toán để những việc đau lòng không còn xảy ra, thưa ông?

-  Trong quá trình sửa đổi Nghị định 68, Nghị định 69, chúng tôi thấy rằng bước vào cuộc sống hôn nhân thì về phía phụ nữ Việt Nam (kể cả nam giới nước ngoài) phải được tư vấn đầy đủ, được trang bị những kiến thức cơ bản về pháp luật hôn nhân gia đình, phong tục tập quán, văn hóa của nước mà người chồng tương lai của mình sinh sống, tránh tình trạng anh chồng là nông dân nhưng sang Việt Nam được giới thiệu là giám đốc nông trường.

Cụ thể là củng cố các trung tâm tư vấn và hỗ trợ kết hôn của Hội Liên hiệp phụ nữ các tỉnh, thành hiện đang hoạt động èo uột, trao cho các trung tâm một địa vị pháp lý, thẩm quyền rõ ràng hơn. Dự kiến, sẽ yêu cầu tất cả các cuộc kết hôn có yếu tố nước ngoài đều phải qua Trung tâm này. Nếu làm được như vậy, tôi nghĩ sẽ tạo được bước chuyển mình mạnh mẽ, người phụ nữ không còn rơi vào tình trạng “nhắm mắt kết hôn”.

- Theo ông, liệu ngành Tư pháp sẽ “gánh vác” được tới đâu?

- Sửa đổi Nghị định 68 và 69 hay xây dựng Luật Hộ tịch mà chúng tôi được giao chủ trì rõ ràng chỉ là “phần ngọn” của vấn đề. Trong khi cái gốc là những vấn đề xã hội khác như công ăn việc làm, được học hành, có thu nhập, nhất là các cô gái ở đồng bằng sông Cửu Long, nếu cuộc sống không quá khó khăn chắc họ đâu cần xuất ngoại để đổi đời. Vì vậy, rất cần sự vào cuộc của các Bộ ngành liên quan, các cấp chính quyền…

- Xin cảm ơn ông!

Hoàng Thư (thực hiện)

Đọc thêm

Bà Rịa - Vũng Tàu: Ngày đầu thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp qua ứng dụng VNeID

Người dân làm thủ tục tại bộ phận một cửa của Sở Tư pháp trong Trung tâm PVHCC. (Ảnh: Tiến Dũng)
(PLVN) - Từ 8h sáng qua (13/11), UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BR-VT) chính thức triển khai thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp (LLTP) trên ứng dụng định danh quốc gia VNeID. Đây là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng của tỉnh, gồm Sở Tư pháp, Sở TT&TT, Công an tỉnh cùng các Bộ, ngành liên quan.

Hoàn thiện khung pháp lý về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng tài sản trí tuệ

Hoàn thiện khung pháp lý về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng tài sản trí tuệ
(PLVN) - Ngày 14/11, Bộ Tư pháp phối hợp Viện Friedrich Naumann Foundation (FNF) tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm của Cộng hoà Liên bang (CHLB) Đức về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ bằng tài sản trí tuệ. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc và bà Vanessa Steinmetz, Giám đốc quốc gia FNF Việt Nam đồng chủ trì Hội thảo.

Bộ Tư pháp trao Quyết định nghỉ hưu cho công chức

Bộ Tư pháp trao Quyết định nghỉ hưu cho công chức
(PLVN) - Chiều 13/11, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trao Quyết định nghỉ hưu đối với đồng chí Nguyễn Thị Tố Nga, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, nguyên Vụ trưởng Vụ Thi đua – Khen thưởng, Bộ Tư pháp.

Bảo đảm quyền được giáo dục ở Việt Nam hiện nay

PGS, TS Nguyễn Kim Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo
(PLVN) - Quyền được giáo dục ở Việt Nam hiện nay là một trong các quyền được Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm. Mới đây, tại Phiên thảo luận Tổ tại Quốc hội về dự thảo Luật Nhà giáo, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh vị trí và ý nghĩa chiến lược của giáo dục và đào tạo, trong đó, đào tạo giáo viên là trọng tâm và phải "tiến dần lên", theo hướng các cháu đến tuổi đi học phải được đến trường. "Nếu tiến lên nữa thì Nhà nước phải nuôi, tiến tới miễn học phí, nuôi ăn các cháu ở tuổi đi học”. Nhân dịp Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2024), Báo Pháp luật Việt Nam trân trọng giới thiệu bài viết “ Bảo đảm quyền được giáo dục ở Việt Nam hiện nay” của PGS,TS Nguyễn Kim Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo

Chuyên gia Tài chính Nguyễn Trí Hiếu: Khát khao mang nguồn tài chính bền vững đến doanh nghiệp Việt

Chuyên gia Tài chính Nguyễn Trí Hiếu
(PLVN) - Hơn 45 năm làm việc trong ngành tài chính, ngân hàng,TS.Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn Cầu luôn nỗ lực và khát khao mang nguồn tài chính bền vững đến cho doanh nghiệp (DN) Việt. Bởi hơn ai hết, ông hiểu rằng: Tài chính là yếu tố quan trọng số 1 trong hành trình phát triển của bất kỳ DN nào.

Vĩnh Phúc: Phấn đấu nâng cao tỷ lệ cấp phiếu Lý lịch Tư pháp trực tuyến toàn phần

Sở Tư pháp Vĩnh Phúc tổ chức Hội nghị liên ngành đánh giá tình hình thực hiện Quy chế phối hợp về tra cứu, xác minh, trao đổi cung cấp thông tin lý lịch tư pháp 09 tháng đầu năm 2024
(PLVN) - 9 tháng đầu năm, mặc dù khối lượng công việc tăng cao, cần triển khai đồng thời nhiều nhiệm vụ nhưng được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao kịp thời của Bộ Tư pháp, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự phối hợp thường xuyên, hiệu quả các sở, ngành, địa phương cùng sự chủ động, nỗ lực trong công tác, 09 tháng đầu năm công tác Tư pháp của Vĩnh Phúc được thực hiện hiệu quả, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội của địa phương.

Trưởng phòng Tư pháp Lê Hồng Thanh sáng tạo, đưa pháp luật đến với người dân

Anh Lê Hồng Thanh, Trưởng phòng Tư pháp thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa
(PLVN) -Hơn 7 năm trên cương vị Trưởng phòng Tư pháp thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, anh Lê Hồng Thanh luôn tận tụy, tâm huyết và có nhiều sáng kiến trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đến các tầng lớp nhân dân, góp phần không nhỏ đưa những nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước nhanh chóng đi vào cuộc sống.

Thư chúc mừng của Bộ trưởng Bộ Tư pháp nhân dịp 45 năm thành lập Trường Đại học Luật Hà Nội

Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) - Nhân dịp kỷ niệm 45 năm Ngày thành lập Trường Đại học Luật Hà Nội (10/11/1979 - 10/11/2024), Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã có thư chúc mừng tới toàn thể các thầy giáo, cô giáo, viên chức, người lao động Trường Đại học Luật Hà Nội. Báo PLVN trân trọng giới thiệu toàn văn Thư Bộ trưởng.

Đoàn viên thanh niên Bạc Liêu tham gia các hoạt động hướng đến Ngày Pháp luật Việt Nam

Đoàn viên thanh niên Bạc Liêu tham gia các hoạt động hướng đến Ngày Pháp luật Việt Nam
(PLVN) - Nhằm hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam, ngày 2 và ngày 9/11, Chi đoàn Tòa án nhân dân tỉnh, Chi đoàn Sở Tư pháp, Chi đoàn Viện kiểm sát nhân dân tỉnh và Chi đoàn Cảnh sát giao thông Công an tỉnh phối hợp với Trường Đại học Bạc Liêu, huyện Đoàn huyện Hồng Dân và huyện Đoàn Vĩnh Lợi tổ chức Phiên tòa giả định xét xử vụ án hình sự “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”.

Nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 2024 tại thành phố Lào Cai

Nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 2024 tại thành phố Lào Cai
(PLVN) -  Thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục và thi hành pháp luật trên địa bàn thành phố Lào Cai được thực hiện với nhiều mô hình hay, cách làm mới, sáng tạo, ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin, kịp thời đưa chính sách, pháp luật vào cuộc sống. Đây cũng là những kết quả tích cực hưởng ứng ngày Ngày Pháp luật Việt Nam (09/11).

Thành phố Hồ Chí Minh: Ký kết phối hợp thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế

Thành phố Hồ Chí Minh: Ký kết phối hợp thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế
(PLVN) - Chiều ngày 8/11, Viện KSND TPHCM tổ chức lễ ký kết quy chế phối hợp giữa các cơ quan tố tụng (TAND TPHCM, VKSND TPHCM, Công an TPHCM , Cục Thi hành án Dân sự TPHCM) và cơ quan chức năng trong việc thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế.

Bài cuối: Phải bắt đầu từ việc kiên quyết thay đổi nhận thức, phá bỏ mọi rào cản, lợi ích nhóm

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2024. Ảnh: VGP
(PLVN) -Trong khi các đại biểu Quốc hội đã đề xuất nhiều giải pháp đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp ngay từ Kỳ họp thứ 8 đang diễn ra thì các chuyên gia, nhà quản lý cũng đưa ra hàng loạt biện pháp để sớm thực thi các thông điệp đổi mới tư duy xây dựng pháp luật của Tổng Bí thư Tô Lâm.