Thượng tá Hoàng Văn Giáp - Chính ủy Trung đoàn 98 cho biết: “Lá cờ là một hiện vật quý, có ý nghĩa lịch sử không chỉ đối với Trung đoàn 98, Sư đoàn 316, Quân khu 2 mà còn là biểu tượng chiến thắng của toàn quân ta trong trận Buôn Mê Thuột, mở màn Chiến dịch Tây Nguyên, đánh dấu những thắng lợi đầu tiên của đại thắng mùa Xuân năm 1975. Trên lá cờ vẫn còn bút tích của Đại tá Hoàng Phục Hưng ghi: “B2 - C1 - D7 đoàn Bắc Thái đã cắm lá cờ đầu tiên này lên chỉ huy sở F23 (Buôn Mê Thuột) hồi 11 giờ sáng ngày 11-3-1975. Hưng”.
Đại tá Hoàng Phục Hưng, nguyên Chính ủy Trung đoàn 98, Đại đoàn 316 (nay là Sư đoàn 316), nhân chứng lịch sử, khi đó là Chính trị viên phó tiểu đoàn. Đại tá Hưng cho biết: “42 năm trước, sau khi hoàn thành vẻ vang nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn Lào, Trung đoàn 98 (khi ấy mang phiên hiệu Trung đoàn 149 - Đoàn Bắc Thái) được lệnh quay về tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Trên đường hành quân tiến về giải phóng Sài Gòn, Trung đoàn nhận nhiệm vụ tiến công tiêu diệt mục tiêu trọng yếu Sở chỉ huy Sư đoàn 23 Ngụy.
Với sự mưu trí, kiên cường dũng cảm, đơn vị đã từng bước bẻ gãy các đợt phản kích của địch. Buộc lực lượng địch sống sót chạy về điểm cao 419, sau đó co cụm về hướng sân bay Hòa Bình, cố thủ ở căn cứ Trung đoàn 53 tại sân bay. Mũi tiến công của Tiểu đoàn 9 đang vây hãm sân bay đã chặn đánh quyết liệt, bắn cháy 2 xe tăng, thu 2 xe khác, diệt và bắt toàn bộ lực lượng còn lại của địch. Còn Tiểu đoàn 7 nhanh chóng đánh chiếm khu tham mưu, diệt 269 tên địch, bắt 19 tên rồi tiến thẳng vào khu trung tâm Sở chỉ huy Sư đoàn 23 Ngụy vào lúc 10h30 ngày 11/3/1975.
Thiếu tướng Nguyễn Xuân Năng trao tặng hiện vật cho Trung đoàn 98. |
Trước khi bước vào trận đánh, Tiểu đội phó Tiểu đội 5, Trung đội 2, Đại đội 1 Bùi Văn Vui được giao nhiệm vụ mang lá cờ chiến thắng cắm trên nóc Sở chỉ huy 23 Ngụy nhưng không may anh hy sinh. Khi tiến vào Sở chỉ huy Sư đoàn 23 Ngụy, Trung đội trưởng Trung đội 2, Đại đội 1, Tiểu đoàn 7 Trần Công Kỳ đã tìm được “lá cờ chiến lợi phẩm” của ta do địch thu được trưng bày trong phòng truyền thống. Chính Trung đội trưởng Kỳ đã giao lá cờ cho 3 chiến sĩ Nguyễn Đức Thịnh, Ngô Văn Quyền và Trần Văn Thanh cắm trên nóc Sở chỉ huy của địch. Cùng lúc, Tiểu đoàn 8 từ tiểu khu thọc sang khu Sở chỉ huy Sư đoàn 23 Ngụy phối hợp với Tiểu đoàn 7 và các đơn vị bạn đánh chiếm toàn bộ các mục tiêu còn lại.
Chiến công oanh liệt này của cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 98 đã góp phần quan trọng cùng các đơn vị tiến về Sài Gòn giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Lá cờ giải phóng tung bay trên nóc Sở chỉ huy Sư đoàn 23 Ngụy ngày ấy cũng chính là hiện vật thiêng liêng minh chứng cho ý chí chiến đấu kiên cường, tinh thần hy sinh anh dũng của các thế hệ của cán bộ, chiến sỹ Đại đoàn 316 nói chung, Trung đoàn 98 nói riêng; đồng thời khẳng định những đóng góp lớn lao của cán bộ, chiến sỹ đơn vị trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước dưới ngọn cờ vinh quang của Đảng quang vinh, Bác Hồ vĩ đại”.
Ghi nhận những thành tích đặc biệt xuất sắc của Trung đoàn 98 trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cũng như trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, ngày 28/4/2000, đơn vị vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang (LLVT) nhân dân. Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống, Trung đoàn 98 vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; được Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, Bộ Tư lệnh Quân khu 2 tặng thưởng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý khác.
Việc đưa lá cờ về trưng bày tại Bảo tàng lịch sử Quân sự Việt Nam là nguyện vọng tha thiết của cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 98, mong muốn chiến công của đơn vị sẽ được lan tỏa đến mọi cán bộ, chiến sỹ trong toàn quân cũng như nhân dân cả nước, từ đó khơi dậy mạnh mẽ niềm tự hào về truyền thống của LLVT Quân khu 2, của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, tạo động lực giúp cán bộ, chiến sĩ đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Nhân dịp này, Thiếu tướng, TS. Nguyễn Xuân Năng - Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam đã tặng bản phục chế một số hiện vật đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có liên quan tới lịch sử chiến đấu và trưởng thành của Trung đoàn 98. Đó là bản phục chế tập thơ “Những bước đi của đoàn quân thần tốc” do Ban Chính trị của Trung đoàn 98 xuất bản; bản phục chế Sổ tay của ông Trần Duy - nguyên Chính ủy Trung đoàn 174, Sư đoàn 316 trong Chiến dịch Điện Biên Phủ và “Tấm dù ngụy trang” của chiến sĩ Sư đoàn 316 đã dùng để ngụy trang trong lúc sửa chữa pháo ở trận địa đợt 1 Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.
Thiếu tướng, TS. Nguyễn Xuân Năng mong rằng trong thời gian tới, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam sẽ tiếp tục nhận được sự cộng tác, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị, các cựu chiến binh, tướng lĩnh, Anh hùng LLVT, thân nhân gia đình tướng lĩnh, liệt sĩ để Bảo tàng có thêm nhiều hiện vật quý, có giá trị, phản ánh lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước hào hùng của dân tộc ta, góp phần tuyên truyền giáo dục truyền thống cho các thế hệ và giới thiệu với bạn bè quốc tế về đất nước Việt Nam anh hùng.