Hoàn thiện pháp luật thúc đẩy trách nhiệm tái chế của doanh nghiệp

Hình ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Hình ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Theo lộ trình, từ ngày 1/1/2024, nhà sản xuất, nhập khẩu phải thực hiện trách nhiệm tái chế một số sản phẩm, bao bì theo tỷ lệ và quy cách bắt buộc. Bởi vậy, dư luận đang quan tâm đến Dự thảo Quyết định về định mức chi phí tái chế hợp lý, hợp lệ đối với một đơn vị khối lượng sản phẩm, bao bì do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) xây dựng, đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét.

Tăng cường tái chế để bảo vệ môi trường

Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020, nhà sản xuất, nhập khẩu phải có trách nhiệm đến cuối vòng đời của sản phẩm, bao bì thông qua 2 trách nhiệm là thu gom, xử lý và tái chế sản phẩm, bao bì. Nếu như trách nhiệm thu gom, xử lý đã được thực hiện từ năm 2022 thì trách nhiệm tái chế một số sản phẩm, bao bì được thực hiện từ đầu năm 2024. Theo đó, nhà sản xuất, nhập khẩu phải thực hiện trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR). Quy định này đã được quy định chi tiết thi hành tại Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ.

Cụ thể, nhà sản xuất, nhập khẩu một số loại sản phẩm như: pin - ắc quy, dầu nhớt, săm lốp, điện - điện tử, phương tiện giao thông và một số bao bì (thực phẩm, mỹ phẩm; thuốc; phân bón, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y; chất tẩy rửa, chế phẩm gia dụng, nông nghiệp, y tế; xi măng) sẽ có trách nhiệm tái chế các sản phẩm, bao bì đó theo tỷ lệ và quy cách tái chế bắt buộc.

Về lộ trình, từ 1/1/2024 nhà sản xuất, nhập khẩu pin - ắc quy, dầu nhớt, săm lốp và một số bao bì bắt đầu thực hiện trách nhiệm tái chế. Tiếp đến các sản phẩm điện - điện tử sẽ thực hiện từ 1/1/2025 và từ 1/1/2027 là các sản phẩm phương tiện giao thông. Về cách thức, nhà sản xuất, nhập khẩu được lựa chọn một trong hai hình thức thực hiện trách nhiệm tái chế của mình: Tự mình tổ chức tái chế hoặc đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam để hỗ trợ tái chế sản phẩm, bao bì.

Trường hợp nhà sản xuất, nhập khẩu chọn đóng góp tài chính để hỗ trợ tái chế sản phẩm, bao bì thì số tiền đóng góp theo từng loại sản phẩm, bao bì được quy định trong Quyết định về định mức chi phí tái chế (Fs) hợp lý, hợp lệ đối với một đơn vị khối lượng sản phẩm, bao bì hiện đang được Bộ TN&MT trình Thủ tướng Chính phủ.

Cần xây dựng cơ chế giám sát thực hiện

Hiện nay, đã xuất hiện nhiều mô hình hỗ trợ, thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm tái chế EPR. Trong đó, Liên minh tái chế bao bì Việt Nam là mô hình đầu tiên được thành lập để doanh nghiệp có thể ủy quyền thực thi trách nhiệm tái chế, với mục tiêu chính là giảm bớt chi phí.

Bên cạnh đó, trong Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định, Bộ TN&MT sẽ thực hiện công bố danh sách các tổ chức, đơn vị tái chế và tổ chức, đơn vị được ủy quyền tổ chức thực hiện tái chế sản phẩm, bao bì để nhà sản xuất, nhập khẩu biết, lựa chọn. Trong tháng 4/2023, Bộ TN&MT thông báo rộng rãi để các tổ chức, đơn vị tái chế đang hoạt động và các tổ chức, đơn vị được ủy quyền tổ chức thực hiện tái chế sản phẩm, bao bì cho nhà sản xuất, nhập khẩu có nhu cầu được công bố theo quy định nêu trên thì gửi đề nghị về Vụ Pháp chế, Bộ TN&MT để xem xét, công bố.

Như vậy, phí tái chế là một trong những giải pháp cần thiết để góp phần thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm tái chế một cách chủ động, hiệu quả hơn. Tuy nhiên, hiện có nhiều ý kiến từ các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp cho rằng định mức chi phí tái chế bao bì đang quá cao, có thể làm tăng áp lực chi phí sản xuất và giá bán hàng hóa. Định mức phí tái chế hợp lý, hợp lệ và cơ chế thu phí, sử dụng nguồn tài chính minh bạch là mong muốn của dư luận đối với quá trình xây dựng chính sách, để chính sách có thể được thực thi hiệu quả trên thực tế, nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường của doanh nghiệp và xã hội.

Nếu các doanh nghiệp cùng chung tay thực hiện cơ chế EPR thì sẽ tạo ra cơ hội cho một ngành công nghiệp tái chế phát triển. Hoàn thiện pháp luật tạo cơ chế, thúc đẩy trách nhiệm tái chế của doanh nghiệp, giảm thiểu rác thải ra môi trường là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong bối cảnh hiện nay khi ô nhiễm rác thải, đặc biệt rác thải nhựa, đang trở thành vấn nạn nhức nhối.

Điều này không thể chỉ trông chờ vào ý thức tự giác của mỗi cá nhân, mỗi doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cũng cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước cần phải chuẩn bị và có cơ chế bảo đảm giám sát công bằng cho các bên tham gia thực hiện trách nhiệm tái chế, để hoạt động này diễn ra hiệu quả, thực chất.

Đọc thêm

Không khí lạnh tăng cường ở miền Bắc

Ảnh minh họa: Ngọc Nga
(PLVN) - Theo Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia, khoảng chiều tối và đêm mai, bộ phận không khí lạnh tăng cường sẽ ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ. Nhiệt độ có thể hạ thấp, vùng núi cao có nơi dưới 16 độ C.

Chưa khẳng định có hay không 18.000 lít dầu DO trên tàu hàng chìm ở biển Quảng Nam

Chưa khẳng định có hay không 18.000 lít dầu DO trên tàu hàng chìm ở biển Quảng Nam
(PLVN) - Theo các thuyền viên tàu hàng An Bình Phát 68, khi tàu gặp nạn, chìm ở vùng biển Quảng Nam thì trên tàu có 18.000 lít dầu DO. Tuy nhiên, Đại tá Trần Tiến Hiền cho hay, việc 18.000 lít dầu DO trên tàu hàng An Bình Phát 68 là thuyền trưởng khai báo như vậy, chứ không thể khẳng định được là có đúng hay không.

Hà Nội: Cần nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về môi trường

Hà Nội vẫn còn tình trạng đốt chất thải gây ô nhiễm môi trường.
(PLVN) - Theo Sở TN&MT TP Hà Nội, tình trạng vi phạm pháp luật về môi trường là do nhận thức, ý thức trách nhiệm về bảo vệ môi trường của chủ đầu tư, một số ngành, cấp chính quyền, tổ chức kinh tế, cộng đồng dân cư còn hạn chế và có tình trạng chú trọng lợi ích kinh tế trước mắt, coi nhẹ công tác bảo vệ môi trường còn khá phổ biến.

Cảnh báo mưa lớn

Ảnh hưởng của không khí lạnh, Bắc Bộ trời lạnh, có nơi dưới 17 độ C. (Ảnh minh họa).
Do ảnh hưởng của không khí lạnh, sáng sớm nay, 29/10, hầu khắp miền Bắc trời lạnh. Trong khi đó ở miền Trung, mưa lớn vẫn tiếp diễn.

Bão số 6 giật cấp 11 đang ở vùng ven biển Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng

Dự báo vị trí và hướng di chuyển của bão số 6. Ảnh: Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia
(PLVN) - Theo Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia, hồi 10h ngày 27/10, vị trí tâm bão ở khoảng 16.3 độ Vĩ Bắc; 108.2 độ Kinh Đông, nằm trên vùng ven biển Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng. Sức gió mạnh nhất đạt cấp 9 (75-88km/h), giật cấp 11. Dự báo, trong 3 giờ tới, bão di chuyển theo hướng Tây Nam, tốc độ khoảng 10-15km/h.