Dưới 18 tuổi phạm tội được giám sát, giáo dục có phải bồi thường, xin lỗi bị hại?

(PLO) -Dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành các biện pháp giám sát, giáo dục người dưới 18 tuổi phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự đang được Bộ Tư pháp đưa ra lấy ý kiến. Trong đó đáng chú ý là các quy định về trách nhiệm của gia đình, nhà trường, cơ quan, tổ chức và cá nhân trong việc giám sát, giáo dục và nghĩa vụ của người được giám sát, giáo dục trong trường hợp được áp dụng biện pháp hòa giải.

Nghĩa vụ của người được giám sát, giáo dục bao gồm: chấp hành nghiêm chỉnh chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia lao động, học tập, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công dân, quy định của địa phương nơi cư trú; chịu sự giám sát, giáo dục của cơ quan, tổ chức và người trực tiếp giám sát, giáo dục; làm bản cam kết sửa chữa sai phạm, tích cực thực hiện nghĩa vụ học tập, tu dưỡng, rèn luyện, tham gia lao động, bồi thường thiệt hại (nếu có) và phải nghiêm chỉnh thực hiện cam kết của mình;  tích cực tham gia các chương trình học tập, dạy nghề, tham gia lao động tại cộng đồng; hàng tháng phải báo cáo với người được phân công trực tiếp giám sát, giáo dục về tình hình học tập, lao động, kết quả sửa chữa sai phạm và sự tiến bộ của mình; trình diện cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu. Đối với người được giám sát, giáo dục trong trường hợp được áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn còn có nghĩa vụ không được đi khỏi nơi cư trú khi chưa được sự đồng ý của người giám sát, giáo dục. 

Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ trách nhiệm của người trực tiếp giám sát, giáo dục; trách nhiệm của gia đình người được giám sát, giáo dục, nhà trường, Ủy ban nhân dân cấp xã, Công an cấp xã trong việc thi hành biện pháp giám sát, giáo dục cũng như trách nhiệm của các Bộ, ngành hữu quan, Ủy ban nhân dân các cấp trong việc tổ chức thi hành các biện pháp giám sát, giáo dục.

Bộ Tư pháp cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị định, còn có các ý kiến khác nhau liên quan đến nghĩa vụ của người được giám sát, giáo dục trong trường hợp được áp dụng biện pháp hòa giải, cụ thể BLHS năm 2015 quy định một trong những nghĩa vụ của người được áp dụng biện pháp hòa giải là phải thực hiện việc bồi thường, xin lỗi người bị hại và cơ quan quyết định áp dụng biện pháp hòa giải sẽ ấn định thời gian thực hiện nghĩa vụ này.

Tuy nhiên, Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 không quy định rõ là nghĩa vụ này có phải là điều kiện để cơ quan tố tụng quyết định áp miễn trách nhiệm hình sự hay sau khi đã quyết định áp dụng biện pháp hòa giải và miễn trách nhiệm hình sự mới thực hiện. Vì vậy, trong quá trình thảo luận dự thảo Nghị định có hai loại ý kiến về vấn đề này.

Loại ý kiến thứ nhất cho rằng, Nghị định này không nên điều chỉnh vấn đề giám sát thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, bởi lẽ, việc miễn trách nhiệm hình sự cho người phạm tội và giao cho Ủy ban nhân dân xã thực hiện việc giám sát, giáo dục chỉ được tiến hành trên cơ sở kết quả hòa giải thành và người phạm tội đã phải thực hiện toàn bộ nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, xin lỗi người bị hại. Điều này cũng phù hợp với thực tiễn hiện nay, theo đó, các cơ quan tiến hành tố tụng chỉ quyết định miễn trách nhiệm hình sự khi các bên đã hòa giải thành, thực hiện xong các nghĩa vụ về bồi thường thiệt hại, xin lỗi người bị hại, không có đơn khiếu nại và người bị hại có đơn đề nghị miễn trách nhiệm hình sự. 

Theo loại ý kiến thứ hai thì BLHS năm 2015 quy định: “Người được áp dụng biện pháp hòa giải tại cộng đồng phải thực hiện nghĩa vụ xin lỗi người bị hại và bồi thường thiệt hại” (điểm a khoản 3 Điều 94) và thời hạn thực hiện nghĩa vụ này do cơ quan tiến hành tố tụng quyết định. Như vậy, theo quy định này thì cũng có thể có trường hợp người phạm tội đã được áp dụng biện pháp hòa giải tại cộng đồng nhưng chưa thực hiện xong nghĩa vụ bồi thường mà phải tiếp tục thực hiện trong thời hạn do cơ quan áp dụng biện pháp này ấn định (ví dụ: người phạm tội chưa thực hiện hết nghĩa vụ bồi thường thiệt hại nhưng có cam kết thực hiện và người bị hại cũng chấp nhận điều đó, đồng thời có đơn đề nghị miễn trách nhiệm hình sự.

Trong trường hợp này, cơ quan tiến hành tố tụng có thể quyết định miễn trách nhiệm hình sự, áp dụng biện pháp hòa giải và ấn định một thời hạn cụ thể để người phạm tội thực hiện nghĩa vụ của mình). Do vậy, trong Nghị định này cũng cần có điều khoản quy định về việc giám sát, giáo dục người chưa thành niên thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại.

Dự thảo Nghị định thể hiện theo hai phương án, trong đó phương án 1 là không quy định nghĩa vụ này; phương án 2 là quy định nghĩa vụ này. 

Tin cùng chuyên mục

Toàn cảnh cuộc họp.

Hoàn thiện quy định về phân cấp, phân quyền giữa trung ương và chính quyền địa phương

(PLVN) - Chiều 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức họp H ội đồng thẩm định hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) với sự chủ trì của Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh. Về phía cơ quan chủ trì lập đề nghị có Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cùng đại diện một số đơn vị thuộc Bộ.

Đọc thêm

Bộ Pháp điển Việt Nam: Giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách

Ông Nguyễn Duy Thắng, Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp.
(PLVN) - Bộ Pháp điển Việt Nam là một công cụ tra cứu pháp luật hữu ích trong Kỷ nguyên mới. Việc Công bố và đưa Bộ Pháp điển vào cuộc sống là một trong các giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách, giảm chi phí tuân thủ pháp luật đồng thời mở ra những nguồn lực, tạo nên sức mạnh, hiệu quả cao trong việc xây dựng, thực hiện chính sách pháp luật…

Đẩy mạnh xã hội hoá công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí”

Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ tư pháp Phan Hồng Nguyên phát biểu khai mạc Tọa đàm.
(PLVN) - Ngày 20/11/2024, tại tỉnh Sóc Trăng, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật - Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến thí điểm xây dựng mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí” với sự chủ trì của đồng chí Phan Hồng Nguyên – Phó Cục trưởng.

Xác định đúng và trúng giải pháp để đưa công tác xây dựng pháp luật lên tầm cao mới

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu khai mạc phiên họp.
(PLVN) - Ngày 21/11, Bộ Tư pháp tổ chức phiên họp Hội đồng khoa học Bộ với chủ đề “Nhận diện những vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của Bộ, ngành Tư pháp trên cơ sở các phát biểu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây và Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại buổi làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp”. Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chủ trì phiên họp. Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc và Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Thư ký thi hành án Trần Văn Toán và những kỷ niệm “cưỡng chế” nhớ đời!

Anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.
(PLVN) -“Phải nhìn nhận, trong giai đoạn hiện nay hoạt động Thi hành án dân sự (THADS) vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn nhất định, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm cho đội ngũ Chấp hành viên khi tổ chức thi hành án” là chia sẻ của anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.

TS Lê Việt Nga: Người góp sức mở những “cung đường” cho hàng Việt vươn xa

TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương)
(PLVN) -  Chỉ từ một lời “rủ rê” mà TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có 13 năm gắn bó với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ cuộc vận động này, cùng với nỗ lực, nhiệt huyết và tình yêu với hàng Việt của TS. Lê Việt Nga mà hàng Việt đã có một “cuộc trường chinh vạn dặm” vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất hiện trên kệ những hệ thống siêu thị lớn nhất trên thế giới…

Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận phiên họp.
(PLVN) -Ngày 20/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp
(PLVN) - Ngày 20/11, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị quán triệt và triển khai Thông báo số 108-TB/VPTW về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp và Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Chung sức, đồng lòng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chủ trì cuộc họp Thường trực Ban chỉ đạo, ngày 30/10/2024. Ảnh: TTXVN
(PLVN) -Sau gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, tình hình kinh tế - xã hội đất nước có bước chuyển mình mạnh mẽ, đột phá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bên cạnh những thành tựu to lớn, Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có tình trạng lãng phí, gây tác họa nghiêm trọng, lâu dài, khó khắc phục, cản trở đất nước vươn mình, giàu mạnh. Bởi vậy, hiện nay, Đảng, Nhà nước coi triệt bỏ lãng phí là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.

Cô giáo Lê Thị Lan Phương: “Người lái đò” thắp sáng tri thức pháp luật cho học sinh nơi dải đất biên cương

Cô giáo Lê Thị Lan Phương, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Cao Bằng
(PLVN) -Sau bao năm cống hiến cho sự nghiệp trồng người, cô giáo Lê Thị Lan Phương đã để lại nhiều dấu ấn cho các thế hệ học trò Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Cao Bằng. Cô vinh dự được nhận nhiều danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng như Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh (6 lần); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh ủy Cao Bằng, UBND tỉnh Cao Bằng.

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý
(PLVN) - Trong khuôn khổ dự án “Tăng cường Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế” do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ từ nguồn vốn của Quỹ phát triển xã hội Nhật Bản (JSDF), với tư cách là cơ quan chủ quản, ngày 19/11, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý – Phần về điều ước quốc tế, kinh nghiệm quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh: Tấm gương sáng trong phong trào thi đua yêu nước

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II
(PLVN) - PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh hiện là Phó Bí thư Đảng ủy; Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II - ông là một trong những cá nhân có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phong trào thi đua yêu nước. Trải qua hành trình sự nghiệp hơn 20 năm, ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm và thành tựu, góp phần vào sự phát triển của nền giáo dục chính trị tại Việt Nam.