Đầu tư BOT giao thông: Nan giải bài toán vốn

Nhà đầu tư BOT Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) đứng trước nguy cơ vỡ nợ khi nguồn thu không đảm bảo phương án tài chính ban đầu
Nhà đầu tư BOT Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) đứng trước nguy cơ vỡ nợ khi nguồn thu không đảm bảo phương án tài chính ban đầu
(PLVN) - Phần lớn nguồn vốn cấu thành một dự án BOT là tín dụng thương mại. Tám dự án PPP thuộc cao tốc Bắc - Nam cũng như thế thì vốn vay ở đây lên tới trên dưới 50.000 tỷ đồng. Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp chỉ biết “bấu víu” các ngân hàng.

Nhiều ngân hàng dè dặt

8 dự án thành phần thuộc cao tốc Bắc - Nam phía Đông sắp triển khai có tổng mức đầu tư khoảng 63.716 tỷ đồng. Với khoảng 15 - 25% vốn tự có của  nhà đầu tư cho dự án, các ngân hàng thương mại phải cung cấp khoảng 47.787 - 54.158 tỷ đồng, thì các dự án PPP này mới thành hiện thực.

Trong khi đó, 53.000 tỷ đồng cho vay các dự án BOT trước đây đang có nguy cơ phải cơ cấu nợ và phát sinh nợ xấu, thì việc cho vay thêm một khoản tiền tương đương thế để hoàn thành cao tốc Bắc - Nam thật sự là một rủi ro đối với các ngân hàng thương mại?

Phóng viên đã liên hệ với một số ngân hàng thương mại lớn như BIDV, Techcombank, SHB nhưng đại diện các tổ chức tín dụng này đều hết sức dè dặt khi đề cập tới câu chuyện này.

Trao đổi với PLVN, ông Phạm Ngọc Điệp - Văn phòng Hội đồng quản trị Vietinbank cho hay, với tư cách là một đơn vị kinh doanh, các ngân hàng thương mại nói chung và Vietinbank nói riêng đều mong muốn có thêm nhiều khách hàng và cho các doanh nghiệp vay vốn. Nhưng, một hợp đồng tín dụng được xác lập phải cần ít nhất hai điều kiện, thứ nhất doanh nghiệp vay vốn đủ khả năng trả nợ; thứ hai, việc cho vay phù hợp với quy định pháp luật.

Cũng theo Vietinbank, đơn vị này từng cho vay ở các dự án BOT giao thông. Tuy nhiên, hiện nay mức cho vay với các dự án dạng này đã sắp đến ngưỡng cho phép theo quy định. Do đó, muốn cho vay BOT vượt ngưỡng, bản thân các ngân hàng thương mại không thể tự quyết mà thẩm quyền thuộc về Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

“Nếu vẫn giữ nguyên quy định như hiện nay, việc các ngân hàng thương mại cho vay để thực hiện cao tốc Bắc - Nam là rất khó khăn”, ông Điệp nói và nhấn mạnh, tiếp cận vốn với các tổ chức tín dụng quốc tế cũng là một lối mở đối với các nhà đầu tư BOT trong bối cảnh các ngân hàng thương mại trong nước chưa thể đáp ứng.

Doanh nghiệp trông chờ tín dụng thương mại

Trong một diễn biến khác, sau khi hủy đấu thầu quốc tế và bắt đầu nhận hồ sơ dự thầu trong nước từ đầu tháng 11/2019, đến nay Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã nhận được khoảng 30 bộ hồ sơ từ các doanh nghiệp. Lãnh đạo Bộ này kỳ vọng sẽ thu hút được khoảng 50 - 60 nhà đầu tư dự thầu. Tuy nhiên, với việc doanh nghiệp khó tiếp cận vốn, kỳ vọng của lãnh đạo Bộ GTVT có vẻ khó khả thi? 

Ngay cả doanh nghiệp lớn trong đầu tư hạ tầng giao thông như Tập đoàn Đèo Cả mới đây cũng tuyên bố “buông” không tham gia dự thầu dự án cao tốc Bắc - Nam. Theo ông Trần Văn Thể - Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả, lý do đơn vị này không mặn mà là vì cơ chế thực hiện các dự án BOT giao thông đang chứa đựng nhiều rủi ro cho nhà đầu tư; khó tiếp cận nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại và các cam kết của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thường bị vô hiệu… Ngoài ra, một phần do nhà đầu tư này đang dồn sức để thực hiện các dự án BOT dang dở như Trung Lương – Mỹ Thuận, Hữu Nghị - Chi Lăng, Đồng Đăng – Trà Lĩnh và Hầm đường bộ Hải Vân 2.

Trái với quan điểm của Đèo Cả, một số “ông lớn” trong lĩnh vực đầu tư hạ tầng  như Phương Thành, Cienco 4, Vinaconex, Tasco, Tập đoàn Thái Bình Dương…. đã gửi hồ sơ tham gia dự thầu cao tốc Bắc – Nam. Đặc biệt, “sân chơi” này ghi nhận sự xuất hiện của một “tân binh” có tiềm lực đó là Tập đoàn xây dựng Hòa Bình.

Ông Nguyễn Danh Huy - Vụ trưởng Vụ PPP (Bộ GTVT) cho hay, bản thân ông và lãnh đạo Bộ này vẫn tin tưởng doanh nghiệp nội địa đủ sức làm tốt các dự án PPP của cao tốc Bắc – Nam. Bởi nếu  xét về kinh nghiệm, năng lực chuyên môn, có thể khẳng định doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn đủ khả năng thi công xây lắp công trình này. 

Tuy nhiên, nếu xét về năng lực tài chính, thì không nhiều doanh nghiệp đáp ứng được. Vì từ trước đến nay, theo dư luận, một số doanh nghiệp BOT giao thông thường được nói là “tay không bắt giặc” do phần lớn nguồn lực tài chính chủ yếu là vay các ngân hàng. Vì thế, nếu hiện nay, hệ thống ngân hàng “siết” các quy định cho vay, thì không biết các nhà đầu tư lấy đâu nguồn vốn?

Được biết, tháo gỡ khó khăn này, Chính phủ đang chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với các bộ, ngành liên quan đánh giá tác động và đề xuất các giải pháp phù hợp bảo đảm cung cấp đủ vốn đáp ứng cho dự án.

Nếu biện pháp trên được thực hiện thì cũng chỉ mang tính khắc phục tình thế, không phải là giải pháp căn cơ. Để lâu dài, ngoài việc nâng cao chất lượng nhà đầu tư, việc đa dạng hóa các nguồn vốn cho các dự án PPP là rất cần thiết, qua đó giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn tín dụng từ các ngân hàng thương mại trong nước.

Đọc thêm

Hệ sinh thái tận dụng FTA chắp cánh cho ngành thủy sản thâm nhập thị trường quốc tế

Ảnh minh họa
(PLVN) - Các hiệp định thương mại tự do (FTA) đang mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp Quảng Nam nói riêng trong việc tiếp cận những thị trường xuất khẩu tiềm năng. Tận dụng những lợi thế từ các FTA mang lại sẽ góp phần nâng tầm thương hiệu thủy sản Việt trên trường quốc tế...

Thách thức bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ các hệ sinh thái ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Hữu Tuấn)
(PLVN) -  Ngành thủy sản được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn trong nền kinh tế biển của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng nhanh. Nhưng trong quá trình phát triển, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt với không ít những thách thức, trong đó có vấn đề môi trường và suy thoái hệ sinh thái ven biển.

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.