Con nuôi có được quyền biết nguồn gốc của mình?

 Hiện nay, ngày càng có nhiều đôi vợ chồng vì một số nguyên nhân mà không có khả năng sinh con và có nguyện vọng được nhận con nuôi. Để có thể nhận con nuôi, sau khi phải hoàn thành một số thủ tục thì điều làm họ băn khoăn chính là khi đứa trẻ lớn lên, biết được nguồn gốc của mình thì liệu có bỏ họ để tìm về với cha mẹ đẻ không. Trớ trêu rằng, việc được biết về nguồn gốc lại là một trong những quyền của người con nuôi.

Hiện nay, ngày càng có nhiều đôi vợ chồng vì một số nguyên nhân mà không có khả năng sinh con và có nguyện vọng được nhận con nuôi. Để có thể nhận con nuôi, sau khi phải hoàn thành một số thủ tục thì điều làm họ băn khoăn chính là khi đứa trẻ lớn lên, biết được nguồn gốc của mình thì liệu có bỏ họ để tìm về với cha mẹ đẻ không. Trớ trêu rằng, việc được biết về nguồn gốc lại là một trong những quyền của người con nuôi.

Nếu bố mẹ nuôi chăm sóc, nuôi dưỡng con nuôi với trách nhiệm và tình cảm như chính con mình đẻ ra thì khỏi lo đứa trẻ sau này sẽ mặc cảm
Nếu bố mẹ nuôi chăm sóc, nuôi dưỡng con nuôi với trách nhiệm và tình cảm như chính con mình đẻ ra thì khỏi lo đứa trẻ sau này sẽ mặc cảm

Lo từ thủ tục lo đi…

Hai vợ chồng chị Trịnh Minh H. (Bắc Ninh) đã chung sống với nhau được khoảng 10 năm, nhưng do hồi nhỏ chồng chị Hoa mắc một căn bệnh khiến anh không thể có con nên đến nay trong ngôi nhà của hai anh chị vẫn vắng bóng tiếng trẻ thơ. Anh chị rất muốn nhận con nuôi song lại lo không biết pháp luật có thay đổi những quy định nào không khi mới đây Quốc hội đã ban hành Luật Nuôi con nuôi. 

Tìm hiểu, anh chị thấy rằng so với trước đây, Luật Nuôi con nuôi đã quy định rất cụ thể về điều kiện đối với người nhận con nuôi. Luật yêu cầu phải có đủ cả 4 điều kiện, bao gồm có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; hơn con nuôi từ hai mươi tuổi trở lên; có tư cách đạo đức tốt; có điều kiện thực tế bảo đảm việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi. Tự cho mình đảm bảo được các điều kiện trên, anh chị đến Sở Tư pháp để đăng ký nhu cầu nhận con nuôi và ngày ngày hồi hộp đợi “tin vui” từ Sở Tư pháp. Bởi lúc nào có trẻ em thì Sở Tư pháp mới giới thiệu đến UBND cấp xã nơi trẻ em đó thường trú để xem xét, giải quyết cho anh chị.

Cũng có nguyện vọng nhận con nuôi song chị Huỳnh Thị Tr. (Hà Nội) đã “nhanh chân” hơn là đã nộp hồ sơ đăng ký việc nuôi con nuôi tại UBND cấp xã nơi chị đang thường trú. Hồ sơ chị đã hoàn thành hết các loại giấy tờ, từ đơn xin nhận con nuôi; bản sao giấy chứng minh nhân dân; phiếu lý lịch tư pháp; văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân; giấy khám sức khỏe; văn bản xác nhận hoàn cảnh gia đình, tình trạng chỗ ở, điều kiện kinh tế do UBND cấp.

Tuy nhiên, nộp hồ sơ xong xuôi đâu đấy, tự dưng không hiểu nghe ai xui khiến giờ chị lại chỉ muốn một mình chồng đứng tên xin con nuôi. Có điều chị không chắc như thế nguyện vọng của chị sẽ được giải quyết ra sao bởi Luật không nêu rõ. Trong khi đó, quy định trước đây là trong đơn xin nhận con nuôi phải có xác nhận của cơ quan đơn vị nơi người nhận nuôi công tác (đối với cán bộ, công chức, người lao động, lực lượng vũ trang) hoặc UBND cấp xã nơi cư trú của người nhận nuôi (đối với nhân dân), nếu có vợ hoặc chồng thì phải có chữ ký của cả vợ và chồng.

Quyền được biết về nguồn gốc

Tuy nhiên, sự lo lắng trên hết của những ông bố, bà mẹ muốn nhận con nuôi lại là sợ rằng đứa trẻ sẽ mặc cảm khi biết mình là con nuôi hoặc tệ nữa là nó sẽ tìm cách quay về với bố mẹ đẻ. Đấy chính là chia sẻ của vợ chồng chị H.

Hay như trường hợp của chị Dương Thị Hải Y. hiện đang sinh sống tại Hải Phòng. Tuổi chị Y. đã tương đối cao và chị muốn nhận một cháu bé từ khoảng 6 tháng tuổi đến 1 tuổi tại Trung tâm Bảo trợ xã hội trẻ em tỉnh Hà Nam. Nhưng chị rất hy vọng cháu sau này được coi như những đứa trẻ khác, không bị mang tiếng là con nuôi nên rất mong hồ sơ của chị phải được giữ kín và đặc biệt là không cho con nuôi biết nguồn gốc của mình.

Về vấn đề bảo mật, các bố mẹ nuôi hãy yên tâm rằng pháp luật luôn khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nhận nuôi con nuôi. Căn cứ Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch thì trong trường hợp có người nhận trẻ làm con nuôi, cán bộ hộ tịch căn cứ vào quyết định nhận nuôi con nuôi để ghi tên cha, mẹ nuôi vào phần ghi về cha mẹ trong sổ đăng ký khai sinh và giấy khai sinh của con nuôi; trong cột ghi chú của sổ đăng ký khai sinh phải ghi rõ cha, mẹ nuôi, nội dung ghi chú này phải được giữ bí mật, chỉ những người có thẩm quyền mới được tìm hiểu (nghĩa là trong giấy khai sinh, không ghi trẻ là con  nuôi hay con đẻ mà chỉ có phần ghi chú trong sổ do cán bộ hộ tịch giữ mới có thông tin này – PV)

Tuy nhiên, Luật Nuôi con nuôi cũng nhấn mạnh: “Con nuôi có quyền được biết về nguồn gốc của mình”. Trên thực tế, nếu bố mẹ nuôi chăm sóc, nuôi dưỡng con nuôi với trách nhiệm và tình cảm như chính con mình đẻ ra thì khỏi lo đứa trẻ sau này sẽ mặc cảm vì là con nuôi của mình và dân gian cũng có câu “cha sinh không bằng mẹ dưỡng”.

Những người sau đây không được nhận con nuôi:

a) Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;

b) Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;

c) Đang chấp hành hình phạt tù;

d) Chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ; ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên phạm pháp; mua bán; đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.

(trích Điều 14 Luật Nuôi con nuôi năm 2010)

Bảo đảm quyền được biết về nguồn gốc

1. Con nuôi có quyền được biết về nguồn gốc của mình. Không ai được cản trở con nuôi được biết về nguồn gốc của mình.

2. Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện cho con nuôi là người Việt nam ở nước ngoài về thăm quê hương, đất nước.

(Điều 11 Luật Nuôi con nuôi năm 2010)

Thục Quyên

Tin cùng chuyên mục

Cục THADS Bình Định tổ chức hội nghị trực báo công tác THADS Quý I năm 2025.

Cục THADS Bình Định: Giao chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2025

(PLVN) - Mới đây, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Bình Định đã ban hành quyết định giao chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS, theo dõi thi hành án hành chính (THAHC) đồng thời đề ra các giải pháp cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ.

Đọc thêm

Làm tốt vai trò “dẫn dắt” chuyển đổi số trong Bộ, ngành Tư pháp

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi phát biểu chỉ đạo hội nghị.
(PLVN) - Tại Hội nghị triển khai công tác năm 2025 của Cục Công nghệ thông tin (CNTT) diễn ra chiều 13/1, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi yêu cầu Cục cần nâng cao tính chuyên nghiệp, khoa học, chủ động, sáng tạo để làm tốt công tác hướng dẫn, “dẫn dắt” các đơn vị của Bộ, ngành Tư pháp trong chuyển đổi số.

Trao “Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình: Lan tỏa yêu thương dịp Xuân Ất Tỵ 2025

“Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình (Ảnh: Hoàng Giáp)
(PLVN) - Chiều ngày 10/1, tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, Báo Pháp luật Việt Nam đã phối hợp cùng Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Bệnh viện thẩm mỹ Saigon Young, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Yên Thịnh tổ chức lễ bàn giao hai căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hai gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định Phạm Dân: Người cán bộ Tư pháp tận tâm

Ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định
(PLVN) - Trong hơn 30 năm gắn bó với ngành Tư pháp, ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định vẫn được biết đến như một con người luôn gắn bó với những trang viết, nhất là về các hạn chế, chồng chéo, bất cập trong hệ thống pháp luật. Qua đó, góp phần cùng tập thể Sở để lại nhiều dấu ấn và đóng góp tích cực vào sự phát triển của Tư pháp địa phương, cũng như góp phần hoàn thành nhiệm vụ công việc của Bộ, ngành Tư pháp. 

Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter ủng hộ 200 triệu đồng xây nhà cho người nghèo ở huyện Cẩm Xuyên

Lãnh đạo huyện Cẩm Xuyên tiếp nhận biểu trưng của các cơ quan, đơn vị ủng hộ chương trình “Xuân ấm tình người”. Ảnh: PV
(PLVN) - Hưởng ứng Chương trình “Xuân ấm tình người” do UBND huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) tổ chức nhằm giúp đỡ người nghèo đón Tết Ất Tỵ và đóng góp quỹ xóa nhà tạm, nhà dột nát, xây dựng nhà đại đoàn kết năm 2025, Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter tại Hà Nội đã ủng hộ 200 triệu đồng.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Ngày 10/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Tổ biên tập dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Trần Anh Đức chủ trì phiên họp. Tham dự phiên họp là đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp; bộ, ngành khác có liên quan.

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới
(PLVN) -  Tại Hội nghị tổng kết công tác Thi hành án dân sự (THADS) năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ngành Thi hành án Quân đội diễn ra chiều 9/1, Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Thi hành án (Bộ Quốc phòng) đề nghị trong năm 2025, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành cần đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, triển khai có hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tạo sự chuyển biến đột phá trong cơ quan, đơn vị, xây dựng Ngành Thi hành án ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thẩm định dự án Luật Cấp, thoát nước

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Sáng 9/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật Cấp, thoát nước. Đồng chủ trì phiên họp là Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn.

Bộ Quốc phòng sơ kết Đề án 1371

Các đại biểu dự Hội nghị
(PLVN) -Sáng 9/1, Bộ Quốc phòng đã tổ chức Hội nghị Sơ kết giai đoạn 1 (2021-2024) thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021-2027” (Đề án 1371) theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Chính phủ xác định tập trung phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: Chinhphu.vn)
(PLVN) - Một trong 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá năm 2025 được Chính phủ xác định là huy động tối đa các nguồn lực xã hội, khai thác hiệu quả nguồn lực từ doanh nghiệp nhà nước, phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân. Trong đó, có nhiệm vụ xây dựng Đề án về cơ chế, chính sách hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc, giữ vai trò tiên phong, dẫn dắt. Đây là thông tin được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương được tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 8/1.