Bảo đảm tính ổn định, lâu dài của Bộ luật Hình sự

Phó Thủ tướng cùng Bộ trưởng Bộ Tư pháp và một số lãnh đạo Bộ, ngành chủ trì Hội nghị
Phó Thủ tướng cùng Bộ trưởng Bộ Tư pháp và một số lãnh đạo Bộ, ngành chủ trì Hội nghị
(PLO) - Đây là một trong những chỉ đạo quan trọng của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị toàn quốc tổng kết thi hành Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 1999 diễn ra vào cuối tuần qua do Bộ Tư pháp tổ chức.
Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến tại 63 điểm cầu, với sự tham dự của đông đảo lãnh đạo các cơ quan, tổ chức, các Bộ, ngành Trung ương và địa phương. 
Lạc hậu với yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên đã trình bày Báo cáo tóm tắt về kết quả tổng kết thi hành BLHS, về mục tiêu, quan điểm và những định hướng cơ bản xây dựng BLHS sửa đổi. Hội nghị đã nghe 11 ý kiến tham luận và các ý kiến thảo luận ở các điểm cầu khác nhau trên tinh thần thẳng thắn, xây dựng, có tranh luận, tập trung vào đánh giá kết quả 14 năm thi hành BLHS, những bất cập, hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân, trong đó có nhiều nguyên nhân từ các quy định của Bộ luật. 
Bên cạnh đó, Hội nghị đã thảo luận mục tiêu, quan điểm, phạm vi, định hướng sửa đổi để khắc phục những bất cập, hạn chế trong quy định của Bộ luật hiện hành cũng như hướng tới làm chuyển biến cơ bản và toàn diện công tác thi hành BLHS trong thời kỳ phát triển mới của đất nước.
Đề cao vai trò của BLHS đối với mỗi người dân, mỗi gia đình và toàn thể xã hội đối với sự phát triển của đất nước và mỗi địa phương, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định công tác triển khai thi hành BLHS đã đạt được những kết quả rất đáng khích lệ, góp phần quan trọng vào thành tựu chung của đất nước, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ có hiệu quả các quyền con người, quyền cơ bản của công dân. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng thẳng thắn cho rằng, những quy định của BLHS hiện hành đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập.
Cơ bản thống nhất với các mục tiêu, quan điểm và các định hướng lớn mà Bộ Tư pháp, Ban soạn thảo đưa ra, Phó Thủ tướng đề nghị tập trung nghiên cứu để đưa ra các đề xuất, các giải pháp sửa đổi nhằm bảo đảm rằng BLHS sửa đổi lần này phải có tính khả thi cao, là một Bộ luật mang tính hiện đại, tính dự báo, tính minh bạch và có chất lượng cao về mặt kỹ thuật lập pháp; phải bảo vệ có hiệu quả các quyền con người, quyền cơ bản công dân, đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội... 
Cũng theo Phó Thủ tướng, BLHS phải được xây dựng trên cơ sở đổi mới tư duy về quy định tội phạm và hình phạt, về cơ sở của trách nhiệm hình sự nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, góp phần bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. 
“Trong đó, có thể xem xét khả năng quy định tội phạm và hình phạt không chỉ trong BLHS mà cả trong các Luật chuyên ngành khác nhằm tạo sự linh hoạt, kịp thời trong đấu tranh với các loại tội phạm mới phát sinh, đồng thời bảo đảm tính ổn định lâu dài, giảm áp lực đối với việc sửa đổi thường xuyên một bộ luật lớn như BLHS” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh. 
Xây dựng Bộ luật Hình sự sửa đổi vì người dân, vì con người
Cảm ơn và tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng, lắng nghe các ý kiến thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cũng rất trăn trở trước những bất cập trong công tác thi hành BLHS mà nguyên nhân xuất phát từ các quy định của Bộ luật. Trong đó, đáng chú ý là quy định trong cấu thành tội phạm của một số điều luật chưa phù hợp với thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm, khó chứng minh trên thực tế; một số điều luật không mô tả hành vi khách quan hoặc có mô tả nhưng không rõ ràng, không cụ thể; một số điều luật về các tình tiết định tội, định khung hình phạt mang tính định tính và định lượng không cụ thể…
Quán triệt quan điểm BLHS là một trong những bộ luật “rường cột” của đất nước, Bộ trưởng mong muốn Dự án BLHS sửa đổi được xây dựng trên cơ sở quan tâm tối đa đến việc bảo vệ độc lập, chủ quyền của Tổ quốc, bảo vệ chế độ, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, lợi ích của Nhà nước và tổ chức, góp phần bảo vệ trật tự, an toàn xã hội và mặt khác, thúc đẩy sự phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, bảo đảm mọi người được sống trong một môi trường xã hội và môi trường sinh thái an toàn, lành mạnh. 
Đặc biệt, Bộ trưởng cho rằng lần xây dựng, sửa đổi BLHS này phải hướng tới việc khi Bộ luật được ban hành thì người dân, tổ chức, doanh nghiệp đều thấy được sự bảo hộ của Bộ luật đối với hành vi hợp pháp, chính đáng của mình. 
“Đúng hay sai, có tội hay không có tội cần quy định rõ ràng, qua đó nâng cao tinh thần tự giác chấp hành Bộ luật mới. Đây là tư duy mới mà chúng ta cần nghiên cứu, tiếp cận trong việc xây dựng BLHS sửa đổi vì người dân, vì con người, vì sự phát triển của đất nước, thay vì sự thuận tiện cho cơ quan thực thi pháp luật” - Bộ trưởng tâm niệm.
Theo đó, có 6 vấn đề lớn cần tập trung là nghiên cứu khả năng quy định tội phạm và hình phạt tại một số luật chuyên ngành, kể cả việc nghiên cứu quy định về án lệ của Hội đồng Thẩm phán TANDTC; quy định trách nhiệm hình sự của một số loại hình pháp nhân; giảm khả năng áp dụng hình phạt tù, mở rộng phạm vi áp dụng các hình phạt không mang tính giam giữ, tiếp tục hạn chế phạm vi quy định về áp dụng hình phạt tử hình; mở rộng phạm vi áp dụng chế định loại trừ trách nhiệm hình sự; hoàn thiện hơn nữa chính sách hình sự liên quan đến người chưa thành niên; hình sự hóa các hành vi vi phạm có tính nguy hiểm cho xã hội đã xảy ra trong thực tế mà chưa được quy định trong BLHS và phi hình sự hóa một số tội phạm được quy định trong BLHS không còn phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập hiện nay.

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.