“Bánh ngon” quên “bột tốt”, chuyện thường ngày trong làng điện ảnh Việt

“Bánh ngon” quên “bột tốt”, chuyện thường ngày trong làng điện ảnh Việt
(PLO) - Nhà văn thì bị quên nói lời cảm ơn, còn nhà biên kịch thì cũng chẳng sung sướng gì. Có không ít kịch bản qua bàn tay đạo diễn bị “biến dạng”. Phim hay thì tán thưởng đạo diễn, diễn viên, phim dở lập tức người ta truy đuổi nguồn gốc bắt đầu, tức là nhà văn, nhà biên kịch. Câu chuyện bất công ấy ở làng điện ảnh chưa hề có dấu hiệu “hạ nhiệt”.
“Bánh ngon” quên “bột tốt”
Đạo diễn Lê Cung Bắc cho rằng, nhà văn, nhà biên kịch là người chế tác đầu tiên, họ có đưa ra chất liệu hay, “bột tốt” thì đạo diễn mới nặn được “bánh ngon”, phim mới hay được. Nhưng đâu phải đạo diễn nào cũng trân trọng các nhà văn, nhà biên kịch như đạo diễn Lê Cung Bắc.
“Bánh ngon” quên “bột tốt”.  Đây là câu chuyện không lạ trong làng điện ảnh. Rất hiếm khi một đạo diễn lên nhận giải dù lớn hay nhỏ, có được lời cảm ơn dành cho nhà văn, người đã tạo cảm hứng sáng tác đầu tiên cho mình. 
Có thể nhận thấy, các nhà văn thường vị tha, ghét va chạm nên có thiệt thòi cũng cho qua để còn làm việc khác. 
Ví như nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã cho qua sự việc “quên lời cảm ơn” mình. Ông từ tốn: “Mình làm nhà văn viết truyện, còn phim là của một e-kip khác. Hai lĩnh vực phim và truyện khác nhau dù rằng có cái này mới có cái kia. 
Tuy nhiên, mình không muốn dính vào bất cứ thị phi nào để đầu óc luôn trong trẻo. Bởi tác phẩm của mình hướng đến bạn đọc là trẻ em, nên tác giả phải luôn có tinh thần sảng khoái. Nếu mình đi giận hờn mấy cái vụ kiểu như thế thì làm sao viết cho trẻ em được”.
Kịch bản phim bị đạo diễn làm “biến dạng”!
Nhà văn bị “lãng quên”, còn nhà biên kịch cũng tủi phận không kém. Có không ít kịch bản qua bàn tay đạo diễn bị “biến dạng”. Với biên kịch, không phải đạo diễn nào cũng thích “qua mặt”. Nhưng thường thì họ tâm niệm phim là của đạo diễn, nên có thể đôi khi có người đã cố ý lờ đi người đã đặt nền móng đầu tiên cho thành công của mình, mặc dù trước đó, trong quá trình tác nghiệp họ đã phải nương tựa rất nhiều. 
Một nhà biên kịch rầu rầu: “Bán xong kịch bản rồi là thôi. Phim lên sóng không dám coi lại vì kịch bản mình viết một đằng, họ làm một nẻo, không nhận ra con của mình luôn”. 
Nhà biên kịch Quý Dũng không khỏi buồn lòng khi tác phẩm của mình bị đạo diễn làm cho “đầu voi, đuôi chuột”. Theo đó, bộ phim hình sự được làm khá nghiêm túc, đạo diễn làm rất tốt, nhưng điều đáng buồn là ở tập phim cuối, nội dung đại cảnh của phim đã bị thay đổi không giống như trong kịch bản của anh. 
“Chẳng có ông tác giả nào lại đuối đến như thế, phim đó làm cho tôi vẫn còn buồn mãi tới bây giờ. Khi phim đã phát sóng hết thì có một cô gái ở Kiên Giang nhắn tin cho tôi rằng, chú ơi chú viết phim hay quá, lần sau chú nhớ viết nữa nha, nhưng lần này chú đừng để cho cảnh sát đi lãnh lương mà lại cho hai cô gái phải đi bắt tội phạm như vậy. Tôi đã nhắn cái tin đó cho những người làm phim này để họ biết”, nhà biên kịch Quý Dũng kể lại.
Chưa kể tới, biên kịch còn phải đương đầu với muôn vàn khó khăn ít người biết như: bị o ép nhuận bút, lo sợ bị mất bản quyền, và nhất là khâu kiểm duyệt. Từ lúc hoàn thành đề cương, phát triển hoàn chỉnh kịch bản cho tới lúc bấm máy, kịch bản phải “vượt” qua được 5-6 hàng rào kiểm duyệt: “biên tập viên - trưởng phòng biên tập công ty sản xuất, biên tập viên - trưởng phòng biên tập công ty phát sóng, biên tập viên - trưởng phòng biên tập của nhà đài”… 
Một chặng đường đầy cam go, kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm, kịch bản nào mang tính thời sự, tới khi chiếu ra đã cũ mèm, cũ rích, khán giả coi xong lại chê: “Ai viết kịch bản lạc hậu thế”.
Trần Thùy Linh được biết tới là nhà văn, nhà biên kịch có nghề, sắc sảo và tinh tế. Chị để lại dấu ấn đậm nét với các bộ phim nổi tiếng: “Mùa lá rụng”, “Những ngọn nến trong đêm”, “Ranh giới”, “Cảnh sát hình sự”, “Đường đời”, Đất lành”, “Nếp nhà”… 
Chị cho rằng, nghề biên kịch là một nghề khó khăn, mệt mỏi và ít được sự trân trọng của những người trong nghề, chứ chưa nói đến xã hội.
Một điều bất công, tại sao các chức danh trong một bộ phim như đạo diễn, diễn viên… đều được đánh giá qua các danh hiệu như NSƯT, NSND, còn các nhà biên kịch thì không? Không ai nghi ngờ vai trò của biên kịch với thành công của một bộ phim, nhưng dường như đánh giá nó trước sự tính toán, so đo với “cái tôi” sáng tạo của các chức danh khác thì thật khó khăn.
Phim hay thì tán thưởng đạo diễn, diễn viên, phim dở lập tức người ta truy đuổi nguồn gốc bắt đầu, tức là biên kịch, nhà văn. Câu chuyện bất công chưa hề có dấu hiệu “hạ nhiệt” ở làng điện ảnh. Nghề biên kịch chìm nghỉm trong cơn sóng đó. 
Theo nhà biên kịch Thùy Linh thì ở nhiều nước, ví như bên Hàn Quốc, họ đặt những nhà biên kịch vào vị trí trang trọng thậm chí còn hơn cả đạo diễn, diễn viên. Nhiều biên kịch có tên tuổi được quyền chọn lựa cuối cùng chức danh đạo diễn, diễn viên. Vì hơn ai hết, họ hiểu câu chuyện mà mình sáng tạo ra…
Ở Việt Nam, danh phận thì “bỏ ngỏ” mà tiền tài thì cũng không hấp dẫn. Thu nhập của nhà văn, nhà biên kịch thấp so với những gì họ bỏ công ra. Vừa viết xong kịch bản, ráo mồ hôi thì cũng ráo tiền. 
Có lẽ vì vậy, nhà văn, nhà biên kịch luôn bị thiệt thòi, tủi phận trong môn nghệ thuật thứ 7 này. 

Tin cùng chuyên mục

Nhạc sĩ Văn Cao - tác giả ca khúc “Mùa xuân đầu tiên”. (Ảnh: TL)

Những khúc ca mùa xuân đi cùng năm tháng

(PLVN) - Những ngày giáp Tết thật rộn ràng bởi những khúc ca xuân. Trong đó, không thể nào thiếu những ca khúc bất hủ đã đi cùng âm nhạc Việt nhiều thập kỉ. Đó không chỉ là bản hòa ca của niềm vui, tình yêu mà còn là giai điệu của những kí ức hào hùng đẹp đẽ, của niềm tin và hy vọng vào tương lai tươi sáng.

Đọc thêm

'Cánh chim đầu đàn' của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam

Nhạc sĩ Đỗ Nhuận có cống hiến to lớn cho nền âm nhạc cách mạng Việt Nam. (Ảnh: Tư liệu)
(PLVN) - Được biết đến là người tiên phong trong sáng tác nhạc cách mạng, nhạc sĩ - chiến sĩ Đỗ Nhuận sở hữu kho tàng những tác phẩm âm nhạc cách mạng bất hủ, sống mãi với thời gian. Ngày nay, trong các buổi hòa nhạc hay đêm nhạc tôn vinh trang sử hào hùng và chói lọi của dân tộc Việt Nam, âm nhạc của ông vẫn vang lên như ngọn lửa bất diệt của lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc.

MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành

MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành
(PLVN) - MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành vào tháng 12/2024. Đây là dự án âm nhạc mới nhất của nhạc sĩ Lê Minh Phương và đạo diễn Phan Ngọc Trung - được lấy cảm hứng từ ý thơ của nhà thơ Dương Quyết Thắng.

Lý do Kiều Duy đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024

Lý do Kiều Duy đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024
(PLVN) - Theo Trưởng Ban tổ chức Phạm Kim Dung, Kiều Duy được chọn vì sở hữu hình thể cân đối, hài hòa, trí tuệ xuất sắc và đáp ứng tiêu chí của cuộc thi. Cô có tố chất cần thiết để tham gia cuộc thi sắc đẹp quốc tế.

NSND Mai Hoa ra mắt đĩa than “Nốt trầm”

“Nốt trầm” không chỉ là một phong cách âm nhạc mà còn là thương hiệu giọng hát của NSND Mai Hoa (ảnh BTC).
(PLVN) - “Nốt trầm” không chỉ là một phong cách âm nhạc mà còn là thương hiệu giọng hát của NSND Mai Hoa. NSND Mai Hoa thích hát những bài buồn, nhưng là buồn ánh lên tia hy vọng, ánh lên niềm lạc quan về cuộc sống chứ không phải buồn não nề, bi ai.

"Hoa hậu Việt Nam năm 2024" góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc

Các Hoa hậu: Tiểu Vy, Ngọc Hân, Đỗ Thị Hà, Đỗ Mỹ Linh cùng hội ngộ (ảnh BTC).
(PLVN) - Được thiết kế chuỗi hoạt động giàu tính thực tế, đậm chất nhân văn, cuộc thi Hoa hậu Việt Nam năm 2024 sẽ góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc, lan tỏa lòng nhân ái và khát khao chinh phục những đỉnh cao mới trong mỗi người dân đất Việt, để từ đó làm "Rạng rỡ Việt Nam".

Nguyễn Mộc An dành Quán quân "Tiếng hát Hà Nội 2024"

Thí sinh xứ Nghệ Nguyễn Mộc An đã giành giải thưởng cao nhất của cuộc thi (ảnh BTC).
(PLVN) - Tối 25/12/2024 tại Nhà hát Hồ Gươm, Chung kết cuộc thi Tiếng hát Hà Nội 2024 do Đài Hà Nội tổ chức đã diễn ra với 15 thí sinh tranh tài. Với ca khúc "Lời ru" (sáng tác: Quang Thái) và "Mênh mang một khúc sông Hồng" (sáng tác: Phó Đức Phương), thí sinh xứ Nghệ - Nguyễn Mộc An đã giành giải thưởng cao nhất của cuộc thi.

Cần “luồng gió mới” cho phim truyền hình Việt Nam

Cần “luồng gió mới” cho phim truyền hình Việt Nam
(PLVN) - Sau giai đoạn thành công với các bộ phim về đề tài gia đình, phim truyền hình Việt Nam đang đứng trước thách thức lớn khi các mô típ quen thuộc dần trở nên nhàm chán. Trong bối cảnh đó, sự xuất hiện của những tác phẩm khai thác các đề tài mới mẻ cho thấy tín hiệu đáng mừng, khẳng định sự cần thiết của một “luồng gió mới” để làm phong phú mảng phim truyền hình và đáp ứng nhu cầu khán giả hiện nay.

Triển lãm “Thiên Quang” - câu chuyện ánh sáng đất trời Thăng Long

Triển lãm truyền tải ý nghĩa về ánh sáng đất trời, tri thức, văn hóa và lịch sử lâu đời đất Thăng Long (ảnh P.V)
(PLVN) - Triển lãm “Thiên Quang” khai thác câu chuyện về ánh sáng thiêng liêng của trời và đất soi chiếu Thăng Long - nơi hội tụ văn hóa, lịch sử và tinh hoa nghề thủ công truyền thống diễn ra tại khu Thái Học, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội). Từ ngày 22/12/2024 đến ngày 25/3/2025

Câu chuyện thoát nghèo của người phụ nữ Mường chinh phục Liên hoan phim quốc tế

Chị Bùi Thị Thu Huyền cầm trên tay hai chiếc cúp danh dự của Liên hoan phim SineMaya 2024. (Ảnh: TYM)
(PLVN) - Những ngày cuối năm 2024, tin vui đã đến khi bộ phim ngắn mang tên “Escaping Poverty: A Story of a Muong Woman Supported by TYM” được xây dựng dựa trên câu chuyện có thật của chị Bùi Thị Thu Huyền, một phụ nữ dân tộc Mường sống tại Thanh Sơn, Phú Thọ, đã đạt giải tại Liên hoan phim quốc tế SineMaya 2024. Bộ phim gây ấn tượng khi chị Huyền và các thành viên trong gia đình tự đóng vai chính, mang đến cảm xúc chân thực và sâu sắc.

Cuộc đời buồn của 'ông hoàng bolero' Trúc Phương

Những bản nhạc sầu thương đã vận vào đời nhạc sĩ Trúc Phương. (Nguồn: Amnhac.net)
(PLVN) - Nhạc sĩ Trúc Phương nổi tiếng khoảng những năm 60 của thế kỷ trước với dòng nhạc bolero uyển chuyển, hấp dẫn. Mỗi câu hát, lời ca của ông đều gắn liền với thân phận con người trôi nổi, đau thương, buồn khổ. Có lẽ, âm nhạc đã vận vào cuộc đời của nhạc sĩ Trúc Phương “chữ tài đi với chữ tai một vần”.