Nhiều lần đặt ra những loại phí “vô lý”
Là trung tâm của khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Cần Thơ được xem như là trung tâm trung chuyển hành khách, hàng hóa của toàn khu vực. Ước tính, mỗi ngày có gần 50 ngàn lượt hành khách cùng hàng ngàn phương tiện vận tải ra vào các bến xe ở TP Cần Thơ.
Để giải quyết nhu cầu của số hành khách, lượng xe này, trước đây, TP Cần Thơ có 2 bến xe chính là bến xe 91B nằm trên đường Nguyễn Văn Linh (phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều) và bến xe Hùng Vương nằm trên đường Hùng Vương (tuy nhiên vào cuối năm 2015 bến xe này bị giải tỏa).
Sau khi giải tỏa bến xe Hùng Vương, để giảm áp lực cho bến xe 91B, TP Cần Thơ đã cho xây dựng bến xe mới vào năm 2016 với tên gọi là Bến xe khách trung tâm thành phố Cần Thơ (gọi tắt là Bến xe Cần Thơ) nằm ở Khu đô thị Nam Cần Thơ (Quốc lộ 1, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng). Bến xe này có tổng diện tích 39.292m2 và được UBND TP Cần Thơ xếp vào dạng bến xe loại 1 theo Quyết định 542/QĐ-UB.
Mặc dù có nhiều bến xe khác nhau, song tất cả đều có cùng “một mẹ” và chịu sự quản lý “độc quyền” của Công ty CP Bến xe tàu phà Cần Thơ. Lợi dụng cơ chế “độc quyền” này, ngay từ năm 2014, Công ty này đã bắt đầu đưa ra mức phí ra vào cổng và hàng loạt loại phí “trên trời dưới đất” khác.
Cụ thể, năm 2013 (khi Bến xe 91B vẫn còn là bến xe chính và Bến xe Cần Thơ chưa ra đời), một chiếc xe 47 chỗ chạy tuyến cố định Cần Thơ - TP Hồ Chí Minh, khi xuất bến ở Bến xe 91B, nhà xe chỉ phải đóng 207.700 đồng, xuất bến ở Bến xe Hùng Vương đóng 76.500 đồng/xe thì năm 2014, một xe 47 chỗ ngồi chạy tuyến cố định Cần Thơ - TP Hồ Chí Minh, khi xuất xuất bến ở Bến xe 91B phải đóng 313.500 đồng (tăng hơn 66%); xuất bến ở Bến xe Hùng Vương phải đóng 208.450 đồng/xe (tăng hơn 366%).
Ngoài việc tăng giá xuất bến, cũng trong năm 2014, Công ty CP Bến xe tàu phà Cần Thơ còn đặt ra nhiều khoản thu khác như phí an ninh - vệ sinh (15.000 đồng/xe), phí lưu bến (15.000 đồng/xe) và dịch vụ hàng hóa (20.000 đồng/xe).
Không chỉ các doanh nghiệp vận tải, người dân khi vào Bến xe 91B để đón người nhà cũng phải nộp phí là 15.000 đồng/lượt dành cho xe ô tô và xe gắn máy cũng bị thu 3.000 đồng/lượt.
Theo tài liệu lưu giữ của Công ty Phương Trang, chỉ riêng việc Công ty CP Bến xe tàu phà Cần Thơ tăng phí trong năm 2014, công ty này mất thêm khoảng 800 triệu đồng (năm 2013 họ chỉ đóng khoảng 1 tỷ đồng).
Mặc dù tăng giá dịch vụ và thu phí không hợp lý, thế nhưng trả lời báo chí vào thời điểm đó, ông Nguyễn Văn Mạnh, Phó Giám đốc Công ty CP Bến xe tàu phà Cần Thơ cho rằng công ty không làm gì sai.
Phó Giám đốc sở cũng “bất ngờ” vì phí “sử dụng dịch vụ sân đường”
Tuy nhiên, dường như cảm thấy việc thu phí vẫn chưa đủ nên bắt đầu từ ngày 1/6/2015, Công ty Cổ phần Bến xe tàu phà Cần Thơ đã ra thêm khoản thu khác gọi là “dịch vụ sử dụng sân đường” để thu phí xe mô tô, ô tô cá nhân khi lăn bánh vào khu vực bến xe.
Cụ thể, mức thu cho một lần xe ô tô cá nhân 9 chỗ trở xuống ra vào bến là 11.000 đồng/lượt mặc dù trước đó công ty này cho đăng thông báo là 10.000 đồng/lượt. Khi thu tiền, đơn vị này có xuất hoá đơn giá trị gia tăng nhưng ghi là thu kiêm lệnh xuất bến, trong hoá đơn không ghi đầy đủ thông tin về khách hàng, địa chỉ, mã số thuế.
Về vấn đề này, khi trả lời báo chí vào thời điểm đó, ông Trần Khởi Nghĩa, Phó phòng Hành chính - Quản trị (Cục Thuế TP Cần Thơ) cho biết: “Việc doanh nghiệp xuất hoá đơn giá trị gia tăng cho khách hàng mà không điền đầy đủ thông tin là đã vi phạm Nghị định 51/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Hoá đơn không ghi đầy đủ thông tin là hoá đơn không hợp lệ. Trên hoá đơn ghi thu lệnh xuất bến nhưng lại sử dụng thu cho dịch vụ khác và thu cao hơn giá thông báo là không đúng”.
Đối với phí “dịch vụ sử dụng sân đường”, bà Hoàng Thị Huệ, Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Cần Thơ vào thời điểm đó cho biết đây là loại dịch vụ “mà bà cũng mới nghe”.
Liên quan đến loại phí này, bà Hoàng Thị Huệ cho biết thêm, xét về hình thức thì giống như thu phí đầu tư phần đường vào bến xe theo hình thức đầu tư-kinh doanh-chuyển giao (BOT).
Tuy nhiên, doanh nghiệp muốn thu theo hình thức BOT thì phải khai báo với cơ quan chức năng về chi phí đầu tư hợp lý, chi phí này phải thể hiện bằng hoá đơn chứng từ hẳn hoi và doanh nghiệp phải trình phương án thu phí để thu hồi vốn và trong thời gian bao lâu.
Bến xe Cần Thơ đã tự ý đặt ra những khoản thu vô lý từ nhiều năm nay
Khi phương án thu phí được duyệt thì doanh nghiệp mới được phép thu. Bà Huệ cũng nói thêm doanh nghiệp này có công bố với ngành chức năng là tổng chi phí bỏ ra đầu tư nâng cấp bến xe cho đến nay đã lên đến 40 tỉ đồng, nhưng chưa chứng minh được cụ thể bằng hoá đơn chứng từ pháp lý.
Bà Huệ cũng cho rằng mức thu mà Công ty Cổ phần Bến xe tàu phà Cần Thơ đưa ra thu dịch vụ sử dụng sân đường là không có căn cứ cơ sở nào và cao gấp hàng trăm lần mức thu phí của đường cao tốc là bất hợp lý.
Bà Huệ đưa ra dẫn chứng về đường cao tốc Trung Lương - TP Hồ Chí Minh dài khoảng 50km nhưng xe dưới 12 chỗ đi qua chỉ đóng phí 40.000 đồng/lượt, tính ra 1km chưa đến 1.000 đồng, 1m chỉ 1 đồng.
Trong khi đó, đoạn đường từ cổng vào bến xe Cần Thơ và đi ra chỉ khoảng 100m nhưng thu đến 11.000 đồng. Tính ra mỗi mét đường thu đến hơn 100 đồng, như vậy là đã gấp hơn 100 lần đường cao tốc. Nếu đường cao tốc Trung Lương - TP Hồ Chí Minh áp dụng mức thu như bến xe Cần Thơ thì mỗi lượt xe qua phải đóng phí lên đến gần 6 triệu đồng, thật là điều vô lý khó chấp nhận!
Nối tiếp những vụ “đẻ” ra các loại phí vô lý trước đó, mới đây Công ty Cổ phần Bến xe tàu phà Cần Thơ đã tăng giá vé và đưa ra những khoản thu mà theo các doanh nghiệp thì cũng thuộc dạng… quá “vô lý”.
Và đều đáng nói hơn là những khoản phí đó lại không nằm trong quyết định được phê duyệt (Quyết định 542/QĐ-UB của UBND TP Cần Thơ) về mức phí dịch vụ của các bến xe trên địa bàn. Điều này đồng nghĩa với việc Công ty Cổ phần Bến xe tàu phà Cần Thơ đã vượt cấp, tự đặt ra các khoản thu mà theo luật định nó thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh, thành, mà ở đây là UBND TP Cần Thơ.
Và các công ty vận tải nói chung, hành khách - những người trực tiếp sử dụng và chịu ảnh hưởng bởi dịch vụ này nói riêng cần một lời giải thích rõ ràng về tình trạng tự ý đặt ra giá và các loại phí “không giống bất kỳ bến xe của các tỉnh, thành nào trên cả nước” xảy ra Công ty Cổ phần Bến xe tàu phà Cần Thơ. Và vì sao tình trạng công ty này “nghiện” thu phí đã diễn ra từ nhiều năm nay mà vẫn chưa được các ngành chức năng xem xét và giải quyết một cách thấu đáo?
