Trung Quốc kiểm soát việc sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Trung Quốc công bố dự thảo tiêu chuẩn quốc gia về bảo vệ dữ liệu sinh trắc học trong việc sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt. Tiêu chuẩn, được đệ trình để lấy ý kiến công chúng, chỉ rõ các công ty phải có sự đồng ý rõ ràng từ đối tượng để thu nhận và sử dụng dữ liệu sinh trắc học.

Đây là tài liệu toàn diện đầu tiên quy định việc sử dụng công nghệ này ở Trung Quốc.

Trung Quốc là thị trường lớn nhất thế giới về công nghệ sinh trắc học nhận dạng cá nhân. Năm nay, thị trường sinh trắc học Trung Quốc dự kiến đạt 34 tỷ nhân dân tệ (hơn 5 tỷ USD). Trong khi đó, năm 2019, quy mô thị trường sinh trắc học toàn cầu là khoảng 34 tỷ USD, tức là Trung Quốc chiếm hơn 10% thị trường thế giới. Các công ty khởi nghiệp lớn nhất trên thế giới về vốn hóa tham gia vào việc phát triển công nghệ nhận dạng khuôn mặt là của Trung Quốc. Ví dụ, SenseTime được định giá 12 tỷ đô la và Megvii có giá trị hơn 4 tỷ đô la.

Nhiều quốc gia sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt ở một mức độ nào đó để đảm bảo an toàn công cộng, luật pháp và trật tự. Và Trung Quốc là một trong những nước đi đầu trong việc này. Về số lượng camera giám sát, Trung Quốc đang đứng đầu.

Ngay từ năm 2018, đã có hơn 200 triệu camera giám sát ở Trung Quốc và theo dự đoán của công ty phân tích HIS Markit, con số lên đến 600 triệu vào năm 2021. Hiện vẫn chưa rõ số lượng chính xác camera được trang bị hệ thống nhận dạng khuôn mặt. Tuy nhiên, về mặt kỹ thuật, bất kỳ camera độ phân giải cao nào về nguyên tắc đều có thể được kết nối với hệ thống. Ngoài Trung Quốc, Mỹ, Anh, Nga và nhiều quốc gia khác cũng đang phát triển hệ thống giám sát video thông minh, phân tích dữ liệu và thành phố an toàn.

Trung Quốc không giống như các quốc gia khác, hệ thống nhận dạng khuôn mặt cũng được doanh nghiệp tư nhân sử dụng trong những mục đích hoàn toàn khác. Các trung tâm mua sắm sử dụng tính năng này để phân tích sở thích, lưu lượng truy cập của khách hàng mua sắm. Hệ thống nhận dạng khuôn mặt được lắp đặt ở khắp mọi nơi, lối vào các văn phòng và thậm chí cả các tòa nhà dân cư. Đôi khi nó gây ra sự khó chịu, ví dụ như có camera nhận dạng khuôn mặt được lắp đặt trong nhà vệ sinh công cộng.

Máy tính xách tay với hình ảnh đường phố và nhận dạng khuôn mặt trên bàn có bản đồ Trung Quốc. Trung Quốc đã công bố kế hoạch phủ sóng camera nhận dạng khuôn mặt rộng rãi ở các thành phố và gia đình vào năm 2020.
Máy tính xách tay với hình ảnh đường phố và nhận dạng khuôn mặt trên bàn có bản đồ Trung Quốc. Trung Quốc đã công bố kế hoạch phủ sóng camera nhận dạng khuôn mặt rộng rãi ở các thành phố và gia đình vào năm 2020. 

Vấn đề ở chỗ sinh trắc học là dữ liệu cực kỳ nhạy cảm.

Sự rò rỉ hoặc trộm cắp dữ liệu có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng không chỉ đối với cá nhân mà còn đối với toàn bộ đất nước. Trong khi đó, hiện tại, cả các công ty lớn và nhỏ đều tham gia vào lĩnh vực nhận dạng khuôn mặt, đôi khi không có đủ nguồn lực và khả năng để đảm bảo an toàn dữ liệu. "Do đó, cần phải lập lại trật tự trong ngành này về mặt pháp lý", Xu Canhao - giáo sư Đại học Sư phạm Bắc Kinh và Đại học Baptist Hong Kong - nói với Sputnik.

 Các tiêu chuẩn mới sẽ giải quyết vấn đề này. Đầu tiên, tài liệu chỉ ra việc sử dụng hệ thống nhận dạng khuôn mặt chỉ để đảm bảo an toàn công cộng, luật pháp và trật tự, tăng tốc quá trình nhận dạng xác thực, và chỉ trong trường hợp khi các phương pháp khác làm giảm đáng kể tính bảo mật, tốc độ và chất lượng của dịch vụ. Cần lưu ý việc sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt là không thể chấp nhận được khi để đánh giá hiệu quả công việc, tình hình tài chính, tình trạng sức khỏe, sở thích và ưu tiên của mọi người.

Hơn nữa, cần đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật, công nghệ, bao gồm cả tiêu chuẩn an toàn, mà tất cả các công ty thu thập sinh trắc học cần phải tuân thủ. Ví dụ: các hệ thống phải được xây dựng để chúng không thể bị đánh lừa bằng video, ảnh động... Các công ty chỉ nên thu thập dữ liệu cần thiết và trích xuất các thông số nhất định từ hình ảnh chứ không nên lưu trữ toàn bộ hình ảnh. Trong trường hợp ngừng hoạt động, không thể tiếp tục cung cấp dịch vụ, các công ty phải xóa ngay dữ liệu sinh trắc học.

Nhưng quan trọng nhất, các công ty phải có được sự đồng ý chủ động của đối tượng khi thu thập sinh trắc học. Ngoài ra, quá trình thu thập sinh trắc học phải rõ ràng đối với đối tượng - nghĩa là anh ta phải nhìn thẳng vào ống kính, thực hiện các hành động có chủ ý để đảm bảo chất lượng dữ liệu thu thập (quay đầu, thay đổi nét mặt, v.v.). Đồng thời, các công ty được yêu cầu cung cấp các phương pháp nhận dạng thay thế (nếu có) cho khách hàng.

Vấn đề nhận dạng khuôn mặt đã trở nên sôi nổi khi thảo luận trong xã hội Trung Quốc, sau khi một giáo sư luật tại Đại học Khoa học Công nghệ Chiết Giang đệ đơn kiện công viên safari ở Hàng Châu. Vị giáo sư rất phẫn nộ khi cho rằng công viên đã thay đổi các quy tắc về đi lại của du khách mà không thông báo trước. Một hệ thống nhận dạng khuôn mặt được lắp đặt trong công viên và du khách phải chuyển dữ liệu sinh trắc học của mình cho doanh nghiệp. Nếu không, họ đe dọa sẽ không cho khách vào thăm công viên.

Vị giáo sư rất phẫn nộ khi cho rằng công viên thực sự đang thu thập dữ liệu sinh trắc học nhạy cảm một cách áp đặt, và không có sự đảm bảo an toàn dữ liệu nào. Kết quả, tòa án cho rằng hành động của ban quản lý công viên safari là bất hợp pháp.

Người dân Trung Quốc đang lo lắng về vấn đề nhận dạng khuôn mặt

 Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy người dân Trung Quốc đang lo lắng về vấn đề nhận dạng khuôn mặt. Theo đó, 87% người được Beijing News khảo sát nói  họ phản đối việc sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt trong các ngành thương mại. Đồng thời, hơn 50% số người được hỏi tin rằng các công nghệ được áp đặt lên họ mà không có sự đồng ý.

Một số người tin rằng công nghệ nhận dạng khuôn mặt và sinh trắc học vi phạm các quyền cơ bản của con người về nguyên tắc và có khả năng dẫn đến việc bị phân biệt đối xử. Ví dụ, khi tàu điện ngầm Bắc Kinh thông báo sẽ sử dụng camera nhận dạng khuôn mặt để xác định hành khách nào cần phải kiểm tra bằng máy dò kim loại, một giáo sư tại Đại học Thanh Hoa đã chỉ ra hệ thống này có thể phân biệt đối xử với mọi người dựa trên những lý do hoàn toàn không rõ ràng - sau tất cả, không phải lúc nào mọi người cũng biết các thuật toán hoạt động như thế nào.

Nếu tiêu chuẩn mới được thông qua, sẽ hạn chế đáng kể phạm vi ứng dụng của công nghệ nhận dạng khuôn mặt. Một mặt, điều này có thể ảnh hưởng đến tốc độ phát triển của ngành. Tuy nhiên, đồng thời, nó sẽ làm cho công nghệ an toàn hơn và cuối cùng là tăng mức độ tin cậy của công chúng. Các phân khúc dân số nhạy cảm nhất sẽ được bảo vệ tốt hơn, ví dụ như nguyên tắc cấm thu thập sinh trắc học của những người dưới 14 tuổi.

Đọc thêm

Viettel triển khai thương mại mạng 5G Open RAN

Toàn cảnh sự kiện 5G ORAN Vietnam Connect 2024
(PLVN) - Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại một số tỉnh thành, tiến tới mở rộng quy mô lớn tại Việt Nam và thị trường quốc tế...

Câu chuyện người Việt học tiếng Anh cùng AI

Các khách mời trải nghiệm nền tảng học tiếng Anh FSEL. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Với thông điệp An English Center in Your Pocket (Trung tâm tiếng Anh nhỏ gọn trong túi bạn), FSEL - nền tảng học ngoại ngữ tương tác cùng AI (trí tuệ nhân tạo) là bước đột phá, hứa hẹn tạo ra nhiều thay đổi trong hiệu quả học tiếng Anh nói riêng và ngoại ngữ nói chung của hàng triệu học sinh, sinh viên Việt Nam.

Thấy gì qua các vụ kiện bản quyền liên quan đến AI trên thế giới?

 Với tác phẩm “Zarya of the Dawn” của Kristina Kashtanova, Mỹ chỉ bảo hộ tác quyền phần nội dung do con người tạo ra. (Ảnh: The Verge)
(PLVN) - Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), các vấn đề bản quyền đang trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Các vụ kiện liên quan đến bản quyền AI đã làm nổi bật những thách thức pháp lý mới, đòi hỏi nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, phải xem xét điều chỉnh khung pháp lý về sở hữu trí tuệ.

Tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II

Diễn đàn 2024 sẽ diễn ra từ ngày 13-14/11 tại Bình Dương.
(PLVN) - Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết sẽ phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương và UBND tỉnh Bình Dương tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II với chủ đề: “Sáng tạo ứng dụng công nghệ số vào các ngành, lĩnh vực để phát triển kinh tế số và nâng cao năng suất lao động”.

Phát triển và sử dụng AI: Đặt con người, đạo đức và trách nhiệm lên hàng đầu

TS Trần Thị Tuấn Anh - Phó hiệu trưởng Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước
(PLVN) - Nhằm đóng góp cho quá trình xây dựng chính sách, pháp luật về trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam, sáng 06/11, Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước - Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS) tổ chức Tọa đàm “Phát triển và sử dụng trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy”.

Đẩy mạnh hợp tác giữa Estonia và Việt Nam trong chuyển đổi số

Đoàn doanh nghiệp Estonia làm việc tại Bộ Thông tin truyền thông
(PLVN) - Chiều ngày 5/11 tại Hà Nội, đã diễn ra họp báo thông tin về đoàn đại biểu cấp cao từ Estonia sang thăm và tìm kiếm cơ hội hợp tác trong chuyển đổi số với Việt Nam. Sự kiện được tổ chức bởi Trade Estonia thuộc Enterprise Estonia, phối hợp với Đại sứ quán Estonia.

Thủ tướng Chính phủ biểu dương đội ngũ an ninh mạng Viettel

Thủ tướng Chính phủ biểu dương đội ngũ an ninh mạng Viettel
(PLVN) - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi thư biểu dương các kỹ sư an ninh mạng của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel) vì thành tích giành ngôi vô địch hai năm liên tiếp tại Pwn2Own, một trong những cuộc thi an ninh mạng lớn nhất và uy tín nhất thế giới.

Hệ quả khôn lường khi trẻ nhỏ bị 'lậm' AI

AI cung cấp các tính năng học tập, giải trí vượt trội cho trẻ em, nhưng đồng thời nó cũng tiềm ẩn nhiều hậu quả khó lường. (Nguồn: Christian Moro)
(PLVN) - Trong xã hội hiện đại, khi công nghệ ngày càng phát triển, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực trong học tập, giải trí và giao tiếp cho mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, đằng sau những lợi ích, tồn tại những cạm bẫy nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ nhỏ, nhất là khi gia đình lơ là trong giám sát, khiến trẻ "lậm" (say mê quá mức - PV) AI. 

Robot giống người chế tạo đáng kinh ngạc

Robot "bản sao" giống người thật đến kinh ngạc của nhà phát minh Nhật Bản (Ảnh: chụp màn hình)
(PLVN) - Hiroshi Ishiguro, một nhà phát minh người Nhật, đã tạo ra 6 bản sao robot của chính mình trong 18 năm qua. Robot mới nhất, Geminoid HI-6, không chỉ có ngoại hình giống Ishiguro đến kinh ngạc mà còn có thể bắt chước biểu cảm khuôn mặt của ông một cách sống động.

Viettel vô địch hai năm liên tiếp tại “World Cup” của ngành

Viettel vô địch hai năm liên tiếp tại “World Cup” của ngành
(PLVN) - Đội ngũ an ninh mạng Viettel (Viettel Cyber Security - VCS) thuộc Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) vừa xuất sắc giành ngôi vô địch tại cuộc thi Pwn2Own 2024 được tổ chức tại Ireland. Đây là lần thứ hai liên tiếp đội ngũ an ninh mạng Viettel vô địch Pwn2Own.