Thận trọng với cây “tỷ đô”

Theo quy hoạch, mắc ca chỉ được trồng ở Tây Bắc và Tây Nguyên

Quyết định 1134/QĐ-BNN-TCLN do Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn ký hôm 5/4 vừa qua về “Quy hoạch phát triển cây mắc ca vùng Tây Bắc và Tây Nguyên đến năm 2020, tiềm năng phát triển đến năm 2030” đã khẳng định rõ 2 vùng trồng mắc ca ngay trong tên quyết định.

Theo đó, đến năm 2020 tổng diện tích trồng cây mắc ca tại vùng Tây Bắc và Tây Nguyên sẽ vào khoảng 9.940ha. Cụ thể, vùng trồng thuần tập trung khoảng 2.350ha, dự kiến vùng Tây Bắc 1.800ha, vùng Tây Nguyên 550ha. Trồng xen canh với cây trồng khác khoảng 7.590ha, chủ yếu là trồng xen canh trong diện tích cây cà phê, chè,…

Về tiềm năng phát triển cây mắc ca đến năm 2030 là khoảng 34.500ha, gồm 7.000ha trồng tập trung và 27.500ha trồng xen, trong đó, vùng Tây Bắc 4.800ha trồng thuần và 3.250ha trồng xen; vùng Tây Nguyên 2.200ha trồng thuần và 24.250ha trồng xen.

Tuy nhiên, quyết định cũng nêu rõ cần căn cứ vào kết quả tổng kết, đánh giá hiệu quả cây mắc ca giai đoạn đến năm 2020, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với các địa phương định hướng quy mô sản xuất cho từng tỉnh cụ thể. Về thâm canh, khuyến khích người trồng mắc ca tập trung đầu tư theo quy trình kỹ thuật tiên tiến, đảm bảo năng suất, chất lượng, hiệu quả cao để cây mắc ca phát triển bền vững.

Đối với cơ sở sơ chế, chế biến, giai đoạn từ nay đến năm 2020, ngoài các cơ sở sơ chế, chế biến hiện có tại các địa phương, quy hoạch 12 cơ sở chế biến mắc ca công suất từ 50-200 tấn/cơ sở tại vùng Tây Bắc và Tây Nguyên. Cụ thể, vùng Tây Bắc có 6 cơ sở, vùng Tây Nguyên 6 cơ sở.

Về các giải pháp thực hiện, trên cơ sở quy hoạch phát triển cây mắc ca vùng Tây Bắc và Tây Nguyên đến năm 2020, tiềm năng phát triển đến năm 2030, các tỉnh trong vùng lập quy hoạch chi tiết phát triển cây mắc ca trên địa bàn.

Bên cạnh đó, tiếp tục nhập nội, nghiên cứu, chọn tạo các dòng, giống mắc ca mới có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với các tiểu vùng sinh thái tại vùng Tây Bắc và Tây Nguyên. Đồng thời, hoàn thiện các gói kỹ thuật về thâm canh mắc ca, đẩy nhanh chuyển giao cho người trồng. Bên cạnh đó, tiếp tục đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất kỹ thuật và đào tạo nâng cao năng lực cho các cơ quan, cán bộ nghiên cứu và chuyển giao tiến bộ về cây mắc ca.

Ngoài ra, cần đẩy mạnh thực hiện các chính sách khuyến khích DN liên kết với nông dân, đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu thu mua quả mắc ca chế biến sản phẩm. Từng bước thực hiện các bước quảng cáo, tiếp thị, thiết lập mạng lưới sản phẩm mắc ca trong nước và quốc tế, xây dựng thương hiệu sản phẩm mắc ca Việt Nam...

Được biết, tại hội thảo về Chiến lược phát triển cây mắc ca tại Tây Nguyên do Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, Ban Kinh tế T.Ư và UBND tỉnh Lâm Đồng phối hợp tổ chức cách đây 1 năm, CP Him Lam và Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) đã giới thiệu lộ trình triển khai đề án đầu tư phát triển cây mắc ca, dự kiến đầu tư hơn 20 nghìn tỷ đồng trong 5 năm đầu để trồng khoảng 200 nghìn héc ta cây mắc ca ở Tây Nguyên.

Bên cạnh ý kiến ủng hộ mở rộng diện tích trồng mắc ca, nhiều ý kiến cho rằng mở rộng diện tích lên đến hàng trăm nghìn héc ta là quá lớn, thiếu thực tế do không còn nhiều quỹ đất trống và giá trị kinh tế cũng cần phải tính toán kỹ…