Hôm qua, trước khi kết thúc phiên họp thứ 14, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, thông qua Nghị quyết hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 35/2012/QH13 của Quốc hội về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn.
Bỏ phiếu: Phải chuẩn bị nhân sự thay thế
Một trong những vấn đề được nhiều Ủy viên UBTVQH quan tâm đó là việc chuẩn bị phương án nhân sự cho trường hợp bị đưa ra bỏ phiếu tín nhiệm.
Trưởng Ban công tác đại biểu Nguyễn Thị Nương cho rằng, trường hợp người được lấy phiếu tín nhiệm có trên 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” hoặc 2 năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” thì nên tiến hành bỏ phiếu ngay tại kỳ họp đó mà không chờ đến kỳ tiếp theo vì nếu một người uy tín thấp thì không thể làm được việc. "Trong trường hợp này cơ quan có thẩm quyền phải chuẩn bị phương án nhân sự thay thế", bà Nương đề xuất.
Nhiều ý kiến cũng băn khoăn, nếu tiến hành bỏ phiếu ngay thì liệu có chuẩn bị được nhân sự hay không? Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng thì "nếu chuẩn bị kịp thì làm ngay còn không thì phải để kỳ sau" bởi theo Chủ tịch "có những trường hợp nhân sự phải họp cả Ban Chấp hành Trung ương".
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý đặt câu hỏi, trường hợp một Phó Chủ tịch HĐND kiêm Trưởng ban Kinh tế thì sẽ lấy phiếu như thế nào?.
Giữ nhiều chức vụ: Lấy phiếu với chức vụ cao nhất
Sau khi thảo luận, UBTVQH đã thống nhất trường hợp một người đồng thời giữ nhiều chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều 1 của Nghị quyết số 35/2012/QH13 thì việc lấy phiếu tín nhiệm được thực hiện đối với chức vụ cao nhất trên cơ sở xem xét kết quả đảm nhiệm cả các chức vụ khác do Quốc hội, HĐND đã bầu hoặc phê chuẩn.
Ở những địa phương đang thực hiện Nghị quyết số 26/2008/QH12 về việc thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường thì không thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm theo quy định tại Nghị quyết số 35/2012/QH13. Việc đánh giá tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ tại các địa phương này được thực hiện theo quy định tại văn bản khác của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Cũng theo Nghị quyết mới được thông qua, việc lấy phiếu tín nhiệm được thực hiện định kỳ tại kỳ họp thường lệ đầu tiên hằng năm của Quốc hội, HĐND các cấp, kể từ năm thứ hai của mỗi nhiệm kỳ.
Về xử lý kết quả lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm Nghị quyết nêu rõ: trường hợp người được lấy phiếu tín nhiệm có trên hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” hoặc 2 năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đánh giá “tín nhiệm thấp” thì Ủy ban thường vụ Quốc hội, Thường trực HĐND có trách nhiệm trình Quốc hội, HĐND bỏ phiếu tín nhiệm tại kỳ họp đó hoặc kỳ họp tiếp theo theo quy định tại Điều 12 và Điều 13 của Nghị quyết số 35/2012/QH13, trừ trường hợp người đó đã có đơn xin từ chức.
Trường hợp người được đưa ra bỏ phiếu tín nhiệm có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND bỏ phiếu “không tín nhiệm” thì cơ quan hoặc người có thẩm quyền đã giới thiệu người đó để Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn có trách nhiệm trình Quốc hội, HĐND xem xét, quyết định việc miễn nhiệm, bãi nhiệm hoặc phê chuẩn việc miễn nhiệm, cách chức đối với người không được Quốc hội, HĐND tín nhiệm tại kỳ họp đó hoặc kỳ họp gần nhất.
Ngoài ra, Nghị quyết cũng quy định trình tự, thủ tục việc từ chức, miễn nhiệm, bãi nhiệm, phê chuẩn việc miễn nhiệm, cách chức đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn; việc đề nghị, kiến nghị Quốc hội, HĐND bỏ phiếu tín nhiệm.
Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1/2/2013.
Thu Hằng
