Quấy rối tình dục tại nơi làm việc: Sửa luật để bảo vệ cả nam và nữ

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
(PLO) - Năm 2015, Bộ LĐ-TB&XH xây dựng và công bố “Bộ quy tắc ứng xử về quấy rối tình dục nơi làm việc”, tuy nhiên đây không phải là văn bản quy phạm pháp luật nên tác động rất hạn chế. Do đó, việc hoàn thiện khung pháp luật về phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc trong Bộ luật Lao động sửa đổi là cần thiết.

Tồn tại như một dạng “tội phạm ẩn” 

Bộ luật Lao động năm 2012 đã quy định “quấy rối tình dục” là hành vi bị nghiêm cấm và là căn cứ cho việc người lao động thực hiện quyền chấm dứt hợp đồng lao động. Tuy nhiên, thuật ngữ “quấy rối tình dục” được luật đưa ra lại chưa được giải thích cụ thể nên gặp vướng mắc khó khăn khi thi hành. 

Nhắc đến cụm từ “quấy rối tình dục” (QRTD) nói chung và QRTD tại nơi làm việc nói riêng, người ta thường nghĩ đến thủ phạm là nam và nạn nhân là nữ. Tuy nhiên, theo công bố của Nhóm chuyên gia đánh giá tác động giới (Nhóm GIA) trong “Báo cáo đánh giá tác động giới của chính sách trong đề nghị xây dựng Bộ luật Lao động sửa đổi” tại Hội thảo Tham vấn thúc đẩy bình đẳng giới trong sửa đổi Bộ luật Lao động do Bộ LĐ-TB&XH tổ chức diễn ra cuối tuần qua thì nhiều lao động cả nữ lẫn nam đều lo ngại về nguy cơ bản thân trở thành nạn nhân QRTD tại nơi làm việc.

Nguyên nhân giúp cho QRTD nơi làm việc luôn có cơ hội tồn tại như một dạng “tội phạm ẩn” đó là người lao động khi bị QRTD có thể do không có nhận thức được về hành vi quấy rối nên không có phản ứng hoặc nhận thức được nhưng lo sợ bị sa thải, trừ lương nếu tố cáo.

“Tôi biết là mình bị đồng nghiệp QRTD nhưng muốn lên tiếng thì phải thu thập chứng cứ rất khó khăn, mà chắc gì người quản lý doanh nghiệp đã tin, thế nên tôi lựa chọn giải pháp bỏ việc để né tránh và tìm việc nơi khác”- một nạn nhân bị QRTD nơi làm việc khi được hỏi cho biết.

Trong khi người lao động im lặng, cam chịu thì người sử dụng lao động thường có thái độ bỏ qua, không lắng nghe, tỏ ra không biết việc QRTD xảy ra ở đơn vị mình hoặc nếu có xử lý kỷ luật thì chỉ ở mức nhẹ để tránh mang tiếng môi trường làm việc không an toàn. Về phía Nhà nước xã hội, nhận thức của xã hội về QRTD chưa đầy đủ, chưa đúng về mức độ cũng như sự nguy hiểm của nó.

Nhà nước dù đã đưa cụm tù QRTD vào pháp luật nhưng lại thiếu nhiều quy định cụ thể về khái niệm, quy trình phòng chống, trách nhiệm các bên, chế tài xử phạt nên vấn nạn QRTD tại nơi làm việc vẫn xảy ra mà chưa bị xử lý nghiêm minh. 

Nên bổ sung định nghĩa “quấy rối tình dục”?

Vì những nguyên nhân trên nên theo Nhóm GIA để giải quyết “tội phạm ẩn” - QRTD nơi làm việc thì nhiều người được khảo sát đã đồng tình với giải pháp bổ sung định nghĩa QRTD tại nơi làm việc theo hướng làm rõ các yếu tố, mô tả hành vi của người quấy rối chẳng hạn như: “Là hành vi mang tính thể chất hay bằng lời nói/phi lời nói, có tính chất tình dục gây ảnh hưởng đến nhân phẩm của nữ giới hoặc nam giới; là hành vi không được chấp nhận, không mong muốn và không hợp lý làm xúc phạm đối với người nhận và tạo ra môi trường làm việc bất ổn, đáng sợ, thù địch và khó chịu”. 

Theo đề xuất của Nhóm GIA, đồng thời với việc làm rõ hành vi, cần thực hiện một số giải pháp để thực thi các quy định liên quan đến phòng chống QRTD tại nơi làm việc như: Xây dựng tài liệu hướng dẫn chi tiết, mô tả cụ thể từng hành vi QRTD bằng lời và hình ảnh để người lao động dễ nhận biết; xây dựng quy trình báo cáo, xử lý khi xảy ra QRTD tại nơi làm việc là công bố công khai để người lao động biết và thực hiện, đặc biệt quy trình này chuyển nghĩa vụ chứng minh sang người sử dụng lao động, còn người lao động chỉ có trách nhiệm thông tin là đã có hành vi QRTD tại nơi làm việc; chú trọng các biện pháp bảo vệ nạn nhân, đặc biệt là giữ bí mật thông tin, hình ảnh nhạy cảm của nạn nhân.

Tuy nhiên, trong nhóm giải pháp mà Nhóm GIA đưa ra, nhiều quan điểm của người lao động vẫn băn khoăn về việc “chuyển nghĩa vụ chứng minh sang người sử dụng lao động, còn người lao động chỉ có trách nhiệm thông tin là đã có hành vi QRTD tại nơi làm việc”.

Bởi thực tế hiện nay tại các doanh nghiệp, người sử dụng lao động nhận thức về QRTD còn rất hạn chế. Bằng chứng là hiện nay, theo Bộ LĐ-TB&XH trừ một số ít tập đoàn, công ty lớn xây dựng nội quy về vấn đề QRTD tại nơi làm việc, còn đại đa số các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ gia đình, cá nhân sử dụng lao động đều chưa đưa vấn đề QTRD vào nội quy lao động.

Thế nên, nếu xảy ra QRTD thì cách ứng xử “ưa thích” nhất vẫn sẽ là tỏ ra không biết việc QRTD xảy ra ở đơn vị mình hoặc nếu có xử lý kỷ luật thì chỉ ở mức nhẹ để tránh mang tiếng môi trường làm việc không an toàn, tránh gây thiệt hại về uy tín, nhân lực và tài chính cho doanh nghiệp. 

Theo bà Nguyễn Thị Hà – Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, trong lần sửa đổi Bộ luật Lao động này những nỗ lực của Bộ với sự hỗ trợ của Chính phủ Úc và UN Women tập trung vào việc thay đổi cách tiếp cận, hoàn thiện các quy định liên quan đến vấn đề giới đối với 4 nội dung trong Bộ luật Lao động hiện hành.
Đó là: Thu hẹp và tiến tới xóa bỏ khoảng cách về tuổi nghỉ hưu giữa lao động nam và lao động nữ; hoàn thiện các quy định phòng, chống quấy rối tình dục nơi làm việc; bảo đảm thúc đẩy bình đẳng giới, không phân biệt trên cơ sở giới trong thực hiện chức năng thai sản, chăm sóc con nhỏ; hoàn thiện cơ chế cộng đồng trách nhiệm giữa Nhà nước và người sử dụng lao động trong việc tổ chức nhà trẻ, mẫu giáo và hỗ trợ người lao động gửi con vào nhà trẻ, lớp mẫu giáo.

Đọc thêm

Ra mắt Câu lạc bộ Pickleball VNPT Đắk Lắk

Câu lạc bộ Pickleball VNPT Đắk Lắk chính thức ra mắt từ ngày 24/11/2024.
(PLVN) - Theo lãnh đạo của VNPT Đắk Lắk, việc thành lập Câu lạc bộ (CLB) Pickleball VNPT Đắk Lắk là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm của lãnh đạo, công đoàn, Bưu chính viễn thông Đắk Lắk đến sức khỏe và đời sống tinh thần cán bộ công nhân viên và người lao động...

Lấy ý kiến sửa quy chế tuyển sinh đại học

Ảnh minh hoạ
(PLVN) - Bộ GD&ĐT lấy ý kiến Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non ban hành kèm Thông tư số 08 ngày 6/6/2022 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị xử lý trách nhiệm cá nhân, lãnh đạo Bộ GTVT giai đoạn 2011-2021

Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra liên quan đến Bộ GTVT.
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 2414/TB-TTCP thông báo kết luận thanh tra việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011-2021 tại Bộ Giao thông vận tải (GTVT).

Bảo đảm quyền lợi khi nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nằm trong quy hoạch?

Luật sư Chu Quỳnh Vương.
(PLVN) - Bạn đọc Minh Phúc (Hà Nội): Tôi vừa ký hợp đồng chuyển nhượng 1 thửa đất tại huyện Đông Anh vào đầu tháng 10 năm 2024, đang làm thủ tục sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai thì phát hiện thửa đất nằm trong quy hoạch, có khả năng sẽ bị thu hồi để mở rộng đường. Xin hỏi, trong trường hợp này tôi phải làm gì để bảo đảm quyền lợi của mình?

Quy định mới về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng: Một số doanh nghiệp cho rằng cần thêm khoảng thời gian phù hợp để chuẩn bị

DN ủng hộ việc tăng cường quản lý để phát triển bền vững thị trường VLXD, nhưng đề xuất có lộ trình phù hợp. (Ảnh: Thanh Thanh)
(PLVN) - Ủng hộ việc tăng cường quản lý nhà nước để phát triển bền vững, ổn định thị trường vật liệu xây dựng (VLXD), song một số doanh nghiệp (DN) cho rằng quy định của Bộ Xây dựng về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa VLXD vừa ban hành sẽ có hiệu lực từ 16/12/2024 là hơi gấp gáp, DN nêu ý kiến cần thêm thời gian để chuẩn bị; do thực hiện chứng nhận hợp quy đối với hàng nhập khẩu phải qua nhiều bước, mất nhiều thời gian.

Sở Xây dựng Hà Nội: Kiểm tra xác minh phản ánh “tháo dỡ công trình gây hư hại nhà hàng xóm”

Căn nhà ông Cảnh liền kề công trình đang được phá dỡ. (Ảnh: Nguyễn Tuấn)
(PLVN) - Liên quan đơn thư của ông Nguyễn Trọng Cảnh (ngụ ngách 23, ngõ 82, phố Chùa Láng, quận Đống Đa, TP Hà Nội) phản ánh nhà liền kề phá dỡ gây mất an toàn, ảnh hưởng tài sản, kết cấu nhà mình; đại diện Sở Xây dựng cho biết đã thực hiện kiểm tra, xác minh cũng như hỗ trợ UBND quận Đống Đa giải quyết theo thẩm quyền.

Lừa đảo qua mạng bị xử lý ra sao?

Lừa đảo qua mạng bị xử lý ra sao?
(PLVN) - Vừa qua, trên mạng xuất hiện nhiều người bị chiếm quyền điều khiển tài khoản Telegram, sau đó bị lừa chiếm đoạt hàng tỷ đồng. Vậy, hành vi sử dụng môi trường Internet để lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ bị xử lý như thế nào?

Tiếp vụ dấu hiệu gian dối trong một hồ sơ khai tử tại Quận 8 (TP HCM): Cần giám định chữ ký trong bộ hợp đồng chuyển nhượng tài sản

Tiếp vụ dấu hiệu gian dối trong một hồ sơ khai tử tại Quận 8 (TP HCM): Cần giám định chữ ký trong bộ hợp đồng chuyển nhượng tài sản
(PLVN) - Sau khi PLVN có bài viết “Dấu hiệu gian dối trong hồ sơ khai tử “đại gia” nổi tiếng quận 8, TP HCM”, nhiều độc giả quan tâm, thắc mắc, đặt câu hỏi “chết thực tế ngày 20 nhưng gian dối khai tử lùi ngày thành 27/12 để làm gì?”. Đây cũng chính là vấn đề mà một số người liên quan sự việc đã có đơn đề nghị cơ quan chức năng làm rõ.

Hà Nội: Thành lập Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí

Hội nghị công bố Quyết định của UBND Thành phố thành lập Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí .
(PLVN) - Ngày 20/11/2024 , UBND Thành phố quyết định ban hành Quyết định số 6037/QĐ-UBND thành lập “Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí của UBND thành phố Hà Nội” do đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố làm Trưởng Ban Chỉ đạo.

Sự việc thu hồi đất thực hiện dự án nuôi trồng thủy sản Cảnh Long (Thanh Hóa): Trả lời của UBND TX Nghi Sơn

Sự việc thu hồi đất thực hiện dự án nuôi trồng thủy sản Cảnh Long (Thanh Hóa): Trả lời của UBND TX Nghi Sơn
(PLVN) - Báo PLVN vừa nhận được Văn bản 4148/UBND-GPMB của UBND TX Nghi Sơn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa báo cáo, trả lời Báo PLVN về giải quyết đơn thư của ông Lê Ngọc Thách (ngụ tổ dân phố Nam Châu, phường Hải Châu) theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Văn bản 11186/UBND-TD ngày 2/8/2024.

Tiêu chuẩn khám sức khoẻ lái xe từ năm 2025

Ảnh minh hoạ
(PLVN) - Bộ Y tế mới ban hành Thông tư số 36 ngày 16/11/2024 quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe định kỳ đối với người hành nghề lái xe ô tô; cơ sở dữ liệu của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng.

Công trình trụ sở TAND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh): TAND tối cao cho biết 'việc lập dự toán dự án bảo đảm đúng pháp luật'

Công trình trụ sở TAND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh): TAND tối cao cho biết 'việc lập dự toán dự án bảo đảm đúng pháp luật'
(PLVN) - Liên quan đến phản ánh của bạn đọc cho rằng có dấu hiệu nâng khống hóa đơn trong việc thi công dự án xây dựng mới trụ sở làm việc TAND huyện Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh): mới đây, TAND tối cao đã có Văn bản 312/TANDTC-KHTC phản hồi Báo PLVN, cho biết, việc lập dự toán của dự án đã bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Chủ đầu tư căn cứ trên kết quả thẩm tra, thẩm định của các bên liên quan để phê duyệt dự toán, tổ chức đấu thầu. Không có dấu hiệu nâng khống giá trong việc lập dự toán xây dựng công trình.