Cụ Đ đang điều trị bệnh Alzheimer. Được nghỉ hè, bé M, cháu gái cụ hỗ trợ bố mẹ trông cụ. "Em không dám rời bà nửa bước, cứ quay đi quay lại là lại không thấy bà đâu. Rồi có lúc bà khóc, mắng nhiếc cả nhà, đổ cho mọi người ăn cắp đồ của bà", M không giấu nổi mệt mỏi kể.
Kể lại chuyện của M, Tiến sĩ Trần Thị Hà An, Trưởng phòng Điều trị người già, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, bày tỏ sự cảm thông, bệnh nhân sa sút trí tuệ ngoài các triệu chứng về suy giảm chức năng nhận thức thường đi kèm với rối loạn cảm xúc, hành vi, loạn thần. Điều này gây áp lực rất lớn cho gia đình người bệnh, đặc biệt là người trực tiếp chăm sóc mà hậu quả khiến không ít người đã rơi vào trạng thái trầm cảm.
"Những mong ước đi kèm tiếng thở dài của gia đình người bệnh lúc này thường là: Giá bố/mẹ tôi chỉ suy giảm trí nhớ thôi thì chúng tôi chăm sóc không vất vả nhiều. Đằng này cụ lẫn lắm, lúc nào cũng sợ có người làm hại mình. Đêm đến cụ không ngủ được, la hét ảnh hưởng tới cả nhà..." Tiến sĩ Hà An phản ánh, đồng thời cảnh báo. "Nguy cơ trầm cảm rất cao ở người nhà chăm sóc bệnh nhân sa sút trí tuệ".
Sa sút trí tuệ là căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi. Việc nhận ra những triệu chứng ban đầu của sa sút trí tuệ để có sự can thiệp, kiểm soát, điều trị kịp thời rất quan trong, như: suy giảm trí nhớ ngắn hạn (quên tên người hàng xóm nhưng vẫn nhận biết được họ là hàng xóm của mình), khó thực hiện các nhiệm vụ quen thuộc, gặp vấn đề với ngôn ngữ hay suy giảm khả năng phán đoán, đặt nhầm vị trí của đồ đạc, gặp khó khăn trong theo dõi công việc hoặc cuộc trò chuyện... Người bệnh được phát hiện, can thiệp điều trị trong giai đoạn này sẽ có kết quả rất tích cực.
Nếu bệnh tiến triển đến giai đoạn Alzheimer với các biểu hiện như: không nhận thức được môi trường, không có khả năng nhận diện khuôn mặt người quen, mất kiểm soát bàng quang và ruột dẫn đến đại, tiểu tiện khôn tự chủ… thì hiệu quả can thiệp rất hạn chế. Việc điều trị cũng cần có sự kết hợp nhiều biện pháp bao gồm cả hỗ trợ hành vi và sử dụng thuốc điều trị mới mang lại kết quả tốt nhất.
Việc sử dụng thuốc điều trị các triệu chứng suy giảm trí nhớ cùng các triệu chứng không thuộc nhận thức như: trầm cảm, loạn thần, kích động, rối loạn giấc ngủ… cần theo chỉ định của bác sĩ và có sự giám sát, theo dõi.
