Nhận diện hành vi đặc trưng để phòng chống tham nhũng khu vực ngoài nhà nước

Ông Nguyễn Thái Học, Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương chủ trì Hội thảo.
Ông Nguyễn Thái Học, Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương chủ trì Hội thảo.
(PLO) - Đó là nội dung được nhiều đại biểu đề cập tại Hội thảo “Kinh nghiệm quốc tế về phòng, chống tham nhũng (PCTN) trong khu vực ngoài nhà nước và một số kiến nghị cho Việt Nam” diễn ra hôm qua (27/9) do ông Nguyễn Thái Học, Phó Trưởng ban Nội chính TƯ chủ trì.

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Thái Học nêu rõ, ngày 26/12/2016, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 10-KL/TW về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (Khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, lãng phí”. Một trong những vấn đề được Bộ Chính trị nêu lên trong 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp PCTN là “Từng bước mở rộng hoạt động PCTN ra khu vực ngoài Nhà nước”.

Cùng với đó, việc mở rộng phạm vi của Dự án Luật PCTN ra khu vực ngoài Nhà nước cũng đang nhận được nhiều quan tâm từ các cá nhân, tổ chức. Thực tế cho thấy, sự phát triển của khu vực ngoài Nhà nước, sự cạnh tranh khốc liệt của cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế đang khiến các doanh nghiệp (DN) ngoài Nhà nước phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, trong đó có việc bảo đảm môi trường đầu tư kinh doanh công khai, minh bạch, liêm chính, lành mạnh.

Trong khi đó, vấn đề văn hóa và đạo đức kinh doanh chưa được chú trọng, hiện tượng tham nhũng ở khu vực ngoài Nhà nước có những ảnh hưởng nhất định đến việc bảo đảm môi trường kinh doanh liêm chính. Thực tiễn này đòi hỏi cần sớm có quy định phù hợp để PCTN hiệu quả trong khu vực ngoài Nhà nước, từ đó góp phần PCTN trong khu vực công theo đúng chủ trương, định hướng của Đảng.

Còn ông Michael Trueblood, Giám đốc phòng phát triển kinh tế và quản trị nhà nước, Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam nhấn mạnh tới tầm quan trọng của công tác PCTN, đặc biệt trong việc tăng cường trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước và khu vực ngoài Nhà nước. Ông nhận định rằng xu hướng toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, tình trạng tham nhũng có dấu hiệu gia tăng, đe dọa tới nguy cơ tăng trưởng kinh tế, xã hội của mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Do vậy, Việt Nam cần nghiên cứu hoàn thiện hệ thống pháp luật đảm bảo tính đồng bộ và phù hợp với tinh thần của Công ước của Liên Hợp quốc về PCTN (UNCAC) mà Việt Nam là quốc gia thành viên.

Hội thảo đã tập trung thảo luận về kinh nghiệm quốc tế trong PCTN khu vực ngoài Nhà nước. Theo đó, các quốc gia trên thế giới như Mỹ, Pháp, Anh, Đức… đều có cách tiếp cận đa chiều và linh hoạt đối với việc điều chỉnh tham nhũng ở khu vực tư. Các quốc gia này đều nhận thức được đây là khu vực có tính tự chủ và việc điều chỉnh bằng pháp luật phải đảm bảo sự phát triển cho khu vực này. Mức độ can thiệp điều chỉnh bằng pháp luật là can thiệp tối thiểu và khích lệ tối đa trách nhiệm của khu vực tư trong PCTN. 

Việc hoàn thiện pháp luật về PCTN của Việt Nam cần bảo đảm việc hoàn thiện pháp luật có liên quan đến PCTN ở khu vực ngoài Nhà nước theo tiếp cận điều chỉnh đa chiều, mềm dẻo. Đồng thời bảo đảm các quy định của pháp luật có liên quan được hoàn thiện theo hướng tạo cơ chế cho hoạt động PCTN của các tổ chức, DN ngoài Nhà nước được thực hiện một cách tự chủ, tự chịu trách nhiệm, chủ động và tích cực.

Theo nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Đình Quyền, điều quan trọng nhất trong việc tham khảo, học tập kinh nghiệm nước ngoài là phải chỉ rõ được hành vi đặc trưng của tham nhũng trong khu vực công và khu vực tư bởi chỉ khi nào nhận diện đúng mới có thể đề ra phương pháp phòng và chống hiệu quả.

Một điều khác biệt ở Việt Nam so với các nước khác là tham nhũng trong khu vực tư thường ít tách rời với tham nhũng trong khu vực công nên cần nghiên cứu mối liên hệ chặt chẽ giữa hai khu vực này. Từ đó, đề ra biện pháp PCTN khu vực ngoài Nhà nước phải hết sức thận trọng để không hạn chế quyền con người, đảm bảo tính tự chủ của DN vì họ được làm những gì pháp luật không cấm. 

Còn nguyên Phó Chánh án TANDTC Trần Văn Độ cho rằng tăng cường quản lý nhà nước để PCTN là cần thiết nhưng cũng cần chống nguy cơ lạm quyền, gây áp lực lên các DN, ảnh hưởng đến sự phát triển chủ động, tích cực, sáng tạo; cạnh tranh minh bạch, lành mạnh, bình đẳng của các DN. PCTN trong khu vực ngoài Nhà nước trước hết cần phải tập trung vào các biện pháp phòng ngừa, các biện pháp chống là cần thiết nhưng cần hạn chế.

Song song với đó, cần có một hệ thống pháp luật PCTN khu vực ngoài nhà nước đồng bộ với các luật như: Luật Đầu tư, Luật DN, Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự… đồng thời phải xây dựng quy định nội bộ DN, tổ chức để đảm bảo quản trị DN, kiểm soát nội bộ hiệu quả.

Tin cùng chuyên mục

Đại biểu Đỗ Thị Lan phát biểu tại phiên họp.

Cân nhắc quy định về thời hạn giấy phép khai thác khoáng sản

(PLVN) - Theo Đại biểu Quốc hội, quy định về thời hạn khai thác và gia hạn thời hạn khai thác như dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản là chưa phù hợp với chủ trương của Trung ương và Tổng Bí thư, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về cải cách hành chính, tháo gỡ vướng mắc, giảm chi phí thời gian cho doanh nghiệp và chưa phù hợp với quy định về đầu tư.

Đọc thêm

Lãng phí là lực cản sự phát triển của đất nước

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) -  Theo các đại biểu Quốc hội, nếu chúng ta chống lãng phí thành công như chống tham nhũng thời gian qua thì đất nước nhất định sẽ vững vàng bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Thủ tướng công tác tại Trung Quốc: Tiếp tục nâng tầm vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Thanh Bình.
(PLVN) -  Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, hôm nay - 5/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, dự Hội nghị Cấp cao chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị Cấp cao hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 và làm việc tại Trung Quốc đến ngày 8/11 theo lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường.

Sửa đổi Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: Tạo điều kiện để sĩ quan phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự án Luật. (Ảnh: qdnd.vn)
(PLVN) -  Việc sửa đổi Luật Sĩ quan (LSQ) Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, đặc biệt là tăng tuổi công tác, góp phần hoàn thiện chế độ chính sách với SQ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện để SQ phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống.

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -   Ngày 4/11, tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội, các Đại biểu đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong công tác xây dựng thể chế thời gian qua; đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'
(PLVN) - Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn, doanh nghiệp có hoài bão lớn và khát vọng phát triển, trở thành hình mẫu của tinh thần doanh nghiệp, kinh doanh liêm chính, nhân văn và có trách nhiệm. Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác thông tin truyền thông; bảo vệ bản quyền, giá trị thương hiệu...

Cần các biện pháp mạnh mẽ ứng phó với thiên tai

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Chiều 4/11, tại phiên thảo luận ở hội trường của Quốc hội về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025…, một số ý kiến đại biểu đề cập đến những hậu quả nặng nề do thiên tai thời gian qua và đề nghị cần có các giải pháp mạnh mẽ để ứng phó.

Đại biểu Quốc hội đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng văn bản pháp luật

Quang cảnh phiên họp.
(PLVN) - Để hạn chế tối đa tình trạng ban hành các thủ tục hành chính rồi lại rà soát để cắt giảm, Đại biểu Quốc hội cho rằng, giải pháp hiệu quả nhất là cần tập trung rà soát ngay từ khâu xây dựng ban hành quy phạm pháp luật, trong đó cần đặc biệt chú trọng vào việc xin ý kiến của các tầng lớp Nhân dân, các cơ quan, tổ chức vào các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và tổng hợp ý kiến góp ý.

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên: Cần rà soát, đánh giá thêm về tính hiệu quả

Đại biểu Phạm Thị Kiều – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -  Tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) vừa qua, một số đại biểu đề nghị rà soát, đánh giá thêm về chi phí bỏ ra và tính hiệu quả xã hội của việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên để có quy định cho phù hợp.

Để pháp luật là 'điểm tựa' cho phát triển

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội sẽ thảo luận, thông qua nhiều dự án luật. (Ảnh: Quochoi.vn).
(PLVN) - Nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng, những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật là hoàn toàn đúng đắn, là “điểm mốc” rất quan trọng, định hướng thay đổi cơ bản công tác xây dựng pháp luật trong thời gian tới; bảo đảm các văn bản luật khi được ban hành vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, vừa giúp khơi thông nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc
Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5 đến ngày 8/11/2024.