Nghi ngại pháp lý của ACV và nhà ga T3 Tân Sơn Nhất

Quy hoạch sân bay Tân Sơn Nhất giai đoạn 2020 và tầm nhìn đến 2030. Ảnh VNN
Quy hoạch sân bay Tân Sơn Nhất giai đoạn 2020 và tầm nhìn đến 2030. Ảnh VNN
(PLVN) - Thủ tướng yêu cầu xã hội hóa đầu tư hạ tầng hàng không nhưng ACV tiếp tục được ưu ái đề nghị chỉ định chủ đầu tư dự án nhà ga T3 Tân Sơn nhất. Thủ tướng duyệt công suất nhà ga Tân Sơn Nhất 45 triệu khách/năm nhưng sau đó Bộ GT – VT nâng lên 50 triệu khách. Tổng vốn đầu tư do ACV đề xuất cũng cao bất thường.

Lại tăng độc quyền cho ACV

Trong khi Quốc hội vừa từ chối chỉ định cụ thể Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam (ACV) làm chủ đầu tư sân bay quốc tế Long Thành thì Bộ GT – VT và Bộ KH – ĐT lại vừa kiến nghị Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư nhà ga T3 Tân Sơn Nhất (nhà ga T3) và giao cho ACV làm chủ đầu tư.

ACV đang độc quyền quản lý, khai thác 21/22 sân bay ở nước ta và gần đây, sân bay càng quá tải thì ACV càng lãi lớn. Thủ tướng đã nhiều lần chỉ đạo phải xã hội hóa đầu tư hạ tầng hàng không.

Tại quyết định số 236 ngày 23/2/2018 về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phát triển giao thông vận tải hàng không đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030, Thủ tướng đã chỉ rõ: “Huy động tối đa mọi nguồn lực của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng hàng không; đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong việc đầu tư, quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng hàng không và cung cấp dịch vụ hàng không”.  

Tuy nhiên, dự án nhà ga T3 có vốn đầu tư gần 11.000 tỷ đồng, AVC tiếp tục được chọn. Điều bất thường là ngay từ khâu chuẩn bị lập dự án đầu tư, mọi công tác chuẩn bị đều nhắm đến việc giao ACV làm chủ đầu tư. Vì vậy, không có bài thầu nào được đưa ra để các nhà đầu tư khác đấu thầu cạnh tranh với ACV.

Theo luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Công ty luật BASICO, thành viên Tổ công tác thi hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, “về mặt pháp lý thì đây là điều rất bất thường vì được chuẩn bị trong một thời gian khá dài, nhưng dường như mọi thứ đều được dồn cho duy nhất ACV. Trong khi theo Luật Đấu thầu và Luật Đầu tư, với một dự án đầu tư như vậy, lẽ tất nhiên là phải đấu thầu để tăng sự minh bạch, giảm chi phí đầu tư, nâng cao chất lượng, hiệu quả dự án. Chỉ định thầu chỉ đặt ra trong trường hợp cấp bạch đặc biệt mà gần như không còn lựa chọn nào khác.

Thế nhưng, tại nhà ga T3, các nhà đầu tư khác tiếp tục bị loại bỏ thẳng thừng bởi ý chí khăng khăng phải giao ACV làm chủ đầu tư dự án này. Trong khi, hậu quả của sự độc quyền và kém hiệu quả trong việc sử dụng vốn, tài sản nhà nước đã có rất nhiều bài học nhãn tiền.

Hơn nữa, việc chỉ định ACV làm chủ đầu tư Nhà ga T3 là đi ngược lại chủ trương của Đảng, Nhà nước và tinh thần của Luật Đầu tư công cũng như Luật Đấu thầu. Điều đáng lo ngại nhất là ACV sẽ phải đối mặt với một thách thức có thể thấy trước gần như không thể vượt qua. Đó là vấn đề vướng mắc cố hữu về thủ tục, thẩm quyền trong quá trình triển khai những công trình lớn và phức tạp đối với một doanh nghiệp 95% vốn Nhà nước”.

Vượt công suất 5 triệu khách so với quyết định của Thủ tướng

Báo cáo kết quả thẩm định chủ trương đầu tư nhà ga T3 do Bộ trưởng KH – ĐT Nguyễn Chí Dũng ký trình Thủ tướng đã dẫn ra Quyết định phê duyệt quy hoạch của Thủ tướng và Bộ trưởng GT – VT.

Tuy Bộ KH –ĐT không đánh giá, nêu quan điểm cụ thể về 2 Quyết định này nhưng qua tìm hiểu cụ thể thì tại Quyết định số 236 ngày 23/2/2018 của Thủ tướng, sân bay Tân Sơn Nhất có công suất là 45 triệu khách/năm.

Thế nhưng ngày 31/8/2018, Bộ trưởng Bộ GT - VT ra Quyết định số 1942 quy hoạch sân bay Tân Sơn Nhất là 50 triệu khách/năm, vượt 5 triệu khách/năm so với công suất Thủ tướng đã ký duyệt.

Cụ thể, theo quyết định 1942 của Bộ trưởng GT - VT, nhà ga T1, T2 hiện có công suất 28 triệu khách/năm và đầu tư nâng lên 30 triệu khách/năm; nhà ga T3 có công suất 20 triệu khách/năm. Theo Luật sư Đức, đây là cách làm tùy tiện, không chấp hành nghiêm Quyết định củaThủ tướng mới ban hành trước đó có nửa năm.  

Bên cạnh đó, theo Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua, đến 2025, giai đoạn 1 sân bay Long Thành (có vốn đầu tư trên 110.000 tỷ đồng, công suất 25 triệu khách/năm), theo kế hoạch cũng sẽ hoàn thành cùng thời điểm với nhà ga T3. Việc Bộ GT – VT nâng công suất sân bay Tân Sơn Nhất sẽ làm ảnh hưởng đến hiệu quả của 2 sân bay này.

Chưa đủ cơ sở về quy mô dự án 

Quy mô dự án nhà ga T3 cũng có vấn đề. Theo hồ sơ dự án được ACV giải trình, quy mô dự án nhà ga T3 có 9 hạng mục chính, trong đó nhà ga 3 tầng có diện tích 110.000m2. Tuy nhiên, theo Bộ KH – ĐT, đề xuất diện tích sàn nhà ga T3 của ACV được xác định trên cơ sở áp dụng mức cao nhất của tiêu chuẩn Việt Nam (16 m2/hành khách).

Ngoài ra, việc đề xuất quy mô hạng mục nhà để xe và khu dịch vụ hàng không 13 tầng, diện tích 130.000 m2 và các hạng mục khác mới chỉ dựa vào quy hoạch tại Quyết định số 1942/2018 của Bộ GT – VT mà chưa có phân tích cơ sở lưa chọn quy mô hợp lý với nhu cầu sử dụng. Vì vậy, Bộ KH – ĐT đề nghị ACV rà soát, phân tích kỹ về cơ sở lựa chọn quy mô các hạng mục nhằm phù hợp với thực tế, tránh lãng phí.

Trước đó, tại dự án này, chỉ thông qua báo cáo của ACV, Bộ KH – ĐT đã chỉ ra bất hợp lý về tổng vốn đầu tư dự án do ACV đưa ra là 11.430 tỷ đồng. Ngay sau đó, ACV đã giảm 440 tỷ đồng, xuống còn 10.990 tỷ đồng! Hiện nay, Bộ KH – ĐT đang yêu cầu ACV tiếp tục rà soát, tính toán lại tổng mức đầu tư này.

Tương tự, nhà ga T3 là dự án bắt buộc phải lập và phải được Bộ TN – MT duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường nhưng đến thời điểm trình phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án này chưa hoàn thiện pháp lý về báo cáo đánh giá tác động môi trường.  

Theo chỉ đạo của Chính phủ hồi tháng 8, Bộ GT – VT phải khởi công nhà ga T3 chậm nhất 31/12/2019. Thế nhưng, đến nay, ACV và T3 vẫn chưa được phê duyệt và còn bộn bề quan ngại.

"Những dự án chỉ định thầu thường gây nhiều nghi ngại, dự án lớn như nhà ga T3 chỉ định ACV làm chủ đầu tư vào giai đoạn cuối nhiệm kỳ như hiện nay càng nhạy cảm và có lý để quan ngại. Nếu không sau này xảy ra vấn đề gì thì ai chịu trách nhiệm, mà có chịu trách nhiệm thì cũng khó khắc phục được hậu quả. Nhiều cử tri cũng nêu băn khoăn này với tôi. Không có lý do gì để chỉ giao ACV làm nhà ga T3. Nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là các tập đoàn kinh tế tư nhân lớn hoàn toàn có thể đấu thầu sòng phẳng với ACV. Không nên để ACV độc quyền đầu tư, khai thác, kinh doanh cảng hàng không như hiện nay."

Lưu Bình Nhưỡng, Phó trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội

Đọc thêm

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Tiềm năng huy động vốn tư nhân cho phát triển xanh

Quản lý nước là một trong những dự án được ưu tiên cho vay để bảo vệ môi trường. (Ảnh minh họa/Vneconomy)
(PLVN) - Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu xanh để cho vay các dự án thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường và dự án mang lại lợi ích về môi trường. Điều này cho thấy nhu cầu về trái phiếu xanh là rất lớn và là tín hiệu tích cực về tiềm năng trong việc huy động dòng vốn từ khối tư nhân cho quá trình chuyển đổi hướng đến phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.