Gấp rút khắc phục tàu cá “3 không”
Dự kiến trong tháng 11 này, Đoàn Thanh tra của EC sẽ đến nước ta kiểm tra chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU). Thời gian càng đến gần, các tỉnh, thành miền Trung như Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi nỗ lực khắc phục các bất cập còn tồn đọng. Trong đó, vấn đề tàu cá không đăng ký, đăng kiểm, cấp phép (tàu cá “3 không”) được chú trọng.
Theo thống kê của ngành thủy sản Đà Nẵng, toàn thành phố có 437 tàu cá “3 không”. Địa phương đã tổ chức kiểm tra thực tế hiện trạng hoạt động, làm việc trực tiếp với từng chủ tàu, phân loại từng nhóm trường hợp để xử lý.
Cụ thể, đưa ra khỏi danh sách 281 tàu; hỗ trợ hướng dẫn thủ tục cấp giấy phép khai thác thủy sản (GPKTTS) cho 93 tàu, cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật cho 19 tàu để bảo đảm khai thác theo quy định. Riêng đối với các tàu cá chưa đủ điều kiện để cấp các loại giấy tờ trên thì thực hiện lập danh sách theo dõi từng trường hợp cụ thể, nắm rõ thực trạng, vị trí neo đậu, yêu cầu chủ tàu không đưa tàu đi hoạt động khai thác thủy sản khi chưa đầy đủ giấy tờ và không để ngư cụ, thiết bị, dụng cụ khai thác trên tàu…
Tương tự, tỉnh Quảng Nam cũng rốt ráo giải quyết dứt điểm tình trạng tàu cá “3 không”. Đến nay, ngành thủy sản đã tham mưu UBND tỉnh công bố 3 lần danh sách các trường hợp tàu cá không đủ tiêu chuẩn. Hiện ngành đang tổng hợp bổ sung lần thứ 4 với khoảng 83 tàu cá để trình tỉnh công bố lần cuối, qua đó quyết tâm “xóa sổ” tàu cá “3 không”.
Theo ông Nguyễn Văn Long, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Nam, trong danh sách trên có 71 tàu chưa được giải quyết. Trong đó, nhóm tàu thứ nhất (có chiều dài từ 6m đến dưới 12m) là 50 chiếc, nhóm tàu thứ 2 (có chiều dài từ 12m đến dưới 15m) là 21 chiếc. Đối với nhóm tàu thứ nhất, các địa phương sẽ giải quyết xong vào cuối tháng 10, trước thời điểm Đoàn công tác của EC sang Việt Nam.
Cái khó là giải quyết nhóm tàu thứ 2. Đơn vị đã cử cán bộ trực tiếp xuống các địa phương hướng dẫn ngư dân giải quyết tàu cá “3 không”. Ngành cũng đã liên hệ các cơ sở đăng kiểm để hướng dẫn, hỗ trợ ngư dân thực hiện hồ sơ thiết kế, kiểm định máy thủy... Hiện nay, các chủ tàu cá đang chờ thiết kế nên chưa thực hiện xong đăng kiểm, cấp đăng ký, giấy phép. Việc này kỳ vọng sẽ giải quyết xong vào tuần đầu tháng 11.
Tại Quảng Ngãi, tháng 6/2024, tỉnh này công bố danh sách 1.087 tàu cá của ngư dân không đủ điều kiện đăng ký theo Thông tư số 23 của Bộ NN&PTNT. Đến hơn giữa tháng 10, Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Ngãi đã kiểm tra thực tế đối với 903/1.087 tàu cá “3 không”, qua đó, hướng dẫn ngư dân thực hiện thủ tục và cấp giấy chứng nhận đăng ký đối với 469/903 tàu cá, cấp GPKTTS cho 435/469 tàu cá.
Xử lý dứt điểm các vấn đề tồn tại
Song song với việc xóa tàu cá “3 không”, công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập cảng, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng, cấp giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác, cấp GPKTTS phục vụ truy xuất nguồn gốc thủy sản được các địa phương miền Trung cũng triển khai thực hiện đồng bộ, bảo đảm theo quy định.
Tại Quảng Nam, nguy cơ tàu cá tỉnh này vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài và bị bắt giữ rất cao. Sản lượng hải sản bốc dỡ qua các bến cá trên địa bàn tỉnh cũng chưa được kiểm soát.
Tình trạng trên cũng diễn ra ở Quảng Ngãi khi ngư dân không đưa tàu về cảng chỉ định để bốc dỡ hải sản mà vào 24 bến cá tư nhân, truyền thống, bãi ngang ven biển để bán cho chủ vựa.
Để khắc phục các tồn tại, hạn chế về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, Sở NN&PTNT hai tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi đã thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra trực tiếp các địa phương, các cảng cá và cảng neo trú tàu thuyền trong tỉnh.
Đại tá Phan Văn Thí, Phó Chỉ huy trưởng kiêm Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam cho biết, ngành chức năng kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá ở các trạm biên phòng tuyến biển; tuyệt đối không cho tàu cá vượt trạm đi biển, không cho xuất bến đối với tàu cá không bảo đảm quy định.
Đơn vị cũng thường xuyên tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển, xử phạt nghiêm hành vi khai thác IUU của ngư dân; phối hợp với Công an tỉnh nắm tình hình, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các chủ tàu, thuyền trưởng, các tổ chức, cá nhân đưa tàu cá và ngư dân Quảng Nam sang vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép…
