Sống trong sợ hãi
Theo các hộ dân sinh sống nơi đây cho biết, tháng 7 năm 2015 Công ty TNHH MTV Thăng Long đưa nhiều máy móc, thiết bị vào khai thác than tại vỉa 15 thuộc Khe Chàm 1 và đổ thải đất đá với chiều cao từ 30 – 70m sát với vườn của một số hộ dân. Nghịch lý ở chỗ, trước kia chính công ty này đã tiến hành hoàn nguyên môi trường trên địa phận này.
Ngoài ra, việc xả thải của đơn vị này cũng “có vấn đề”. Minh chứng là, khoảng cách tính từ chân bãi thải đến nhà nhiều hộ dân chỉ xa chưa đầy 50m và không hề có các biện pháp bảo đảm an toàn. Hộ gia đình ông Hoàng Ngọc Chi có nhà nằm liền kề ngay sát chân bãi thải bức xúc:
“Hễ mưa là đất đá trên bãi thải chảy xuống sát nhà, phải kè chắn để tránh nước mưa xối xuống nhưng không chắc bức tường chắn chịu được sức nước cùng đất đá trên bãi thải. Năm ngoái trận mưa lớn, cống ở chân bãi hoàn nguyên đã vỡ khiến đất đá trên khu vực thăm dò than ập xuống khu vực dân bên dưới. Con kênh thoát nước duy nhất của tổ ra sông Mông Dương cũng vì thế mà bị đất đá bồi lấp gần hết. Mỗi tầng bãi không hề có đê và rãnh thoát nước, mưa to không ai giám chắc sẽ an toàn”.
Chưa hết, hiện đơn vị này còn thường xuyên tiến hành khoan, nổ mìn theo kiểu “đánh úp”. Nói cách khác, họ không có thời gian nổ mìn nhất định và cũng không có kế hoạch thông báo trước để đảm bảo cho người dân tránh né, gây tâm lý hoang mang, lo sợ cho khu dân cư.
 |
Đi không được mà ở cũng không xong
Được biết, các hộ dân khu vực này chủ yếu sinh sống bằng nghề trồng cây ăn quả. Ông Vũ Quang Mỳ, người có 20 năm trồng cam ở đây cho hay: “Trước kia nguồn nước tưới không bị ô nhiễm, từ ngày mà đổ bãi thải thì nước có dấu hiệu ô nhiễm, dân trong vùng gọi là nước axít chảy từ trên bãi thải than ra. Mùa đông, nước đóng thành từng lớp váng dày nổi trên bề mặt, không ai dám bơm lên để tưới cho cây. Nước giếng ở đây thì có mùi rất tanh, hễ bơm lên là lại chuyển màu vàng”.
Để giảm thiểu độc tố có trong nước, ông Mỳ cùng các hộ dân khác phải xây dựng các bể lọc. Nước bơm sẽ lọc qua nhiều lớp, sau đó mới tưới cho cây.
Bên cạnh vấn đề liên quan đến khu vực bãi thải của đơn vị TNHH MTV Thăng Long thì người dân sống trong khu vực cũng khá băn khoăn với các quyết định của phường Mông Dương về việc nghiêm cấm các hoạt động xây dựng, cơi nới, kè chắn trên địa bàn.
Cụ thể phường Mông Dương có thông báo cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở ở các khu phố giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất đai, không được phép xây dựng, cơi nới, san gạt, trồng cây… nếu cố tình làm sẽ bị xử lý.
Búc xúc về quyết định của phường, chị Nguyễn Thị Hợi cho biết: “Không ai giám kè chắn hay xây dựng gì trên chính mảnh đất của nhà mình nếu làm thì phường sẽ xử lý. Mỗi một trận mưa, đất đá trên bãi theo nước trôi xuống nhà dân, nếu không xây tường bao thì rất nguy hiểm”.
Đem những băn khoăn của người dân tới chính quyền địa phương, phó chủ tịch phường Mông Dương ông Phạm Ngọc Lự cho biết: “Bà con lo một, lãnh đạo địa phương lo mười. Mưa là đều cắt cử người vào đó theo dõi nếu có vấn đề gì kịp thời báo cáo đưa ra phương án cụ thể. Đến giờ phút này cơ bản vẫn an toàn”.
Liên quan đến độ an toàn của bãi hoàn nguyên, cùng việc thông báo quyết định nghiêm cấm hoạt động cải tạo, cơi nới, kè chắn trên địa bàn tổ 9 khu 6, ông Lự cho biết thêm: “Đảm bảo trận mưa to nhất cũng không có gì xảy ra, chắc chắn sẽ không có vấn đề gì. Tất cả các hoạt động kè chắn, cơi nới khi chưa được phép của địa phương là không được phép. Nếu làm như vậy là mang tính chuộc lợi, còn bãi thải sát nhà dân là tất cả người ta tự làm đến gần chân bãi thôi”.
Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Cẩm Phả, ông Hoàng Văn Bốn cho biết: “Hiện tại Công ty TNHH MTV Thăng Long vẫn chưa hoàn thành xong việc hoàn nguyên môi trường theo đề án được giao tại địa bàn tổ 9, khu 6, phường Mông Dương và vẫn đang tiến hành hoàn nguyên. Phương án hoàn nguyên đều có quy định theo tọa độ, ranh giới cụ thể. Khu vực hoàn nguyên bao giờ cũng ảnh hưởng tới môi trường, nhất là các bãi thải tác động đến cuộc sống người dân”.
Trong khi cấp quản lý chưa có các biện pháp xử lý cụ thể thì các hộ dân sống quanh khu vực chân bãi thải của công ty TNHH MTV Thăng Long vẫn chung một nỗi lo bởi ai dám chắc việc hoàn nguyên đã đảm bảo, liệu mùa mưa bãi thải có an toàn?.
