Không nên khống chế thời hạn của giấy xác nhận tình trạng hôn nhân trong quá khứ?

(PLVN) -Nếu tình trạng hôn nhân được yêu cầu xác định trong khoảng thời gian trong quá khứ thì không nhất thiết phải quy định khống chế về thời gian có giá trị của Giấy này.

Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân là một loại giấy tờ được cấp để xác định tình trạng hôn nhân của người có yêu cầu theo quy định của pháp luật. Hiện nay, việc cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân là một thủ tục hành chính được thực hiện tại UBND cấp xã. Nội dung xác nhận tình trạng hôn nhân sẽ là “chưa kết hôn với ai”, hoặc “đã có vợ/chồng, hoặc “đã ly hôn” … Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân sau khi được cấp sẽ được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau như: để kết hôn với người khác, hoặc để xác định tài sản chung, tài sản riêng của cá nhân hoặc mục đích khác. 

Ý nghĩa và mục đích chính của việc xác nhận tình trạng hôn nhân là nhằm chứng minh tình trạng hôn nhân của một người tại một khoảng thời gian nhất định, có thể là một khoảng thời gian trong quá khứ, hoặc khoảng thời gian từ thời điểm trong quá khứ đến thời điểm hiện tại (thời điểm đề nghị cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân).

Như vậy, sẽ có 2 khoảng thời gian được xem xét xác định tình trạng hôn nhân, gồm: thứ nhất, là khoảng thời gian trong quá khứ; thứ hai, là khoảng thời gian từ thời điểm trong quá khứ đến thời điểm hiện tại. Tuy nhiên về thời hạn mà Giấy này có giá trị sử dụng thì chỉ có “một”. 

Cụ thể, theo quy định tại Điều 23 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP của Chính phủ thì “Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp”. Theo quan điểm của chúng tôi, quy định này là hợp lý và cần thiết đối với trường hợp thứ hai là cần chứng minh tình trạng hôn nhân tại thời điểm yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân. Quy định này nhằm ngăn cản việc sử dụng Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân với mục đích đăng ký kết hôn xảy ra sau 6 tháng kể từ ngày cấp, vì vào thời điểm này tình trạng hôn nhân của người được cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân có thể thay đổi, không còn đúng với thời điểm được cấp Giấy trước đó.

Ví dụ: Anh A có yêu cầu cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để kết hôn với chị B. A được cấp Giấy này vào ngày 01/01/2019, được xác định là “chưa kết hôn với ai”. Tuy nhiên, đến ngày 01/8/2019 anh A mới làm thủ tục đăng ký kết hôn với chị B. Trong trường hợp này, anh A không thể sử dụng Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được cấp vào ngày 01/01/2019 để làm thủ tục đăng ký kết hôn, vì đơn giản là tình trạng hôn nhân của anh A có thể đã thay đổi, Giấy này sẽ không còn giá trị sử dụng, nên theo quy định của pháp luật, anh A phải tiến hành xác định lại tình trạng hôn nhân của mình.

Thế nhưng, đối với các trường hợp thứ nhất là yêu cầu xác định tình trạng hôn nhân trong khoảng thời gian cố định đã xảy ra và được xác định rõ trong quá khứ thì tình trạng hôn nhân của người được cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân không thay đổi. Do đó, trong trường hợp này, nếu vẫn quy định bắt buộc phải làm thủ tục cấp lại Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân sau 6 tháng là không hợp lý, gây phiền hà và lãng phí thời gian, chi phí cho người có yêu cầu thực hiện thủ tục hành chính.

Ví dụ: Anh A sinh năm 1980. Ngày 01/01/2019, anh A có nhu cầu xác nhận tình trạng hôn nhân từ thời điểm anh A đủ 20 tuổi (năm 2000) cho đến ngày anh A nhận chuyển nhượng một lô đất vào năm 2015 (mục đích để chứng minh lô đất này là tài sản riêng của anh A, vì tại thời điểm nhận chuyển nhượng đất anh A chưa kết hôn). Mặc dù tại thời điểm đề nghị cấp Giấy này, anh A đã kết hôn, nhưng anh A vẫn được UBND phường X xác nhận “chưa đăng ký kết hôn với ai” trong khoảng thời gian từ năm anh A 20 tuổi đến năm 2015. 

Theo quy định hiện hành thì Giấy này chỉ có giá trị trong 6 tháng kể từ ngày cấp, tức là kể từ 01/07/2019, Giấy này không còn giá trị và nếu anh A muốn tiếp tục giao dịch lô đất này thì phải đi làm thủ tục cấp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khác. Trong trường hợp này cho dù có cấp lại giấy khác thì một điều chắc chắn là trong khoảng thời gian từ năm anh A 20 tuổi đến năm 2015, tình trạng hôn nhân của anh A cũng không thay đổi, vẫn sẽ được xác định là “chưa đăng ký kết hôn với ai”. 

Như vậy, đối với trường hợp nêu trên, nếu thực hiện lại thủ tục này sẽ gây lãng phí về thời gian, chi phí thực hiện; đồng thời làm mất thời gian giải quyết của cơ quan hành chính nhà nước. Tất cả những “hao tổn” này đều đi ngược lại mục tiêu “loại bỏ các thủ tục hành chính phiền hà, không cần thiết; cắt giảm chi phí tuân thủ hành chính” đã được xác định rõ trong các chủ trương cải cách hành chính hiện nay của Nhà nước ta.

Từ những phân tích trên, chúng tôi cho rằng cơ quan có thẩm quyền cần có biện pháp sửa đổi lại quy định tại Điều 23, Nghị định số 23/2015/NĐ-CP của Chính phủ theo hướng quy định “Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp. Trường hợp việc xác nhận tình trạng hôn nhân được thực hiện trong khoảng thời gian cố định trong quá khứ, trước thời điểm cấp Giấy này thì không xác định thời hạn sử dụng”cho phù hợp. Có nghĩa là chúng ta chỉ xác định “Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp” đối với trường hợp yêu cầu xác định tình trạng hôn nhân đến thời điểm cấp Giấy. Ngược lại, nếu tình trạng hôn nhân được yêu cầu xác định trong khoảng thời gian trong quá khứ thì không nhất thiết phải quy định khống chế về thời gian có giá trị của Giấy này vì tình trạng hôn nhân chắc chắn không thể thay đổi. Thiết nghĩ, nội dung trao đổi, đề xuất trên đây có thể sử dụng làm một phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực hành chính Tư pháp hiện nay. 

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Tin cùng chuyên mục

PGS.TS Trịnh Thị Ngọc - Chuyên gia Truyền nhiễm, Hệ thống Y tế MEDLATEC

PGS.TS Trịnh Thị Ngọc: Người gieo mầm sống cho những bệnh nhân truyền nhiễm

(PLVN) -  Dành trọn thanh xuân cống hiến cho y học, PGS.TS Trịnh Thị Ngọc vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách để trở thành một trong những chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực truyền nhiễm tại Việt Nam. Trong suốt hơn 40 năm qua, những đóng góp của bà đã cứu sống biết bao bệnh nhân, đồng thời truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ y bác sĩ.

Đọc thêm

Chuyện về vị chuyên gia từ tâm và góc nhìn đa diện nghề Y thời hiện đại

PGS.TS Nguyễn Quốc Dũng
(PLVN) - “Đêm mùa đông rét như cắt da, cắt thịt, cả gia đình nhận tin báo bố mắc ung thư gan. Lưỡi hái tử thần suýt cướp đi mạng sống của người đàn ông trụ cột trong gia đình, nhưng nhờ sự tận tình của PGS.TS Nguyễn Quốc Dũng cùng đội ngũ y bác sĩ mà bố tôi được cứu sống. Tôi thầm biết ơn và suy nghĩ về vị chuyên gia ấy thật nhiều”.

Cơ chế vượt trội nào cho các Trung tâm tài chính ở Việt Nam?

Đà Nẵng sẽ trở thành 1 trong 2 Trung tâm tài chính của Việt Nam.
(PLVN) - Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc xây dựng và phát triển các Trung tâm tài chính (TTTC) tại Việt Nam đang trở thành mục tiêu chiến lược nhằm nâng cao vị thế quốc gia, thu hút dòng vốn đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Để đạt được mục tiêu này, việc xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội là một trong những yêu cầu quan trọng cho hoạt động của TTTC.

Kinh nghiệm quốc tế: Xây dựng chính sách đa số đều xuất phát từ Chính phủ

Tòa nhà lập pháp Ontario tại trung tâm Toronto Canada. (Ảnh minh họa: ofa.on.ca)
(PLVN) -  Một trong những đổi mới đáng chú ý tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua ngày 19/2/2025 là Luật đã quy định về xây dựng chính sách. Tham khảo quy trình chính sách của các nước trên thế giới sẽ là kinh nghiệm tốt để chúng ta thực hiện có hiệu quả quy định mới này của Luật Ban hành VBQPPL năm 2025.

Các cơ quan xây dựng, ban hành văn bản pháp luật phải chịu trách nhiệm đến cùng theo đúng chức năng, nhiệm vụ

Ông Ngô Trung Thành, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho biết, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) đã có những đổi mới rất mạnh mẽ. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Xây dựng và hoàn thiện thể chế là 1 trong 3 đột phá chiến lược được xác định trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, là khâu “đột phá của đột phá”. Để thể chế hóa chủ trương của Đảng và đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV đã xem xét thông qua Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) (sửa đổi) với những điểm mới rất mạnh mẽ. Trong đó, có đổi mới hết sức quan trọng về quy trình xây dựng và ban hành VBQPPL nhằm đẩy nhanh tiến độ ban hành luật, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

"Cần nghiên cứu sửa Hiến pháp"

Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thị Kim Thoa: “Cần nghiên cứu bổ sung nguyên tắc hiến định để khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm”.
(PLVN) - Trên cơ sở thay đổi tư duy về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo hướng bảo đảm yêu cầu quản lý và khuyến khích đổi mới sáng tạo, TS Nguyễn Thị Kim Thoa, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp đề xuất nghiên cứu bổ sung vào Hiến pháp quy định nguyên tắc “lập pháp phải hợp hiến; hành pháp, tư pháp phải trên cơ sở pháp luật và tính công bằng của pháp luật” nhằm khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung của đất nước, vì lợi ích cộng đồng.

Đoàn Luật sư Hà Nội phối hợp tuyên truyền Luật Thủ đô năm 2024

Cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Vừa qua, Đoàn Luật sư TP Hà Nội phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam huyện Thanh Trì, UBND xã Tứ Hiệp, UBND xã Tân Triều tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến những nội dung cơ bản, những điểm mới của Luật Thủ đô năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành tới cán bộ và nhân dân trên địa bàn xã Tứ Hiệp và xã Tân Triều.

Các trung tâm tài chính tại Việt Nam: Xây dựng các cơ chế, chính sách vượt trội nhưng phải có kiểm soát

Nhiều việc phải làm để TP.HCM có thể trở thành trung tâm tài chính quốc tế (Ảnh minh hoạ)
(PLVN) -  Yêu cầu trên được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh khi chủ trì cuộc họp với lãnh đạo một số Bộ, ngành chức năng về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập và hoạt động của trung tâm tài chính tại Việt Nam (Nghị quyết), diễn ra chiều 21/2 tại Hà Nội.