Khi đại dịch Covid-19 buộc người tiêu dùng (NTD) trên khắp thế giới phải ở nhà, hầu như mọi thứ từ rau củ quả cho tới vật dụng làm vườn, đều được mua sắm trực tuyến.
Đối với các cửa hàng bán lẻ, nhà hàng và doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ, khả năng bán hàng trực tuyến đã trở thành sợi dây cứu sinh khi hoạt động tiêu dùng trực tiếp bị gián đoạn.
Theo báo cáo "Mastercard Recovery Insights: Commerce E-volution", khoảng 20-30% khối lượng chuyển dịch sang thương mại số toàn cầu liên quan tới Covid được kỳ vọng sẽ giữ nguyên.
Báo cáo này dựa trên số liệu về hoạt động bán hàng tổng hợp và ẩn danh từ mạng lưới của Mastercard và phân tích độc quyền của Viện Kinh tế Mastercard. Báo cáo đi sâu phân tích ý nghĩa của sự chuyển dịch này theo từng quốc gia và ngành nghề, đối với hàng hóa và dịch vụ, trong phạm vi từng nước và xuyên biên giới.
Ông Bricklin Dwyer, Nhà kinh tế trưởng tại Mastercard kiêm Viện trưởng Viện Kinh tế Mastercard, cho biết: “Dù bị mắc kẹt ở nhà, NTD vẫn có thể tiêu tiền ở bất cứ đâu nhờ TMĐT. Điều này mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Các quốc gia và công ty đặt ưu tiên cho lĩnh vực số sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành quả. Phân tích của chúng tôi cho thấy ngay cả những doanh nghiệp nhỏ nhất cũng nhận ra lợi ích khi chuyển sang nền tảng kỹ thuật số”.
Mặc dù quá trình chuyển đổi số không diễn ra rộng khắp hay nhất quán do những cách biệt về địa lý, điều kiện kinh tế và hộ gia đình, báo cáo vẫn ghi nhận một vài xu hướng bao quát chính:
Thứ nhất, nhóm tiên phong về kỹ thuật số phát triển mạnh mẽ. Theo đó, các nền kinh tế như Anh và Hoa Kỳ được số hoá nhiều hơn trước khủng hoảng, thì giờ đây được hưởng lợi nhiều hơn trước làn sóng dịch chuyển sang thương mại số trong nước, và lợi ích ấy bền vững hơn so với các nước có ít thị phần TMĐT hơn trước khủng hoảng, như Argentina hay Mexico. Châu Á – Thái Bình Dương, Bắc Mỹ và châu Âu là những khu vực có sự thúc đẩy triển khai TMĐT mạnh mẽ nhất.
Thứ hai, lợi ích bền vững từ kỹ thuật số cho các cửa hàng bán đồ thiết yếu và giảm giá. Cụ thể, lĩnh vực bán lẻ đồ thiết yếu, vốn có tỷ trọng số nhỏ nhất trước khủng hoảng, thì nay lại nhận được nhiều lợi ích nhất khi NTD chuyển sang thương mại số. Với việc hình thành thói quen tiêu dùng mới và nền tảng người dùng trước đại dịch còn thấp, chúng tôi dự kiến 70-80% lượng khách chuyển sang mua sắm nhu yếu phẩm qua TMĐT sẽ vẫn lựa chọn hình thức này.
Thứ ba, TMĐT quốc tế tăng trưởng 25-30% trong đại dịch. TMĐT quốc tế tăng cả về quy mô doanh số lẫn số lượng quốc gia có đơn đặt hàng. Với vô vàn lựa chọn dễ dàng, tính đến tháng 2/2021, chi tiêu TMĐT quốc tế đã tăng khoảng 25-30% so với tháng 3/2020.
Thứ tư, NTD gia tăng sử dụng TMĐT, số các cửa hàng trực tuyến mà họ mua sắm tăng 30%. Phân tích của Mastercard cho thấy NTD trên toàn cầu mua sắm từ số lượng trang web và cửa hàng trực tuyến nhiều hơn trước, phản ánh sự gia tăng về lựa chọn tiêu dùng. Số lượng cửa hàng trực tuyến mà người dân các nước như Ý và Ả Rập Xê-út mua hàng trung bình tăng 33%, theo sau là Nga và Anh.
Thứ năm, tăng tốc chuyển sang thanh toán điện tử ở Hoa Kỳ. Ngay ở các cửa hàng, Covid-19 cũng thúc đẩy sự chuyển dịch sang nền tảng kỹ thuật số, khi ngày càng nhiều NTD chuyển từ thanh toán bằng tiền mặt sang hình thức thanh toán không chạm.
Theo phân tích của Mastercard về các hình thức thanh toán tại cửa hàng bán lẻ và nhà hàng truyền thống, lượng thanh toán không dùng tiền mặt tăng thêm 2,5% trước xu hướng hiện nay. Điều này dẫn đến việc tăng tốc chuyển dịch từ tiền mặt sang thanh toán điện tử trong cả năm.
Năm ngoái, Mastercard đã ra mắt trang tin Recovery Insights để hỗ trợ các doanh nghiệp và chính phủ quản lý sức khỏe, an toàn và rủi ro kinh tế trước các tác động do Covid-19 gây ra. Sáng kiến này được dựa trên các nền tảng phân tích và thử nghiệm, phương pháp tham vấn lâu năm và sự thấu hiểu dựa trên nguồn dữ liệu của Mastercard, giúp mang đến các công cụ, đổi mới và nghiên cứu thích hợp và kịp thời.
