Thông tin ban đầu, ngày 22/6, vợ chồng chị Vũ Thị T. (40 tuổi, ở Yên Châu, Sơn La) cùng một số người vào rừng hái nấm có màu nâu trắng về chế biến món ăn chiều cho gia đình.
Suốt bữa ăn, gia đình không có dấu hiệu gì đặc biệt nhưng sáng hôm sau, chồng chị T, chị T và con dâu đau bụng, nôn và mệt nhiều. Ba người được đưa đến bệnh viện tỉnh Sơn La, tuy nhiên, do suy gan quá nặng nên chồng chị T đã tử vong. Chị T và con dâu được chuyển gấp về Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Tiến sỹ, Bác sỹ Nguyễn Tiến Dũng, người trực tiếp điều trị cho 2 mẹ con chị T cho biết, chị T bị nhiễm độc gan nặng. Trung tâm đang áp dụng nhiều biện pháp để thải độc, truyền thuốc giải độc, hồi sức, lọc máu cho 2 bệnh nhân. "Một người tiến triển tốt hơn nhưng chưa dám nói trước được điều gì, bệnh nhân còn lại ngộ độc rất nặng", Bác sỹ Nguyễn Tiến Dũng thông tin.
Theo Thạc sỹ, Bác sỹ Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, thực tế có hàng nghìn loại nấm, trong đó số loại nấm độc không nhiều. Tuy nhiên, để phân biệt nấm độc với không độc rất khó, kể cả chuyên gia cũng có thể nhầm. Loại nấm mọc hoang dại duy nhất có thể yên tâm ăn là mộc nhĩ.
Nấm độc nhất gây tử vong thường là nấm trông đẹp, bắt mắt và ngon. Loại nấm thường gây ngộ độc nặng và tử vong ở Việt Nam là nấm độc tán trắng (Amanita verna) và nấm độc trắng hình nón (Amanita virosa) (ảnh), gây đau bụng, nôn, tiểu chảy nhiều, sau đó viêm gan suy gan, suy thận và tử vong. Thông thường, ngộ độc nấm xảy ra vào mùa Xuân. Nhưng lác đác trong năm, vẫn có những ca bệnh nhân ngộ độc nấm.
"Người dân tuyệt đối không hái nấm hoang dại ăn. Nấm hoang dại kể cả nấm màu trắng, nấm nhìn có lành và ngon đến mấy, thậm chí ai đó quả quyết là loại nấm không độc thì cũng không ăn...", Thạc sỹ, Bác sỹ Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo. "Các loài nấm gây ngộ độc nặng thường có biểu hiện ngộ độc xuất hiện chậm quá 6 giờ sau ăn, có nghĩa là khi đó các chất độc đã vào sâu cơ thể, các biện pháp cấp cứu ban đầu gần như hết tác dụng. Bệnh nhân đến viện muộn, bị tổn thương đường tiêu hóa, viêm gan, suy thận, tỷ lệ tử vong thường cao tới 50% hoặc hơn".
Phát hiện và sơ cứu các trường hợp ngộ độc nấm nặng, nguy hiểm, dễ tử vong (với cả người dân và nhân viên y tế), căn cứ vào:
Có ăn nấm mọc hoang dại.
Các biểu hiện xuất hiện chậm sau ăn nấm từ 6 giờ trở lên.
Ngộ độc biểu hiện 3 giai đoạn (nấm độc tán trắng và nấm độc trắng hình nón): giai đoạn 1 thường là các biểu hiện nôn, đau bụng, tiêu chảy nhiều lần, giai đoạn 2 là các biểu hiện tiêu hóa đỡ hoặc hết (thực ra gan, thận và các cơ quan bắt đầu bị tổn thương, người bệnh và bác sỹ dễ nghĩ là khỏi và cho ra viện), giai đoạn 3 là viêm gan, suy gan, suy thận, hôn mê, chảy máu và tử vong.
Biện pháp sơ cứu: thường ngộ độc phát hiện muộn khi đã qua nhiều giờ nôn nhiều, nếu nạn nhân còn tỉnh, uống được thì cho uống nhiều ORESOL hoặc nước khoáng, nước quả, nước rau luộc pha muối, sau đó nhanh chóng đưa tới cơ sở y tế gần nhất. Tại bệnh viện các bệnh nhân thường cần phải được cấp cứu, hồi sức và giải độc rất tích cực và theo dõi sát.
