Tại Diễn đàn này, cộng đồng DN kỳ vọng Chính phủ có các biện pháp cụ thể và nhanh chóng để giải quyết ngay các nút thắt đang cản trở DN tận dụng các cơ hội hội nhập từ các FTA nói chung và từ EVFTA nói riêng để phục hồi từ COVID-19 và tiếp tục phát triển.
“Điểm sáng” Việt Nam
VBF 2020 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt của năm 2020, khi mà cộng đồng DN phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức vô cùng to lớn do đại dịch COVID-19 lây lan trên quy mô toàn cầu, thương chiến Mỹ-Trung có nhiều diễn biến phức tạp, cùng những thiệt hại to lớn do thiên tai xảy ra, đặc biệt là ở suốt dải miền Trung…
Trong bối cảnh đầy khó khăn, thách thức nêu trên, Việt Nam vẫn nổi lên một trong những điểm sáng trên bản đồ kinh tế thế giới.
Theo ước tính và dự báo từ nhiều tổ chức trong và ngoài nước, tăng trưởng GDP của Việt Nam vẫn ở mức 2 - 3% trong năm 2020, và Việt Nam là một trong số hiếm hoi các nước có mức tăng trưởng dương trên thế giới.
Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 11 tháng qua vẫn tăng 3,5% so với cùng kỳ năm 2019, ước tính đạt 489,1 tỷ USD. Tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam tính đến ngày 20/11/2020 đạt 26,4 tỷ USD, chỉ giảm 16,9% so với cùng kỳ năm trước.
Trong khi đầu tư toàn cầu suy giảm rất mạnh trên toàn cầu do tác động của đại dịch Covid-19, kết quả này được đánh giá là tốt hơn nhiều so với các quốc gia khác và thể hiện sức hấp dẫn của Việt Nam trong giới đầu tư quốc tế.
Tại diễn đàn, đại diện các tổ chức quốc tế, các Hiệp hội DN nước ngoài đã cảm ơn và chúc mừng Chính phủ Việt Nam đã thành công trong việc ứng phó với đại dịch COVID-19, thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
“Chúng tôi cảm ơn Chính phủ vì sự quan tâm thấu đáo và thành công hiếm có của Việt Nam trong việc ứng phó với chủng virus khủng khiếp này. Chúng tôi vẫn lạc quan rằng năm 2020 sẽ kết thúc tốt đẹp, tạo tiền đề cho một năm 2021 thật vững chắc” - bà Virginia B. Foote, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam, bày tỏ.
Các đại biểu chụp ảnh tại Diễn đàn |
Doanh nghiệp kỳ vọng…
Đại diện tiếng nói của cộng đồng DN, TS Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - cũng ghi nhận những nỗ lực kiên trì, không mệt mỏi của Nhà nước từ đầu năm đến nay trong việc khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh và tạo thuận lợi cho sự phát triển của cộng đồng DN. Nhiều cơ hội mới đã được mở ra với cộng đồng DN Việt Nam.
Tuy nhiên, cho biết nhiều dự báo cho thấy năm 2021 vẫn là năm kinh tế thế giới vẫn gặp nhiều khó khăn và Việt Nam không là ngoại lệ, Chủ tịch VCCI cho biết, cộng đồng DN kỳ vọng Chính phủ có các biện pháp cụ thể và nhanh chóng để giải quyết ngay các nút thắt đang cản trở DN tận dụng các cơ hội hội nhập từ các FTA nói chung và từ EVFTA nói riêng để phục hồi từ COVID-19 và tiếp tục phát triển.
Cụ thể, về nguồn nhân lực, đề nghị xây dựng và thực hiện các Chương trình đào tạo công nhân kỹ thuật chuyên sâu, bài bản trong những ngành công nghiệp kỹ thuật phụ trợ cần thiết nhất hiện nay.
“Chúng ta phải có các Chương trình đào tạo kỹ năng cụ thể, cho từng ngành nghề, lĩnh vực công nghiệp kỹ thuật phụ trợ cụ thể thuộc các chuỗi giá trị trọng điểm, và nằm trong chiến lược cụ thể thu hút các chuỗi FDI chuyển dịch. Cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực dựa trên các đánh giá khoa học và dự báo được về những thay đổi của thị trường lao động việc làm trong 5-10 năm tới…” - Chủ tịch VCCI nhấn mạnh
Về cơ sở hạ tầng, VCCI và cộng đồng DN kiến nghị Chính phủ chỉ đạo tập trung triển khai hiệu quả Luật PPP và Luật Đầu tư công với ưu tiên cho lĩnh vực cơ sở hạ tầng giao thông và các dự án đang triển khai dở dang. Đồng thời, đảm bảo bảo sự kết nối các khu vực sản xuất trọng điểm (nông nghiệp, công nghiệp) đến các cửa khẩu quốc tế. Tại các cửa khẩu quốc tế trọng điểm, đầu tư hoặc kêu gọi đầu tư phát triển, nâng cấp hệ thống logistics cần thiết, đặc biệt đối với các cửa khẩu đầu mối cho các hàng hóa đặc thù (dễ bị hư hỏng, cần bảo quản đặc biệt…).
Về nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm, mặc dù đây là công việc của từng DN, cộng đồng DN kỳ vọng Chính phủ có thể hỗ trợ DN trong việc tăng cường năng lực và chất lượng xúc tiến đầu tư thương mại thông qua mạng lưới các cơ quan đại diện ngoại giao hay dành nguồn lực thích đáng cho những tổ chức xúc tiến thương mại như VCCI.
Đối với các nhóm nông sản mà các nước Đối tác nhập khẩu có yêu cầu đặc thù về tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm (ví dụ phải chiếu xạ, phải kiểm tra trước khi bốc hàng…), Chính phủ hỗ trợ thiết lập các trung tâm kỹ thuật nhằm hướng dẫn người sản xuất, xuất khẩu thực hiện các yêu cầu; thực hiện việc kiểm tra hàng hóa miễn phí hoặc phí ưu đãi theo tiêu chuẩn của nước nhập khẩu; phối hợp với đơn vị kỹ thuật được Đối tác chỉ định để giúp thúc đẩy nhanh việc thực hiện các yêu cầu kỹ thuật.
Cùng với đó, để tạo thuận lợi cho DN phục hồi và phát triển trong thời gian tới, cộng đồng DN đang kỳ vọng Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, với trọng tâm là cải cách về thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, cắt giảm chi phí cho DN.
Tại diễn đàn, các nhóm công tác của VBF cũng đưa ra các đề xuất liên quan đến điện và năng lượng, nguôn nhân lực và giáo dục đào tạo, đầu tư và thương mại, cơ sở hạ tầng, ngân hàng và thị trường vốn, thuế và hải quan, du lịch…
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh:
“Kiến tạo môi trường thuận lợi là ưu tiên hàng đầu…”
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh phát biểu tại Diễn đàn |
Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, năm 2020, đại dịch COVID-19, cùng với thiên tai, bão lụt nghiêm trọng cũng đã gây ra nhiều tác động tiêu cực, khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại đáng kể; cộng đồng DN gặp vô vàn khó khăn về sản xuất, lưu thông, mở rộng thị trường, tìm kiếm đối tác và tiếp cận các nguồn vốn.
Năm 2020, Việt Nam còn đảm nhiệm nhiều trọng trách quốc tế và khu vực quan trọng với nhiều nhiệm vụ nặng nề, nổi bật là vai trò Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (nhiệm kỳ 2020-2021).
Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã thể hiện quyết tâm cao độ, bằng mọi nỗ lực tập trung thực hiện cho được “mục tiêu kép”: vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu đạt tăng trưởng ở mức cao nhất có thể; vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự tích cực của cộng đồng DN, việc thực hiện "mục tiêu kép" như nêu trên bước đầu đã đạt những kết quả tích cực. Việt Nam đã kiểm soát tốt đại dịch COVID-19, được cộng quốc tế đánh giá cao; kinh tế tiếp tục duy trì đà phục hồi.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng khẳng định, việc kiến tạo môi trường thuận lợi để giúp cộng đồng DN sớm phục hồi và vươn lên, lấy lại động lực phát triển trong trạng thái "bình thường mới" là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Việt Nam trong chỉ đạo, điều hành kinh tế vĩ mô năm nay.
“Để đồng hành và hỗ trợ tối đa cộng đồng DN khắc phục hậu quả của đại dịch COVID-19, vượt qua thách thức và tận dụng tốt nhất các cơ hội trong trạng thái "bình thường mới", Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định chính trị xã hội, bình ổn kinh tế vĩ mô, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng…” - Phó Thủ tướng cam kết.