Tiết lộ gây “sốc nặng” về kinh doanh vàng miếng

Từ 12.000 điểm kinh doanh mua, bán vàng miếng, sau ngày mai (10/1), trên cả nước sẽ chỉ còn 2.456 điểm của 14 doanh nghiệp (DN) và 17 tổ chức tín dụng (TCTD) được phép hoạt động.  Tuy nhiên, theo tiết lộ của một lãnh đạo ngân hàng có tên trong “danh sách hồng”, thì có đến 99% các điểm đăng ký chỉ là để… giữ chỗ (!?)

Nhiều ý kiến cho rằng NHNN đang đẩy cái khó cho người dân. Ảnh: MH

“Giơ cao”…

Theo Nghị định số 24/NĐ-CP ngày 3/4/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, DN  được xem xét cấp Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng phải đáp ứng đủ 5 điều kiện, trong đó có 3 điều kiện được xem là “cửa ải”: Có vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng trở lên;  Có số thuế đã nộp của hoạt động kinh doanh vàng từ 500 triệu đồng/năm trở lên trong 2 năm liên tiếp gần nhất; Có mạng lưới chi nhánh, địa điểm bán hàng tại Việt Nam từ 3 tỉnh, TP trực thuộc TƯ trở lên. Đối với các TCTD, điều kiện “nhẹ nhàng” hơn: Có vốn điều lệ từ 3.000 tỷ đồng trở lên; Có đăng ký hoạt động kinh doanh vàng; Có mạng lưới chi nhánh tại Việt Nam từ 5 tỉnh, TP trực thuộc TƯ trở lên.

Với việc ban hành Nghị định này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng dự kiến các DN được cấp phép cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Chính vì vậy, Nghị định đã vấp phải sự phản ứng của dư luận cũng như phản biện của các chuyên gia về tình độc quyền.

Theo danh sách các DN và TCTD được cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng NHNN công bố hôm 28/12 vừa qua, 14 DN và 17 TCTD được phép phép kinh doanh, mua bán vàng miếng có 2.456 điểm giao dịch ở tất cả 63 tỉnh, TP trực thuộc TƯ. Con số này ít hơn rất nhiều so với con số 12.000 địa điểm kinh doanh vàng miếng trước thời điểm ban hành Nghị định và cũng  chỉ bằng 30% so với con số 8.000 điểm còn giao dịch mà NHNN mới rà soát.

Điểm mặt trong danh sách các TCTD và DN được cấp phép, có không ít cái tên “lạ hoắc”. Lục tìm thông tin ở những cái tên nghe “lạ lạ” thì phần lớn các DN này không có trang web hoặc trang web vô cùng sơ sài. Trên trang web của Cty TNHH Mi Hồng giới thiệu DN này có trụ sở chính tại quận Bình Thạnh (TP.HCM) , ngoài chi nhánh tại Tiền Giang và Bến Tre, 6 chí nhánh của DN này đều ở quận Bình Thạnh và Gò Vấp (TP.HCM).

Trên trang web của Cty TNHH Vàng bạc đá quý Bảo Tín Minh Châu, một cái tên rất quen thuộc,  DN này cho biết, ngoài trụ sở chính tại Hà Nội, hệ thống phân phối của DN có mặt ở 30 tỉnh, TP, chủ yếu tập trung ở khu vực phía Bắc và một số tỉnh miền trung,  và xét về điều kiện “mạng lưới chi nhánh từ 3 tỉnh, TP trực thuộc TƯ trở lên” thì DN này vẫn chưa đáp ứng. Thế nhưng DN này vẫn lọt vào danh sách 14 DN được phép kinh doanh vàng miếng từ 10/1 này.

Điều kiện về chi nhánh đã thế, còn vốn điều lệ, số thuế nộp 2 năm liên tiếp thì vẫn là dấu chấm hỏi và không phải không có cơ sở khi nghi ngờ về một “phép mầu” nào đó để các “trung gia”, “tiểu gia” này lọt vào danh sách “đại gia” được phép kinh doanh vàng miếng???

Địa điểm…. đăng ký (!?)

Khi được hỏi về các điểm giao dịch vàng của ngân hàng sau ngày 10/1 này, lãnh đạo một ngân hàng được phép kinh doanh vàng miếng thừa nhận trước đây ngân hàng cũng đăng ký hàng trăm điểm nhưng “đâu như chỉ có 1- 2 điểm là có kinh doanh vàng nhưng cũng đã ngừng kinh doanh vàng cả chục năm rồi”!.

“Tất cả bắt đầu từ con số 0 vì có đến 99% các điểm đã đăng ký chưa kinh doanh vàng bao giờ… Vừa qua các ngân hàng chỉ tin vào gói đóng sẵn, kiểu như thu chi tiền mặt. Bạn cứ hình dung 99% chưa mua bán vàng miếng bao giờ thì làm sao bắt đầu ngay được…”- vị này giải thích.

Cũng theo lãnh đạo ngân hàng này, 3 năm nữa cũng chưa chắc triển khai hết ở các điểm đăng ký bởi bây giờ là kinh doanh vàng vất chất chứ không phải vàng tài khoản, do vậy cần phải có thợ, có phương tiện, phải huấn luyện đào tạo chuyên môn…

Một câu hỏi đặt ra là tại sao chưa có sự chuẩn bị mà ngân hàng đã đăng ký hàng trăm điểm kinh doanh vàng, vị này thật thà: “Đăng ký để giữ chỗ chứ đợi đủ điều kiện mới đăng ký thì “bị hành chết à”? Chỉ cần 1, 2 điểm hoạt động là OK rồi, còn dần dần rồi tính...”. Rà soát các quy định hiện hành cũng không có quy định nào quy định rút giấy phép các điểm đã được cấp phép nhưng không triển khai hoạt động.

Đăng ký để giữ chỗ không phải chuyện của một, hai ngân hàng nào bởi thực tế hiện nay ngoài các điểm đang kinh doanh vàng của Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam (thuộc TCty vàng Agribank Việt Nam, Cty TNHH MTV Vàng bạc đá quý TP.HCM) thì tại hầu vế các ngân hàng trong danh sách 17 TCTD được phép kinh doanh vàng từ 10/1 này chưa từng kinh doanh vàng vật chất, điều đó đồng nghĩa với con số rất lớn điểm kinh doanh vàng trong số 2.456 điểm kinh doanh vàng được phép kinh doanh vàng miếng sẽ không thể triển khai ngay từ thời điểm 10/1 này.

 Từ 12.000 điểm kinh doanh vàng trên cả nước, giờ trên giấy tờ còn 2.456 điểm được kinh doanh vàng miếng và con số thực tế hoạt động từ 10/1 này chủ yếu từ các công ty kinh doanh vàng lớn và một số điểm của Ngân hàng NN&PTNT. Rõ ràng NHNN đang đẩy cái khó cho người dân trong khi các TCTD thì tìm đường về … thời bao cấp: “cứ đặt viên gạch xếp hàng trước”!

Thanh Lan